Հեղինակ՝ naira

Մարուքյանը պատրաստվում է նախարար դառնալ Հայաստանի «վտարանդի կառավարությունում»

Posted on by naira

Հունաստանը կհամագործակցի Հայաստանի հետ պաշտպանության ոլորտում՝ հաշվի առնելով Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության դասերը։ Այս մասին հայտարարել է Հունաստանի պաշտպանության նախարար Նիկոս Դենդիասը։

Այն, որ «Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունն» արդեն ընկալվում է որպես «քաղված դաս», ոչ միայն Երևանի, այլև Ստեփանակերտի իշխանությունների «վաստակն» է, որոնք օր ու գիշեր խոսում են «նոր իրողությունների» մասին։

Ղեկավարության մշտական ​​զիջումներից ու քայլերից հասարակությունն արդեն ձեռք է բերել ցավալի իմունիտետ և նույնիսկ “թմրամոլություն”։ Մարդիկ արդեն կայֆ են ստանում, երբ իշխանությունները մեկ հայտարարությամբ ու գրչի մի հարվածով հրաժարվում են իրական իրավունքներից, տարածքներից, շահերից ու պահանջներից՝ դա հիմնավորելով նրանով, որ հիմա նոր իրողություններ են, և կարող էր ավելի վատ լինել։ Այդպես էր 2020 թվականին Արցախում, երբ Նիկոլ Փաշինյանը, արդարացնելով նոյեմբերի 9-ի ամոթալի փաստաթղթի ստորագրումն ու Արցախի հանձնումը, ասաց, որ պատերազմը շարունակելը կարող էր հանգեցնել 35 հազար մարդու մահվան։

Հետո Ալիեւը մի քանի անգամ խոստովանեց, որ իրենք այլեւս պայքարելու ուժ չունեին, եւ եթե Փաշինյանը գրչի մեկ հարվածով Քաշաթաղն ու Քարվաճառը չտար, ​​Բաքվի համար այնտեղ շատ դժվար կլիներ։

2021 թվականի ամռան ընտրություններից հետո Փաշինյանի կառավարությունը գործնականում չի խոսում Ղարաբաղի մասին՝ ամեն ինչ անելով, որ նույնիսկ միջազգային մերձավոր գործընկերներն Արցախի մասին խոսեն որպես «քաղված դասի»։

Այժմ իշխանությունը, Ալիևին “պաս” տալով, հայտարարում է 4 գյուղական անկլավներ «առաջին փուլում» հանձնելու անհրաժեշտության մասին։ Հասարակությունը, արդեն համակերպվելով սրա հետ, քննարկում է, թե ինչ կլինի հետո՝ Գեղարքունիք, Սևան, Կոնդ, ամբողջ Երևան։ Արդեն քննարկում են, թե Կոնսերվատորիան ում է վաճառվել, հետո ինչ կոչվելու է Հանրապետության հրապարակը։ «Այո, այո, ավելին», ասում է հասարակությունը մոզախիզմի տենդի մեջ:

Այս ֆոնին հատկապես ցինիկ է թվում հատուկ հանձնարարությունների գծով հեռացած խորհրդական Էդմոն Մարուքյանի հայտարարությունը, թե «վերջին կաթիլը սահմանադրական բարեփոխումների գործընթացի հետ անհամաձայնությունն էր»։

Մարուքյանը նոյեմբերի 9-ի հայտարարությանն աջակցող մյուսների հետ 2023 թվականի նոյեմբերին հայտարարեց, որ «խաղաղության պայմանագրի» տեքստում արցախցիների վերադարձի մասին խոսք չկա, քանի որ այդ հարցը «պետք է լուծի ՄԱԿ-ը և այլ կազմակերպություններ»։ Նա կտրականապես արգելել է նաեւ Արցախի պետական ​​կառույցների գործունեությունը Հայաստանում։ «Հայաստանի տարածքում չպետք է լինեն այլ երկրների պետական ինստիտուտներ, եթե դրանք դիվանագիտական ​​ներկայացուցչություններ չեն։ Հայաստանի անվտանգության համատեքստում ՀՀ տարածքում նման ինստիտուտներ ստեղծելը սխալ է, կարող են լինել վտարանդի կառավարություններ, բայց Հայաստանի Հանրապետությունը դրանց հետ գործ չունի»,- ասաց Մարուքյանը։

Հիմա նա ասում է, որ «դեմ է պետականության հիմքերի վերանայմանը։ Այս պետությունը՝ Հայաստանի Հանրապետությունն է, երրորդը չէ, չորրորդը չէ»,- ասաց Մարուքյանը։

Գուցե Մարուքյանն արդեն պատրաստվում է Հայաստանի «վտարանդի իշխանությանը» անդամակցելո՞ւն։ Որ տալիս ես, ստիպված ես մինչեւ վերջ տալ։

Նաիրա Հայրումյան

Վթարվել է «Արզնի 2 – Երևան» մայրուղային ջրատարը. ջրամատակարարումը մի քանի օր կիրականացվի գրաֆիկի խախտումներով

Posted on by naira

Երևանի «Կորեայի ձոր» կոչվող հատվածում ժայռաբեկորների թափման, Հրազդան գետի հունի փոխվելու հետևանքով «Արզնի 2 – Երևան» մայրուղային ջրատարը հայտնվել է գետի մեջ և հերթական անգամ վթարվել։

Ինչպես «Արմենպրես»-ը տեղեկանում է «Վեոլիա ջուր» ընկերության տարածած հաղորդագրությունից, ընկերության աշխատակիցները գիշերվանից վթարի վայրում են, սակայն աշխատանքի ծավալն ահռելի է և կտեւի մի քանի օր։ Դա նշանակում է, որ ջրատարից սնվող բնակավայրերի ջրամատակարարումը մի քանի օր կիրականացվի գրաֆիկի խախտումներով։

Այս պահին դադարեցված է Երևանի Արաբկիր վարչական շրջանի՝ Ղափանցյան, Գրիբոյեդովի, Արղության, Բակունցի, Հակոբյան, Թավրիզյան, Վ. Այգեկցու, Գր.Արծրունի, Ռիգայի, Սևքարեցի Սաքոյի, Համո Սահյան, Հ. Էմինի, Մանուշյան, Վահագն Դավթյան, Հր. Քոչարի, Արաբկիր 17, 19, 21, 23, 25, 27 փողոցների, Վահր. Փափազյան 12, 15-16/1, 17-21/3, 22, 22/1-22/3, 24-27 շենքերի, Վ. Վաղարշյան 15-15/3, 17-24, 26 շենքերի, Ադոնցի 10-10/2, 12-14/7, 18-19/9, 25 շենքերի, Ա. Խաչատրյան փողոցի և 1-ին նրբանցքի, Գյուլբենկյան 25, 27, 29, 29/1, 33, 34/1-41, 43 շենքերի, Կասյան 10, 12 շենքերի, Սունդուկյան 1-64/1 շենքերի, 1/2-101 անհատական տների, Մալխասյանց փողոցի, Վրացական 4-10 շենքերի և 4-րդ նրբանցքի, Մամիկոնյանց 47-49/1 կենտ համարի շենքերի, Ն.Զարյան 1-24Բ շենքերի, 2-136/2  անհատական տների, Կոմիտասի 1, 3, 7, 9, 11, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 23, 25/2, 27, 29, 31, 34, 36, 36/3, 37-38/2, 40, 42, 44, 45, 45/1, 46, 48, 48/1, 50 շենքերի, Մարշալ Բաղրամյան 31-59 շենքերի, 3-77/7  անհատական տների, Մարշալ Բաղրամյան 2-րդ նրբանցքի, Ջեյմս Բրայսի, Սոսեի, Խնկո-Ապոր, Լեռ Կամսարի, Աղբյուր Սերոբի, Գուլակյան, Վ.Համբարձումյան փողոցների ջրամատակարարումը: Նախատեսվում է տարածքների ջրամատակարարումը վերականգնել մարտի 11-ին ժամը 21.00-ին:

«Մեր մասնագետներն արդեն մշակում են Երևան մտնող ջրաքանակի ճիշտ բաշխման մեխանիզմ, որպեսզի հնարավորինս մեղմվի «Արզնի 2» ջրատարից սնվող բնակավայրերում ջրամատակարարման խնդիրը։

Մինչ այժմ Վեոլիա Ջուր ընկերությունը մշտապես ջրատարի տարբեր հատվածներում իրականացրել է վերանորոգման ու վերակառուցման աշխատանքներ՝ խնդիրը մեղմելու համար և պարբերաբար դիմել է պատկան մարմիններին, տեղյակ պահել խնդրի մասին՝ ակնկալելով, որ նրանք կլուծեն Հրազդան գետի հունի լայնացման և սողքի կանխման խնդիրները»,- նշված է հաղորդագրության մեջ:

 

Բեգլարյան․ Բաքվում պահվող Արցախի նախկին ղեկավարներին ստիպում են հարցազրույց տալ, ինչը հանցագործություն է

Posted on by naira

Ադրբեջանում Ալիևի ցեղասպան և բռնապետական ռեժիմը հերթական անգամ խախտում է միջազգային իրավունքը. նրանք ոչ միայն առևանգել են Արցախի ղեկավարությանը, այլև խոչընդոտել են նրանց օրինական պաշտպանության հնարավորությունը: Այս մասին ահազանգում է Արցախի Հանրապետության նախկին ՄԻՊ Արտակ Բեգլարյանը։

Նա ընդգծել է, որ Արցախի նախկին ղեկավարներին հիմա  ստիպում են հարցազրույց տալ։

«Հանցագործություն է նաև պատանդների օգտագործումը քարոզչական և զանգվածային նվաստացման նպատակով։

Ի դեպ, Ցեղասպանության կանխարգելման հարցերով ՄԱԿ-ի առաջին հատուկ խորհրդական Խուան Մենդեսը 2023 թվականի նոյեմբերի 1-ի իր զեկույցում հստակ նշում է, որ Արցախի ղեկավարների կալանավորումը ցեղասպանության վկայություն է, քանի որ դա ցույց է տալիս համայնքը ոչնչացնելու մտադրություն»,-նշել է Բեգլարյանը։

Հիշեցնենք, որ Բաքվի ԶԼՄ-երը Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հետ “հարցազրույցի” անոնս են արել։ 

Հին շեն․ Ճակատագրով պայքարողը

Posted on by naira

Արցախի Հին շենը գտնվում է  Շուշիի շրջանում,  նախկինում՝ Բերդաձոր գավառում։ Գյուղը տարածվում է Հավքաղաց (Սաղսաղան), Համզասար լեռների հարավ-արևմտյան մասում, Չիման և Ըլանանց գետերի հովիտներում։

Կապված աշխարհագրական դիրքի հետ գյուղն իր հարատևման համար ստիպված էր անընդհատ պայքարել ու վասն հայրենյաց զոհասեղանին դնել զավակներից լավագույններին։ Այդպես էր Շահ Աբասի օրոք, այդպես էր ռուս- պարսկական պատերազմի, հայ–թաթարական ընդհարումների ժամանակ, երբ Բերդաձորի ենթաշրջանը հայտնվել էր դեպքերի կիզակետում։

Բերդաձորի հայերը շատ փորձությունների միջով անցան և որոշ ընտանիքներ ապահովության համար տեղափոխվեցին Չափար, Զարդախաչ, Չլդրան գյուղերը։

1918 թվականը մարտահրավերներով լի էր նաև այս ենթաշրջանի համար։ Նույն թվականի հուլիս-օգոստոս ամիսներին հայ ինքնապաշտպանների և թուրք-թաթարական հրոսակախմբերի միջև ծանր մարտեր են տեղի ունենում և շուրջ 700 բերդաձորցիներ իրենց մասնակցությունն էին ունենում մարտական գործողություններին։ Սյունիքի կողմից հայկական ուժերի ծավալած գործողությունների արդյունքում օգոստոսի 25-ին ղարաբաղյան կողմը, ունենալով 20 սպանված ու 35 վիրավոր, ստիպված եղավ նահանջել։ Թշնամու ճնշումների տակ դատարկվում են Բերդաձորի հյուսիսային գյուղերը։

Ինքնապաշտպանական ուժերի հետ միասին Բերդաձորի ենթաշրջանի գյուղերից շուրջ 5000 խաղաղ բնակիչներ հեռացան հայրենի օջախներից և ապաստանեցին Շուշիում, Վարանդայի և Խաչենի  գյուղերում։

Արցախում խորհրդային կարգերի հաստատվելուց հետո բերդաձորցիների մի մասը տեղափոխվեց հարազատ բնակավայրեր և նորից սկսեց նոր շունչ տալ թուրքերի կողմից ավերված բնօրրանին։ Ու չնայած բազում կորուստներին ու զրկանքներին Հին շենի բնակիչները իրենց պապերի օջախները շեն պահելու ձգտումով նորից վերադարձան։ Գյուղի հայտնի ազգատոհմերից են` Դերունք, Յուղուտանք, Գիլբիսարանք, Բոզունք, Բալապուղունք, Բուղունք, Քյասունք, Ճոռունք, Աթայանք, Գյուլդադունք, Բրումանք, Ափոնք, Նոթունք, Ջափունք, Զոկառանք, Ջինգիրանք, Թինդիվանք, Իշլիմազանք։

1918 թվականի տվյալներով Բերդաձորի ենթաշրջանի հայկական գյուղերում կար 800 տնտեսություն և շուրջ 5000 ազգաբնակչություն։ Պատկերը էականորեն փոխվեց խորհրդային տարիներին, երբ Ադրբեջանը հետևողականորեն վարում էր ենթաշրջանի հայաթափման քաղաականություն։ 1989 թվականին Հին շենում ապրում էր ընդամենը 201 բնակիչ։

Արցախյան ազատագրական շարժման տարիները ծանր ու փորձություններով լի մի ժամանակաշրջան էր Բերդաձորի ենթաշրջանի գյուղերի համար։ Շրջապատված ադրբեջանական բնակավայրերով 1988-1991 թվականներին գյուղի ազգաբնակչությունը՝ Առնո Մկրտչյանի գլխավորությամբ կենաց ու մահու պայքար սկսեց։ Սակայն «Օղակ» ռազմական գործողության ժամանակ ուժերն անհավասար էին ադրբեջանական ՕՄՕՆ-ի ու խորհրդային բանակի համատեղ ուժերի դեմ։

1991 թվականի մայիսի 18-ին բռնատեղահանված մյուս բնակավայրերի ճակատագրին արժանացան նաև Հին շեն գյուղի հայերը։ Տեղահանությունն ուղեկցվում էր բռնություններով և թալանով։

Պայքարի կազմակերպիչ, լեգենդար Առնո Մկրտչյանին դավադրաբար ձերբակալեցին և Բաքվի բանտում կտտանքների ենթարկելով 1993 թվականին սպանեցին։ 1992 թվականի մայիսին գյուղն ազատագրվեց։

2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո գյուղը կրկին հայտնվեց մղձավանջի մեջ։ Թշնամին հենց գյուղի ամենամոտ բարձունքի վրա էր դիրքավորված, որտեղից դիտարկվում էր բնակիչների ամեն մի շարժը։ Հերթական այցելություններից մեկի ժամանակ, երբ անվտանգության մասին խոսք գնաց ու ակնարկեցինք գյուղում տեղակայված ռուսների մասին, գյուղի կանանցից մեկն ասաց․

-Ես «Օղակ» գործողություն եմ տեսել և ես ամենավերջին հիմարը կլինեմ, եթե վստահեմ ռուսին, մեզ լավ օրեր չեն սպասվում, մենք ուղղակի էս հողին մեռածն ենք, մահապարտի պես եկել կանգնել ենք մահվան բերան, մեր փոքրերի հետ․․․

Նույնիսկ փորձված տառապանքի դեպքում, մենք կրկնեցինք նույն սխալները, իսկ Հին շենի այդ կինը ճիշտ էր։ Այսօր Հին շենը թշնամին կրկին բռնազավթել, ու վերացնում է բոլոր այն հետքերը, որոնք վկայում են գյուղի երբեմնի հայկականության մասին։ Նա ավերում է գյուղի գերեզմանոցը, որտեղ հանգչում են պատմական տարբեր հանգրվաններում գյուղը պաշտպանած, գյուղը շենացրած հայերը։

Հին շենի բնակիչները կրկին կվերադառնա՞ն արդյոք իրենց հայրենի բնօրրանը, կհանգստանա՞ն նրանց ապուպապերի հոգիները, կախված է այսօրվա մեր ողջախոհությունից։

Արմինե Հայրապետյան

«Արյան պես տաք». Արմեն Ավոյի երկրորդ գիրքը

Posted on by naira

Մարտակերտի Վաղուհաս գյուղից բռնի տեղահանված Արմեն Միքայելյանը հրատարակել է իր երկրորդ գիրքը` «Արյան պես տաք» վերնագրով: Բանաստեղծությունների շարքում ծննդավայրն է`առավոտյան արևի, բուրավետ դաշտերի, օջախի ամեն անկյունի, թռչունների ծլվլոցի, անտառներում քամու շշուկի նկարագրությամբ: Նրա աչքերով` հայրենիքը մի գունագեղ պատկեր է, որտեղ արտացոլվում են հույսերն ու երազանքները, իսկ սիրտը բաբախում է բնության հետ ներդաշնակ:

Երանի ձեզ, քամիներ,

Շրջում եք լուռ, աննկատ

Մեր լեռներով գեղանի

Եվ Ձորերով անհատակ:

Արմեն Միքայելյանի գրական կեղծանունը` Արմեն Ավո, ունի իր ստեղծման պատմությունը: Ժամանակին հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհին նկատել էր, որ Արմենը յուրահատուկ սեր ունի Ավետիք Իսահակյանի ստեղծագործությունների նկատմամբ: Այստեղից էլ Ավո կեղծանունը, բայց Արմենը այն ներկայացնում է որպես հապավում` Արցախի վիրավոր որդի:

«Ճիշտն ասած, չեմ կարող բացատրել, թե ինչպես սկսեցի ստեղծագործել, ինչպես է ծնունդ առնում ստեղծագործությունը: Առաջին բանաստեղծություններս գրել եմ 2018թ. և  արդեն 6 տարի է, ինչ ստեղծագործում եմ»,- ասում է Արմենը:

Գյուղում ուներ մեծ գրադարան և ձեռագիր աշխատանքներ, ամբողջական անտիպ ժողովածու, որոնք, ցավոք սրտի, մնացին այնտեղ: Իր հետ բերեց միայն այն, ինչ հեռախոսի մեջ կար:

Առաջին գիրքը  հրատարակվել է 2022 թ.` «Քեզ ճանաչելով, ես ինձ իմանամ»:  Բանաստեղծական ժողովածուն ծառայությունն ավարտելուց հետո է գրել: Շրջափակման պատճառով չկարողացավ անմիջապես տեսնել իր գիրքը: Գրողի և գրքի առաջին հանդիպումը կայացել է միայն 2023 թ. տեղահանոււմից հետո:

Արմեն Ավոյի ստեղծագործական առաջին ներշնչանքը ծննդավայրն էր: Այն հարցին, թե հիմա որն է լինելու ստեղծագործությունների թեման, դժվարանում է պատասխանել: Այնտեղ թողել է մի ամբողջ կյանք` մանկության գեղեցիկ ապրումներ և պահեր, պատանեկության եռանդ ու կայծ, բայց փորձելու է հայ ընթերցողին հույս և լույս փոխանցել: Բանաստեղծի երկու գրքերը ձեռք բերելու համար անհրաժեշտ է գրել նրա ֆեյսբուքյան էջին:

Տաթև Ազիզյան

Ռուսամե՞տ, թուրքամե՞տ, թե՞ արևմտամետ

Posted on by naira

Կետ առ կետ պարզաբանում:

1. Նիկոլ Փաշինյանը 2018 թվականին իշխանությունը ստացել է ռուսական մանդատով, կամ հասարակ լեզվով ասած ռուսական թողտվությամբ:

2. Իր իշխանության գրեթե 6 տարիների ընթացքում ոչ մի քայլ չի արել, որպեսզի Հայաստանը դուրս բերի ռուսական գաղութային լծից: Հայաստանը շարունակում է անդամակցել ՀԱՊԿ-ին, ԵՏՄ-ին, ԱՊՀ-ին, ռուսական ռազմաբազան շարունակում է մնալ Գյումրիում, հայ-թուրքական և հայ-իրանական սահմանների վրա ռուսական ФСБ-ն է կանգնած, Զվարթնոց օդանավակայանում նույնպես դեռևս առկա է ռուսական ФСБ-ն (թեև իշխանությունները պնդում են, որ ФСБ-ի մաքսային հսկողության աշխատողներին պատրաստվում են փոխարինել հայերով, բայց որոշ տեղեկությունների համաձայն՝ Մոսկվան այդպիսի պաշտոնական հարցում չի ստացել), վերջին 3 տարիների ընթացքում Սյունիքում ռուսական զորքեր են հայտնվել և բազմացել են,  իսկ 2020 թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության համաձայն, ի հեճուկս արևմուտքի առաջարկների՝ Փաշինյանը նախընտրեց ռուս «խաղաղապահներին», ինչի արդյունքում Արցախը հանձնվեց: Ի հավելումն այս ամենի, գրեթե 6 տարիների ընթացքում ԱԱԾ-ն և մյուս ուժային կառույցները մնացին ռուսական վերահսկողության ներքո:

3. 2021 թվականից սկսած՝ Նիկոլ Փաշինյանը վարում է նաև թուրքամետ քաղաքականություն: Հիմնվելով նրա այն հայտարարությունների վրա, ըստ որոնց, «Արցախը Ադրբեջան է,  հայությունը պետք է շրջի Արցախի էջը,  պետք է մոռանա մեր օկուպացված այլ տարածքների մասին,  պետք է հանի իր գիտակցությունից ազգային խորհրդանիշ Արարատը», ինչպես նաև հիմք ընդունելով նրա այն հայտարարությունը, ըստ որի, մենք պետք է փոխենք Սահմանադրությունը՝ հանելով ազգային նպատակների մասին վկայող բոլոր կետերը, և այլն, պարզ է դառնում, որ Փաշինյանը սպասարկում է նաև թուրքական շահերը:

4. Երբ ասում ենք, որ նա վարում է թուրքամետ քաղաքականություն, դա չի փոխում այն փաստը, որ նա շարունակում է սպասարկել ռուսական շահերը։ Ասելով, որ նա սպասարկում է թուրքական շահերը, մենք ենթադրում ենք, որ նա սպասարկում է ռուս-թուրքական տանդեմի ծրագրերը։ Եւ ընդհակառակը, երբ ասում ենք, որ նա սպասարկում է ռուսական շահերը, մենք նույնպես նկատի ունենք, որ նա սպասարկում է ռուս-թուրքական տանդեմի ծրագրերը։

5. Ներկայիս աշխարհաքաղաքական գործընթացների արդյունքում Ռուսաստանը կլքի մեր տարածաշրջանը: Լքելուց առաջ, նա պատժելու է իր օգտագործած խամաճիկներին:

Չնայած այս քաղաքական իրականությանը, ռուսական պետությունն իր ծրագրերում նման նպատակներ չունի, և, իհարկե, նման ցանկություն չունի։ Ավելին, Ուկրաինայում «հաջողությունից» հետո, նրանք պատրաստվում են ներխուժել Վրաստան, ապա Հայաստան՝ օգտագործելով Ադրբեջանին, ադրբեջանականացնելով Սյունիքը և ՀԱՊԿ-ի «խաղաղապահ» զորքերի միջոցով ռուսականացնելով մնացած Հայաստանը: Դրանից հետո կամ ընթացքում, նրանք նույնպես պատժելու են իրենց օգտագործած խամաճիկներին: Ինչպես դա արեցին ամիսներ առաջ Արցախում:

6. Փաշինյանը դավաճան է, բայց նա միամիտ չէ: Իրական քայլեր չձեռնարկելով ռուսական ազդեցությունից պոկվելու համար՝ նա կեղծ իրականություն է ստեղծում, որ ինքը շարժվում է դեպի արևմուտք, դա`

ա. Փաշինյանի համար ռուսական պատժից խուսափելու, անվտանգության բարձիկներ գտնելու միջոց է,

բ. Կրեմլի համար էլ, Փաշինյանի այդ կեղծ արեւմտամետությունը ձեռնտու է, որպեսզի հետագայում իր վրայից Հայաստանի կործանման բոլոր մեղքերը մաքրելու նպատակով` գցի ամեն բան Արևմուտքի ու Նիկոլ Փաշինյանի վրա` իշխանությունը փոխանցելով մյուս իր խամաճիկներին և վերջնականապես զավթի Հայաստանը:

7. Քիչ հավանական է, համենայնդեպս կա տարբերակ, որ Մոսկվայում քաոսի սկզբի և Ռուսաստանի գահավիժմանը զուգահեռ, ինչպես նաև արևմուտքի կողմից որոշակի երաշխիքներ ստանալուց հետո՝ փաշինյանական ռեժիմը միայն ու միայն իրենց անվտանգությունը, և ինչու ոչ, ժամանակավորապես պաշտոնները պահպանելու նպատակով, լքի կործանվող ռուսական նավը` դուրս գալով  ՀԱՊԿ-ից և Ռուսաստանին ենթակա այլ կառույցներից:

Սակայն դա չի բերելու Հայաստանի կայացմանը, քանզի

ա. Փաշինյանական ռեժիմը չի վերածի Հայաստանը սուբյեկտի: Իսկ օբյեկտը չի կարող ունենալ արտաքին աջակցություն, և նրա զավակները միշտ մահացու վտանգի ներքո կլինեն:

բ. ՀԱՊԿ-ից դուրս գալով ռազմավարական առաջընթացի չենք հասնի, եթե Հայաստանը պետք է մնա 29 800 ք/կմ շրջանակներում, դրանով իսկ մնալով 1921 թ. Մոսկվայի պայմանագրով ամրագրված ռուս-թուրքական ճիրաններում և մշտապես լինելով թուրքական վտանգի տակ: Իսկ այս վարչակազմը երբեք դուրս չի՛ գա 29 800 ք/կմ շրջանակներից:

գ. Մնալով ռուս-թուրքական տարածաշրջանային ճարտարապետությանը հավատարիմ, ներկա իշխանությունները չե՛ն ստեղծի հարձակողական ազգային բանակ, հիմնված «Ազգ-բանակ»  հայեցակարգի վրա, և նույնիսկ ունենալով արևմուտքի կողմից որոշակի անվտանգային երաշխիքներ, սակայն վարելով թրքահաճո զիջողական քաղաքականություն, առաջին իսկ աշխարհաքաղաքական ցնցումների դեպքում, որոնք հաճախակի բնույթ են ունենալու առաջիկա տարիներին, կբերի նրան, որ թուրք-ադրբեջանական տանդեմը կկտրի Սյունիքի բարակ պարանոցը:

Ամփոփում. Նիկոլ Փաշինյանը` ռուս-թուրքական տանդեմի կատարածու է:

Սամվել Ասլիկյան. Ազգային-Ժողովրդավարական Բևեռի անդամ

Արցախցիների համար անհրաժեշտ է ստեղծել միասնական հարթակ՝ բոլոր տեղեկություններով

Posted on by naira

Սոցիալական, հոգեբանական, տեղեկատվական խնդիրները խորացնում և երկարացնում են փախստականների տրավման երկար տարիներով, ասում է Լարիսա Ալավերդյանը։

«Բոլոր սոցիալական ծրագրերի համար, որոնք կառավարությունը իրականացնում է ներքին տեղահանվածների համար, անհրաժեշտ է հրապարակել տեղեկատվական գրքույկ կամ հարթակ, ուղեցույց, ինչպես շահառուների, այնպես էլ աշխատողների համար, որպեսզի բոլորն իմանան՝ ինչ անել, ուր գնալ և ոիմ հետ անհրաժեշտության դեպքում կապ հաստատել»,- ասաց իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը։

Նա նշեց, որ բազմիցս կոչ է արել կառավարությանը՝ գրավոր և բանավոր, ընդգծելով նման գրքույկի կամ հարթակի անհրաժեշտությունը։

Նրա խոսքով, նման գրացուցակը պետք է ներառի ոչ միայն ընթացիկ ծրագրերի մանրամասները, այլ նաև այն հաստատությունների, կազմակերպությունների, իշխանությունների և այլնի տվյալները, որոնք օգնություն են ցուցաբերում ներքին տեղահանվածներին՝ անկախ տեսակից:

«Փախստական ​​կամ հարկադիր տեղահանված լինելը, ամեն դեպքում, տրավմա է, որը տարիների ընթացքում չի անհետանում։ Իսկ սոցիալական, հոգեբանական, տեղեկատվական խնդիրները խորացնում ու երկարացնում են այս տրավման երկար տարիներով։ Գիտենք, նման հարցերում մենք լայն փորձ ունենք։

Իսկ պետական ​​հատվածի այն աշխատակիցները, ովքեր չեն հասկանում, թե ինչ միջով են անցել ներքին տեղահանվածները և թույլ են տալիս իրենց վիրավորել, անհապաղ պետք է ազատվեն աշխատանքից»։

Տասը մոմ Դադիվանքից՝ Արցախի եկեղեցիների համար

Posted on by naira

«Դա 2020 թվականի նոյեմբերն էր։ Գնացի Դադիվանք։ Այդ օրը ես շատ ժամեր անցկացրի այնտեղ՝ փորձելով հիշել տաճարի յուրաքանչյուր քարը, յուրաքանչյուր տողը: Ինձ նման հազարավոր մարդիկ կային։ Բոլորը հրաժեշտ էին տալիս, բոլորը լաց էին լինում։ Հեռանալիս մոմ վառեցի ու աղոթեցի հանգուցյալների ու ողջերի համար։ Առաջնագծում գտնվող տղայիս համար, ումից պատերազմի բոլոր 44 օրերի ընթացքում ոչ մի լուր չկար։ Դադիվանքից վերցրեցի մի բուռ հող և 10 մոմ՝ խոսքս տալով, որ Արցախի տասը եկեղեցիներում Դադիվանքից մեկ մոմ եմ դնելու։ Միայն Ամարասում ու Գանձասարում եմ կարողացել մոմ վառել։ Մնացած մոմերը մոտս են: Ես դրանք պահում եմ ու կսպասեմ խոստումս կատարելու հնարավորությանը»։

Ահա այսպես սկսեց իր պատմությունը ստեփանակերտցի Արմինե Սարգսյանը. Նա հավելեց, որ 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սկսված պատերազմը շարունակվում է մինչ օրս, միայն հայերը նախընտրում են չընդունել ճշմարտությունը և «մենք ոչինչ չենք լուծում» պատճառաբանություններով հանդես գալ։

«2020 թվականի նոյեմբերին Քարվաճառով վերադարձանք Արցախ։ Պատերազմն ավարտվել է։ Բայց մենք վերադարձանք՝ հասկանալով, որ վերջին անգամ ենք անցնում Քարվաճառով, չնայած հույս կար, որ ռուսների ներկայությունը մեզ համար երաշխիք կլինի։

Շատերը վերադարձան, քանի որ հույս էին դնում ռուս խաղաղապահների վրա։ Շուշիում կորցրինք մեր տունը, բայց վերադարձանք Ստեփանակերտ։ Հադրութցիների մեծ մասը վերադարձել է Արցախ և, ինչպես ես, հույսով, որ Ռուսաստանը կօգնի իրենց վերադառնալ իրենց տները։ Բայց ամեն ինչ այլ կերպ ստացվեց, մեզ հասկացրին՝ ով ով է»։

Խոսելով տեղահանության մասին՝ Արմինեն հիշում է. գաղթի օրը հնարավորինս հետաձգում էին՝ կրկին հույս ունենալով, որ մեր օգտին ինչ-որ բան կփոխվի.

«Բայց հայտնվեց Արցախի լուծարման մասին փաստաթուղթը, որը ստորագրել էր նախագահը, և սիրտս ծակեց, հավանաբար այնպես, ինչպես հոգին ցավում է, երբ կորցնում է վերջին հույսը: Մենք սկսեցինք արագ պատրաստվել։ Մեքենան փոքր էր։ Մենք ապրում էինք ծայրամասում։ Ադրբեջանցիներն արդեն Ստեփանակերտում էին։ Ուստի ես հավաքեցի միայն այն, ինչը կապված է պատմության, հիշողության, կյանքի հետ։ Դադիվանքի մոմեր, Արցախի մասին գրքեր, երեխաներիս նկարներ, ամուսնուս նկարներ, լուսանկարներ, մեր տատիկների գորգեր և կարպետներ, հնաոճ իրերի հավաքածուի մի մասը։ Եթե ​​մեր մեքենան ավելի շատ տեղ ունենար, ես կվերցնեի ամբողջ գրադարանն ու հավաքածուն։

Երբ հասանք Երևան, մեր ընկերները զարմացան, որ վարձով բնակարան տեղափոխվելիս որևէ բան չենք բերել, ինչը կօգտագործվի առօրյա կյանքում։ Իսկ ես զարմանում եմ, որ մարդիկ ամաններն ու շորերն ավելի կարևոր են համարում, քան ընտանեկան ժառանգությունը: Մինչ օրս դառնությամբ եմ հիշում Շուշիի մեր տունը, ափսոսում եմ, որ չկարողացա հիշողության հետ կապված գոնե ինչ-որ բան վերցնել, օրինակ՝ լուսանկարներ»։

Ալվարդ Գրիգորյան

ՆԱՏՕ-ն մտնում է պատերազմի մեջ. ճանապարհ դեպի Հունգարիա

Posted on by naira

Աշխարհն արագորեն գնում է դեպի այն գիտակցումը, որ համաշխարհային պատերազմը եռման փուլում է: Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնի հայտարարությունից հետո, թե որոշ արևմտյան երկրներ կարող են ցամաքային զորք ուղարկել Ուկրաինա, աշխարհում իսկական իրարանցում սկսվեց։ Թեկուզ ալարկոտ եվրոպացիները չեն ցանկանում պոկվել տաք հարմարավետությունից, նրանք էլ խոստովանում են, որ բոլորը ստիպված կլինեն թաթախվել:

Միացյալ Նահանգների (ի դեմս թե՛ Բայդենի, թե՛ Թրամփի) հեռավորություն պահելու ֆոնին եվրոպական երկրները գնալով ավելի համարձակ են դառնում։ Այսօր Լեհաստանի արտգործնախարար Ռադոսլավ Սիկորսկին ասել է, որ ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների զորքերն արդեն գտնվում են Ուկրաինայի տարածքում։

Մոսկվան դեռ չի արձագանքել, միայն Մարիա Զախարովան է աննշան հայտարարություն արել, որ «ՆԱՏՕ-ն այլևս չի կարող թաքցնել իր ներկայությունը»։

Հիշվում է, Մոսկվան ասում էր, որ եթե պատերազմը տեղափոխվի ռուսական տարածք, պատասխանը կլինի «ասիմետրիկ»: Ուկրաինական դրոնները ամեն օր ռուսական քաղաքներ են խոցում, ՌԴ սեվծովյան նավատորմը արդեն դուրս չի գալիս պարեկության, այսօր Սանկտ-Պետերբուրգի Պուլկովո օդանավայանն է փակվել անօդաչուի պատճառով։ Առայժմ Մոսկվան ի պատասխան միայն ռմբակոծում է ուկրաինական խաղաղ քաղաքները։

Սակայն միայն ծույլերը չեն խոսում այն ​​մասին, որ Ռուսաստանի և ՆԱՏՕ-ի միջև ուղիղ բախման հավանականությունն ավելի մեծ է, քան երբևէ։

Ուկրաինայի արտաքին գործերի նախարար Դմիտրի Կուլեբան նախազգուշացրել է Արևմուտքին ռուսական ագրեսիայի ընդլայնման ռիսկի մասին։ Նա վստահեցրել է, որ հետեւանքները շատ ծանր են լինելու Եվրոպայի համար։

«Եթե Պուտինը ներխուժի մերձբալթյան երկրներ, դուք համարձակորեն կպաշտպանեք ձեր ժողովրդին թե՛ փորձով, թե՛ հնարավորություններով ձեզնից բարձր թշնամուց։ ՆԱՏՕ-ից մի քանի օր կպահանջվի, որպեսզի որոշի, թե ինչպես արձագանքել… Ի վերջո, կարծում եմ, որ ՆԱՏՕ-ն կհաղթի: Բայց նայեք Բախմուտին, նայեք Ավդիևկային, ահա թե ինչպիսի տեսք կունենան մերձբալթյան երկրները ակտիվ մարտերից հետո։ Ահա թե ինչպիսի տեսք կունենան ձեր քաղաքները։ Վիլնյուսն այլեւս գեղեցիկ չի լինի»,- ասել է Կուլեբան։

Նա վստահեցրել է, որ Ռուսաստանի Դաշնության բռնապետը բավական խելագար է ՆԱՏՕ-ի դեմ ագրեսիա իրականացնելու համար։ Նախարարը հիշեցրել է, որ 2021 թվականին՝ Ուկրաինա լայնամասշտաբ ներխուժումից անմիջապես առաջ, Մոսկվան վերջնագիր ներկայացրեց Դաշինքին՝ վերադարձ 1997 թվականի սահմաններին, այսինքն՝ դուրս գալ Բալթյան երկրներից և Կենտրոնական Եվրոպայից։ Մոսկվայում իրենց ազդեցության գոտին ընդլայնելու ծրագրերն ակնհայտորեն չհրաժարվեցին։

«Ինչու են բոլորը մոռանում այս մասին: Կարծում եք՝ սա կա՞տակ է: Ոչ. դեպի Հունգարիա և Կենտրոնական Եվրոպա ճանապարհը տանում է, իհարկե, Ուկրաինայով, բայց նաև Բալթյան երկրների միջով։ Նրանք, ովքեր ասում են, որ Պուտինը չի համարձակվի հարձակվել ՆԱՏՕ-ի վրա, նույն մարդիկ են, ովքեր ասել են, որ չի համարձակվի հարձակվել Ուկրաինայի վրա»,- ասել է Ուկրաինայի ԱԳՆ ղեկավարը։

Ուկրաինայի արտաքին գործերի նախարարը, սակայն, չի նշում, որ բռնապետների «երթը» սկսվել է 2020 թվականին Արցախից, և եթե բոլորը՝ Ռուսաստանը, Ուկրաինան և մյուսները, չճանաչեյին Ալիևի ուժի կիրառման իրավունքը, 2022 թվականի փետրվարին Պուտինը երկար կմտածեր Ուկրաինայի վրա հարձակվելուց առաջ։

Այժմ՝ 2023 թվականի սեպտեմբերյան Արցախում տեղի ունեցած իրադարձություններից հետո՝ օկուպացիայից, բնիկ բնակչության տեղահանությունից և Հայաստանի կործանման շուրջ ընդհանուր կոնսենսուսից հետո, ընդհանրապես ոչինչ չի կարող զսպել Պուտինին։ Նա արդեն ասել է, որ եթե մյուսները գործում են առանց ՄԱԿ-ի մանդատի, ապա ինչո՞ւ պետք է Ռուսաստանին արգելվի դա անել։

Ինչ ունի Իսրայելը եւ արդեն չունի Հայաստանը

Posted on by naira

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Իսրայելի կառավարությանը համեմատել է նացիստների հետ, տեղեկացնում են տեղի լրատվամիջոցները։ Թուրք առաջնորդը կարծում է, որ Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն և նրա կառավարությունը Գազայում մարդկության դեմ հանցագործությունների արդյունքում իրենց անունները նույնականացրել են Հիտլերի, Մուսոլինիի և Ստալինի հետ։

X-ի իր էջում Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն գրել է․«Իսրայելը հավատարիմ է պատերազմի օրենքներին և բարոյական քարոզ չի ընդունի Էրդողանից, ով աջակցում է ՀԱՄԱՍ ահաբեկչական կազմակերպության մարդասպաններին և բռնարարներին, ժխտում Հայոց ցեղասպանությունը և իր երկրում կոտորում քրդերին»։

Իսրայելի վարչապետը անցած տարվա հոկտեմբերի 7-ից խոսում է իր երկրի «ինքնապաշտպանության իրավունքի» եւ պատերազմական օրենքներին հավատարիմ լինելու մասին։ Իսրայելի «սպանելու իրավունքը» ամենօրյա ռեժիմով հաստատում են ԱՄՆ-ը։

ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենը հարցազրույց է տվել MSNBC-ին, որում հաստատել է, որ Իսրայելի Ռաֆահ ներխուժման սպառնալիքը «կարմիր գիծ» է՝ միաժամանակ ընդգծելով, որ երբեք չի լքի Իսրայելին։ «Իսրայելի պաշտպանությունը շարունակում է վճռորոշ նշանակություն ունենալ»:

Միաժամանակ նա ընդգծել է, որ Իսրայելը «չի կարող թույլ տալ, որ ևս 30 հազ․ պաղեստինցի զոհվի ՀԱՄԱՍ-ի հետապնդման հետևանքով»:

Չխոսելով «պատերազմի օրենքների» կատարյալ երեսպաշտութկան մասին եւ չհիշատակելով, թե ով եւ ինչ նպատակներով են գրվել այդ օրենքները, նշենք միայն, որ նման «օրենքների» հեղինակները ենթադրում են զոհերի եւ ավերածությունների «թույլատրելի» քանակ։ Այսինքն՝ սպանել կարելի է։ Ինչից եւ օգտվում են բոլորը՝ Պուտինից, Ալիեւից մինչեւ Նետանյահու։

“Փափուկ” լիբերալ տասնամյակները վերջացել են, եւ “ուժի չկիրառմանը” փոխարինելու է եկել “ինքնապաշտպանվելու իրավունքը”։ Ով չի դիմադրում եւ պաշտպանվում, ենթակա է մեռնելու։

Բոլորին չի տրվում «ինքնապաշտպանության իրավունք», որով օժտված է Իսրայելը, Ուկրաինան։ 1991-ին այդ իրավունքն ուներ եւ Հայաստանը, բայց 30 տարվա ընթացքում Հայաստանը «ապացուցել» է, որ արժանի չէ այդ իրավունքի եւ չի ցանկանում դիմադրել։

Հայերի ցեղասպանության մասին Նետանյահուն հիշեցնում է ոչ թե Էրդողանին, այլ հայերին՝ ցույց տալու համար, որ ինքնապաշտպանության իրավունքից հրաժարումւ բերում է ցեղասպանության։

Իսրայելը ոչ միայն ճանաչել է Բաքվի «պատերազմի իրավունքը», այլեւ մինչեւ ատամներ զինում է Ալիեւին՝ հայերի նոր ցեղասպանություն իրականացնելու համար։ Ով չիպաշտպանվում՝ հեռանում է պատմության ասպարեզից։

Նաիրա Հայրումյան

«Լադանիվա» խումբը Հայաստանը կներկայացնի «Եվրատեսիլ 2024» երգի մրցույթում

Posted on by naira

«Եվրատեսիլ 2024» երգի հեղինակավոր մրցույթում Հայաստանը կներկայացնի «Լադանիվա» խումբը:

«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ այս մասին հայտնում է Հանրային հեռուստաընկերությունը:

«Խմբի ճանապարհորդությունը «Եվրատեսիլ» երգի մրցույթում լինելու է բազմազանության, ստեղծարարության և երաժշտության խաչաձև մշակութային կամուրջ և մեծ տոն: Հայաստանի այս տարվա երգն ու տեսահոլովակը կհրապարակվեն մի քանի օր անց»,-ասվում է հաղորդագրության տեքստում:

«Եվրատեսիլ 2024» երգի հեղինակավոր մրցույթը տեղի է ունենալու մայիսի 7-ին, 9-ին և 11-ին Շվեդիայի Մալմյո քաղաքում:

«Լադանիվա» խմբի հիմնադիրներն են մեներգչուհի Ժակլին Բաղդասարյանն ու Լուի Թոմասը: Խմբի մյուս ֆրանսիացի անդամները պարբերաբար փոփոխվում են: Մինչ օրս «Լադանիվան» հետաքրքիր, յուրահատուկ մոտեցմամբ է երաժշտասերներին ներկայացրել «Զեփյուռի նման», «Վայ աման», «Սարերի հովին մեռնեմ» և այլ հայկական երգեր:

Ֆրանսիական «Լադանիվա» խմբին Հայաստանում մեծ ճանաչում բերեցին  հայկական ժողովրդական երգերի մեկնաբանությունները:

Մարդիկ կարծում են, որ գյուղը շուտով կհանձնվի, և որոշել են վաճառել ամեն ինչ

Posted on by naira

Հայկական մամուլն ակտիվորեն տեղեկություններ է տարածում այն ​​մասին, որ Բաքուն շտապ պահանջում է 4 հայկական գյուղ։ Միևնույն ժամանակ, Բաքուն «լիովին անհիմն» է համարում Երևանի հայտարարությունները Հայաստանի 31 գյուղերի տարածքների օկուպացման մասին։

Նման լուրերից հետո պաշտոնական իշխանություններն ու հասարակությունը լռում են։ Հավանաբար, մարդիկ փորձում են «մարսել» տեղեկատվությունը։ Կամ, իմ պես, մարդիկ չեն զարմանում Ադրբեջանի «ախորժակներից»՝ չբացառելով, որ պաշտոնական Երևանը կգնա այս զիջումների և “կոգեշնչի” մարդկանց “Հայաստանը պահելու համար եւս մի կտոր հայկական հող տալ»։

Ու նման մտքերի ժամանակ զանգ է գալիս. հենց այդ գյուղերից մեկի ծանոթս զանգահարում է և առաջարկում խոզի միս լավ գնով։

«Մարդիկ կարծում են, որ գյուղը շուտով կհանձնվի, ուստի որոշեցին վաճառել այն ամենը, ինչ կարող էին: Անասունը մորթում են վաճառքի համար»։

Ալվարդ Գրիգորյան