Աղդամի ճանապարհը չպետք է դիտարկվի որպես Լաչինի միջանցքի վերաբացման այլընտրանք, հայտարարում է Եվրամիության արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Ժոզեպ Բորելը:

Երեկ երեկոյան հրապարակած հայտարարությունում Բորելը շեշտում է, որ «Եվրամիությունը խորապես մտահոգված է նախկին Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզում բնակչության վրա ազդող լուրջ հումանիտար իրավիճակով»:

«Լաչինի միջանցքով տեղաշարժը խոչընդոտված է մնում ավելի քան յոթ ամիս՝ չնայած այն վերաբացելու մասին Արդարադատության միջազգային դատարանի հրամանին», – ասված է հայտարարությունում:

«Բժշկական պարագաներն ու առաջին անհրաժեշտության ապրանքները բավարար չեն կամ արդեն սպառվել են, ինչը սարսափելի հետևանքներ կունենա տեղի բնակչության համար: Ադրբեջանի իշխանությունները պարտավոր են անհապաղ երաշխավորել անվտանգությունն ու ազատ տեղաշարժը Լաչինի միջանցքի երկայնքով և թույլ չտալ ճգնաժամի հետագա սրացում», – ընդգծում է ԵՄ արտաքին քաղաքականության պատասխանատուն՝ շարունակելով.

«Մենք ի գիտություն ենք ընդունել Ադրբեջանի իշխանությունների հայտնած պատրաստակամությունը՝ ապրանքներ մատակարարել նաև Աղդամ քաղաքով։ Սա չպետք է դիտարկվի որպես Լաչինի միջանցքի վերաբացման այլընտրանք»։

Բորելը նաև նշում է, որ Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեի գործունեությունը տարածաշրջանում լրջորեն տուժել է, և կոչ է անում վերսկսել այն՝ ներառյալ հիվանդների տեղափոխումն ու մարդասիրական մատակարարումները: Մարդասիրական հասանելիությունը չպետք է քաղաքականացվի որևէ դերակատարի կողմից, շեշտում է Բրյուսելը:

«Եվրամիությունը և մասնավորապես Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը մեծապես ներգրավված են եղել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացին աջակցելու, ինչպես նաև Բաքվի և Ստեփանակերտի միջև երկխոսության խթանման գործում: Պահանջվում է նաև բոլոր կողմերի անկեղծ հավատարմությունը բանակցությունների արդյունքներին և ընդհանուր շահերի ու փոխադարձ վստահության վրա հիմնված ապագային», – ասված է Եվրամիության բարձր ներկայացուցչի հայտարարությունում:

Լեռնային Ղարաբաղում հումանիտար ճգնաժամի կառավարման աշխատանքային խմբի ներկայացուցիչ Վարդան Սարգսյանը նշել է, որ Լեռնային Ղարաբաղ մեկնող մարդասիրական օգնությամբ բեռնատարները կմնան Կոռնիձորի մերձակայքում գտնվող սահմանային գոտում, քանի դեռ ռուս խաղաղապահների պատասխանը չի ստացվել։

«Մենք կապ հաստատեցինք ռուսական խաղաղապահ ուժերի ներկայացուցիչների հետ՝ Լեռնային Ղարաբաղ հումանիտար բեռների տեղափոխումը կազմակերպելու համար, այս պահին դեռ հստակ պատասխան չունենք»։

Հայաստանի առողջապահության փոխնախարար Արմեն Նազարյանն ընդգծել է, որ մարդասիրական բեռը պարունակում է մեծ քանակությամբ դեղամիջոցներ, սակայն դա կօգնի միայն որոշակի չափով աջակցել Լեռնային Ղարաբաղի առողջապահական համակարգին։ Ըստ Նազարյանի՝ դեղերի ծավալը մոտ 9 տոննա է, կա նաև մասնավոր առողջապահական կազմակերպության կողմից նվիրաբերված մեկ տոննա դեղամիջոց։

Մենք չենք կարող աչք փակել այն իրավիճակի վրա, որում հայտնվել են Լեռնային Ղարաբաղի հայերը։ Այս մասին Twitter-ի իր միկրոբլոգում գրել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։ «Միայն մարդասիրական նպատակներով Լեռնային Ղարաբաղ է ուղարկվել 360 տոննա կենսական սննդամթերք»,- գրել է նա։

Բեռը սպասում է անցման Հաքարի կամրջի մոտ։ Ադրբեջանական կողմը թույլ չի տալիս ավտոշարասյունին օգնությամբ անցնել.

Լրատվամիջոցների տարածած հաղորդագրության մեջ Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն պնդում է, որ «հումանիտար օգնության» քողի տակ և առանց Բաքվի հետ համաձայնեցնելու հայկական կողմից շարասյունների ուղարկումն “Ադրբեջանի ինքնիշխան տարածք” ոտնձգություն է տարածքային ամբողջականության դեմ եւ հերթական սադրանքն է Լաչինի սահմանակետի դեմ։

«Երևանը չի կարող մարսել Լաչինի սահմանային անցակետի գոյությունը, որը ստեղծվել է Ադրբեջանի կողմից՝ իր սահմանները վերահսկելու և Հայաստանի կողմից սադրանքները կանխելու համար», – ասվում է Ադրբեջանի ԱԳՆ հայտարարությունում։

Բաքուն հիշեցրել է Աղդամով և այլ այլընտրանքային ուղիներով ճանապարհն օգտագործելու առաջարկի մասին՝ «հայ բնակիչների կարիքները բավարարելու համար, որոնց աջակցել են Եվրոպական միությունը և Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեն», իսկ մերժումը համարվել է «քաղաքական շանտաժ»:

«Բացի մարդասիրական գործունեության քաղաքականացումից, Հայաստանի այս քայլերը հակասում են Ադրբեջանի ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության ճանաչման մասին նրա հայտարարություններին։ Հայաստանում ԵՄ առաքելության և դիվանագիտական ​​կորպուսի ներգրավվածությունը վերոնշյալ սադրանքին որպես գործիք ցույց է տալիս, որ սա նախապես ծրագրված գործողություն էր։ Եվս մեկ անգամ պահանջում ենք դադարեցնել Հայաստանի կողմից նման սադրանքները»,- ասված է հայտարարության մեջ։

Վարչապետի մամուլի քարտուղար Նազելի Բաղդասարյանը ոչինչ չունի ավելացնելու Նիկոլ Փաշինյանի նախօրեին ասուլիսում արված հայտարարություններին։ «Վարչապետը նախօրեին հրավիրված մամուլի ասուլիսում անդրադարձավ այս թեմային՝ նշելով, թե ինչ են քննարկել Բրյուսելում՝ այս համատեքստում անդրադառնալով նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությանը։ Սրան ավելացնելու ոչինչ չկա»,- ասաց Բաղդասարյանը։

ՀՀ դեսպան Էդմոն Մարուքյանը հերքել է Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևի հայտարարությունը, թե «Բրյուսելում Հայաստանն ու Ադրբեջանը պայմանավորվել են, որ Լեռնային Ղարաբաղի համար անհրաժեշտ ապրանքները առաքվեն Աղդամի ճանապարհով, իսկ Հայաստանը՝ մարդասիրական բեռներ ուղարկելով  Լաչինի միջանցք, խախտում է գործարքը»։ Մարուքյանն ընդգծեց, որ Հիքմեթ Հաջիևը ստում է, նման պայմանավորվածություն չի եղել։

Մարուքյանը նշեց, որ Բրյուսելում Հայաստանի, Ադրբեջանի ղեկավարների և Եվրոպական խորհրդի նախագահի եռակողմ հանդիպումից հետո Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը միայն հայտարարեց, որ Ադրբեջանը պատրաստ է մարդասիրական օգնություն ցուցաբերել Աղդամի երթուղու երկայնքով։

«Տեսեք տարբերությունը. սա Շառլ Միշելի հայտարարությունն է, և այն որպես Հայաստանի հետ պայմանագիր ներկայացնելը լրիվ սուտ է։ Հայաստանը այս պահին հստակ ցույց է տալիս, որ Ադրբեջանը ստում է միջազգային հանրությանը, թե Լաչինի միջանցքը բաց է»,- ասաց Մարուքյանը՝ նշելով, որ հուլիսի 26-ին Հայաստանի կողմից ուղարկված մարդասիրական բեռը ներկայումս գտնվում է սահմանային գոտում, իսկ մինչ այդ՝ հայկական Կառավարությունն ուղարկել է ևս 500 տոննա բեռ, սակայն այդ բեռը նույնպես Գորիսի պահեստներում է, քանի որ միջանցքով հնարավոր չէր անցնել։

Նա ընդգծել է, որ Հայաստանը Լաչինի միջանցքի «տերերից» է՝ համաձայն 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության։ «Կա Լաչինի միջանցքը՝ միակ ճանապարհը, որը կապ է պահպանում Հայաստանի հետ, եւ դա հաստատվել է Ադրբեջանի նախագահի ստորագրությամբ»,- ասաց նա։

«Մենք ասում ենք, որ բեռնատարները հասել են սահմանային գոտի, և Ռուսաստանի Դաշնության խաղաղապահները կարող են վերցնել բեռը և հանձնել Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչներին։ Սրանք մեր քայլերն են, և մենք տեսնում ենք, որ Ադրբեջանն այլևս չի կարող ինչ-որ բան բռնել մեր քայլը սադրանք անվանելու համար, և հիմա ասում են, որ Բրյուսելում մենք պայմանավորվել ենք Աղդամի ճանապարհի շուրջ։ Սա ակնհայտ սուտ է։ Կարծում եմ, որ Շառլ Միշելի գրասենյակը նույնպես պետք է արձագանքի այս ստին, քանի որ դա հիմնված է Շառլ Միշելի հայտարարության վրա»,- ասաց Էդմոն Մարուքյանը։

Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելության ղեկավար Մարկուս Ռիտերը գտնվում է Սյունիքում՝ Լաչինի միջանցքի մուտքի մոտ և հետևում է իրադարձությունների զարգացմանը։

Կառավարության կողմից կազմակերպված մարդասիրական բեռներ տեղափոխող մեքենաների շարասյունը Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչների համար ժամանել է Լաչինի միջանցքի մուտքի մոտ՝ Հաքարի կամրջի մոտ, երբ Եվրոպական միության դիտորդական առաքելության չորս մեքենաներից բաղկացած շարասյունը մոտեցել է ավտոշարասյունին։

«Արմենպրես»-ի հետ զրույցում Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելության ղեկավար Մարկուս Ռիտերը նշեց, որ իրենք տեղյակ են, որ ՀՀ կառավարությունը ցանկանում է մարդասիրական բեռներ ուղարկել Լեռնային Ղարաբաղ։

«Մենք եկել ենք այստեղ՝ Հաքարի կամուրջ՝ տեղում դիտարկելու զարգացումների ընթացքը: Ինչպես դուք, մենք նույնպես չգիտենք, թե արդյոք ադրբեջանական կողմը թույլ կտա մարդասիրական բեռներով մեքենաներն անցնել Լաչինի միջանցքով և գնալ դեպի Լեռնային Ղարաբաղ։ Ինչ էլ որ լինի, մենք դրա մասին մանրամասն կգրենք մեր զեկույցում»,- շեշտեց ԵՄ դիտորդական առաքելության ղեկավարը։

Նա հավելեց, որ իրենք երկար ժամանակ հետևում են Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին։

«Մենք իրականացնում ենք բացառապես քաղաքացիական դիտարկումներ։ Մենք պարբերաբար այցելում ենք սահմանամերձ բնակավայրեր, որոնք գտնվում են հակամարտության գոտում մոտ։ Մենք Բրյուսելին զեկուցում ենք այն ամենի մասին, ինչ տեղի է ունենում այստեղ։ Մենք աջակցում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող բանակցություններին և նպաստում ենք այս ուղղությամբ Եվրամիության ջանքերին։ Սա է մեր հիմնական խնդիրը»,- ասաց նա։