Լուսանկարում 2018 թ․, Երևան, հեղափոխություն

ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփի հետ զրույցից հետո Նիկոլ Փաշինյանի սկսած հերթական «կադրային խառնաշփոթը» կարող է ավարտվել նոր՝ այլևս ոչ «թավշյա հեղափոխությամբ»։ Մասնավորապես, սեփականազրկման վերաբաժանման «հեղափոխական կոմիտեների» և պետական ​​նոր կառուցվացքի ձևավորմամբ։

Թրամփը աշխատելու է ոչ թե դեմոկրատ, այլ բռնապետ Փաշինյանի հետ։ Փաշինյանի դեմոկրատից բռնապետի վերածվելու գործընթացը սկսվել է նրանից, որ բռնապետի խոսքը պետք է վեր լինի օրենքից և ինստիտուցիոնալ կառույցներից։

«Կոռուպցիայի դեմ պայքարի» թեմայով հայտնի հանդիպմանը, որի ժամանակ Փաշինյանը հայտարարեց, որ «իր համբերության բաժակը լցվել է», նա ասաց, որ 2018 թվականի հեղափոխությունից հետո ոմանք սպասում էին, որ իր գլխավորությամբ կամ ցուցմունքով կստեղծվեն հեղափոխական խմբեր, որոնք կվերադարձնեն պետությունից գողացված գումարները եւ կձերբակալեն անօրինական ունեցվածք ունեցողներին։ «Բայց մենք այս ճանապարհով չգնացինք, մենք ասացինք, որ պետք է գնանք ինստիտուցիոնալ ճանապարհով»,- ասաց Նիկոլ Փաշինյանը։

Հիմա, քանի որ «ինստիտուցիոնալ ճանապարհն» իրեն չի արդարացրել, կարելի է հեղափոխական կոմիտեներ ստեղծել և սկսել սեփականության յուրացումն ու վերաբաշխումը։

Բայց հիմնական խնդիրն այն է, որ նախկին հաղթանակները, դիվանագիտական ​​հաջողությունները և ինքնիշխանությունը մնան անցյալում, ինչպես պատերազմն ու պարտությունը։ Պետք է պարտությունն օրինականացնել որպես հաղթանակ և վերջնականապես «դուրս գրել» կորուստները, այդ թվում՝ տարածքային։

Պատահական չէ, որ Գնել Սանոսյանը հայտնվել է հրաժարական տված “ուժայինների” ցուցակում։ Կարծես թե նա ուժային չէ, բայց տարածքների հետ առնչություն ունի, և քարտեզների և տարածքային ամբողջականության իրավական այլ հիմքերի պատասխանատուն հենց նրա նախարարությունն է։

Հրաժարականի դիմումում Գնել Սանոսյանը որպես հիմնական մարտահրավեր հիշատակել է նոր ճանապարհների կառուցումը, Ղարաբաղից բռնագաղթը և Լոռու ջրհեղեղը։ Նա «մոռացել է» Տավուշի գյուղերի, Ջերմուկի և Հայաստանի «սահմանները» դեռևս հստակեցված չլինելու մասին։ Բայց հենց դա են անելու նրանք, ում աշխատանքի կընդունի Փաշինյանը։

Չպետք է մոռանալ, որ ամեն ինչ սկսվեց արդարադատության նախարարի հրաժարականից հետո, երբ նա հայտարարեց, որ Սահմանադրությունը փոխվելու է 2027 թվականից ոչ շուտ։ Իսկ արդարադատության նոր նախարարն արդեն հայտարարել է, որ աշխատելու է հիմնավորել «իրական Հայաստանը»։

Անվտանգության և իրավական կառույցների նոր «հեղափոխական» ղեկավարներին տրվելու է կոնկրետ խնդիր՝ լուծարել Երրորդ Հանրապետությունը, որոշել «իրական» Հայաստանի սահմանները՝ համաձայն ռուս-թուրքական պայմանագրերի և քարտեզների, նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը ներկայացնել որպես ձեռքբերում եւ գլխացավանքից ազատում, չեղյալ համարել Անկախության հռչակագիրը, բացել տարածաշրջանային ճանապարհները, բայց առանց Իրանի և ԵՄ-ի կարծիքները հաշվի առնելու։

Ընդհանուր առմամբ, խնդիրները փոխվել են, և դրա համար պետք են ոչ թե նախարարություններ, այլ հեղափոխական կոմիտեներ։

70-ամյա Վերա Աղասյանը մեկն էր այն 14 ղարաբաղցի հայերից, որոնք Արցախում մնացին 2023 թվականի աշնանը տարածաշրջանից զանգվածային արտաքսումից մեկ տարի անց։ Կինը մահացել է հոկտեմբերի 20-ին Ստեփանակերտում։ Հարազատները դեռ չեն կարողացել ստանալ նրա մարմինը։

Նրանց խոսքով, իրենք ցանկանում են պատշաճ թաղում կազմակերպել՝ հայկական հավատքի ու ավանդույթների համաձայն։

Արցախի օմբուդսմեն Գեղամ Ստեփանյանը նշել է, որ դատարան դիմելն առայժմ միակ հույսն է մահացած կնոջ հարազատների համար։

Խոսելով Ստեփանակերտում գտնվող մնացած 13 հայերի մասին՝ օմբուդսմենը նշեց, որ նրանց մասին տեղեկանում է հարազատներից՝ գրեթե ամեն շաբաթ նրանք հնարավորություն են ունենում մի քանի րոպե հեռախոսով խոսել։

Կարմիր Խաչի առաքելությունը պատրաստ է աջակցել 70-ամյա Վերա Աղասյանի մարմինը Հայաստան արտահանձնելու և հարազատներին հանձնելու գործընթացին, բայց միայն այն բանից հետո, երբ երկու կողմերը՝ հայկական և ադրբեջանական, համաձայնության գան։

Ալվարդ Գրիգորյան