Հեռախոսազրույց են ունեցել Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ու ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն, հայտնում են կառավարությունից:

Նրանք քննարկել են Հայաստան-ԱՄՆ ռազմավարական գործընկերությանը, ինչպես նաև տարածաշրջանային օրակարգին վերաբերող հարցեր։

Վարչապետը պետքարտուղարին ներկայացրել է բանակցային գործընթացները, որոնց արդյունքում համաձայնեցվեց Ադրբեջանի հետ խաղաղության համաձայնագրի նախագիծը։ Նիկոլ Փաշինյանն ընդգծել է, որ համաձայնագրի նախագիծը սպասում է ստորագրման։

Նիկոլ Փաշինյանն ու Մարկո Ռուբիոն պայմանավորվել են շարունակել Հայաստան-ԱՄՆ բարձր մակարդակի շփումները։

Հարավային Կովկասում ցանկացած էսկալացիա անընդունելի է, հայտարարել է ԱՄՆ պետդեպարտամենտը՝ նշելով, որ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ու ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն հեռախոսազրույց են ունեցել և այս հարցում համակարծիք են եղել։

Ըստ ամերիկյան կողմի՝ Մարկո Ռուբիոն և Նիկոլ Փաշինյանը որպես ռազմավարական գործընկերներ քննարկել են ընդհանուր շահերը։

Պետքարտուղարը ողջունել է Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի շուրջ համաձայնությունը և ընդգծել կայուն խաղաղության կարևորությունը՝ տարածաշրջանային հակամարտությունների շրջափուլը կոտրելու և Հարավային Կովկասում անվտանգություն բերելու համար։

Նույն օրը Մարկո Ռուբիոն Վաշինգտոնում հանդիպել է Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանի հետ՝ քննարկելու անվտանգության ու առևտրի առանցքային հարցերի շուրջ համագործակցությունը։ Կողմերը քննարկել են նաև այլ թեմաներ, այդ թվում՝ Հարավային Կովկասը, Ուկրաինան, Սիրիան, Թուրքիայում։ Այս մասին հաղորդագրություն է տարածել Պետքարտուղարության խոսնակ Թեմի Բրյուսը։

«Պետքարտուղարը խնդրել է Թուրքիային աջակցել Ուկրաինայում և Հարավային Կովկասում խաղաղությանը։ Նա բարձր է գնահատել Թուրքիայի առաջնորդությունը «Իսլամական պետությանը» հաղթելու գլոբալ կոալիցիայում և վերահաստատել է սերտ համագործակցության անհրաժեշտությունը՝ աջակցելու կայուն, միասնական, խաղաղ Սիրիային, որը ո՛չ միջազգային ահաբեկչության հենակետ կլինի, ո՛չ էլ ճանապարհ Իրանի ապակայունացնող գործողությունների համար», – գրված է հաղորդագրության մեջ։

Հայտարարել ենք, որ Հայաստանը պատրաստ է ստորագրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև համաձայենցված համաձայնագիրը, և այդ պահից սկսած՝ Հայաստանի խորհրդարանական ընդդիմությունը կատաղի պայքար է սկսել խաղաղության օրակարգի և խաղաղության պայմանագրի հնարավոր ստորագրման դեմ: Այդ մասին ԱԺ հայտարարությունների ժամին ասաց «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ղեկավար Հայկ Կոնջորյանը:

Պարոն Կոնջորյանը կարծես այլ երկրի մասին է խոսում, որտեղ մարդիկ դուրս են եկել փոխոց և կատաղի պայքարում են հանրապետությունը կործանելու և սուլթանաթի վերածելու իրենց նախագահի մտադրության դեմ։ Խոսքը Թուրքիայի մասին է։ Իսկ Հայաստանում հանրապետության համար կարծես ոչ մի պայքար էլ չկա, բացի մի քանի ելույթներից։

Այո, ընդդիմությունը ասում է, որ համաձայնագիր կոչվածը՝ միակողմանի կապիտուլյացիա է, որ դրանով իշխանական ուժը կործանում է երկիրը, բայց պաշտոնական հայտարարությամբ հանդես է եկել միայն Հանրապետական կուսակցությունը, ընդ որում, ոչ այնքան «կատաղի»։ Իսկ ընդհանուր առմամբ ոչ ոք չի առարկում կապիտուլյացիան, հակառակը՝ նպաստում է դրան տարբետ քաղտեխնոլոգիաներով։

Ասենք, «կատաղի պայքարը» սահուն հանգեցրել են մեկ “պայմանի”՝ չի կարող համաձայնագիր ստորագրվել, եթե հայ գերիները դեռ Բաքվում են։ Այսինքն՝ եթե Բաքվում չլինեն, կարելի է հանգիստ ստորագրել,քանի որ մնացածը ОК է։

Պատահական չէ, որ հենց գերիների ազատման պահանջը ակտիվացավ, երբ Հայաստանի կառավարիչները հայտարարեցին, թե պատրաստ են ստորագրել հայկական բոլոր իրավունքներից, տարածքներից, շահերից հրաժարվելու մասին «համաձայնագիրը»։ Եւ եթե հաջողվեր գերներին “համաձայնագրի” հետ փոխանակել, “կհաղթեին” և կառավարությունը, և ընդդիմությունը։

Բայց «գերիներ-համաձայնագիր» գործարքը կարծես թե չի ստացվում, Բաքուն և նրա տերերը ուզում են համոզվել, որ Հայաստանը կինքնալուծարվի՝ առանց որևէ դիմադրության և պայմանի, «կճանաչի» իր բոլոր մեղքերը, կասի, որ «ղալաթ ենք արել», որ Ղարաբաղի հարց ենք բարձրացրել։ Եւ այդ դեպքում գերիներին Բաքվից Հաագա կտանեն, որպեսզի միջազգայնորեն հաստատվի հայի «ղալաթը»։

Հայկ Կոնջորյնն այն ժամանակ կասի, որ ամեն ինչում ընդդիմությունն է մեղավոր, քանի որ «կատաղի պայքարում» էր։ Եւ ոչ ոք չի հարցնի, որտե՞ղ էր պայքարում, կարո՞ղ է՝ իշխանությանը վերջնագիր է ներկայացրել, ասելով, որ հեղափոխություն կանի, եթե համաձայնագիրը ստորագրվի։ Թե՞ ասել է՝ վերջապես վայր կդնենք մանդատնեը։

Հենց ընդդիմությունն է կապիտուլյացիայի դեմ «կատաղի պայքարը» փոխարինել գերիների համար «հումանիտար» պահանջով, կարծես թե այլ առարկություններ չունի։

Ինչպես և Արցախյան իրավաքաղաքական խնդիրը սկզբից իշխանությունը «փոխարինեց» հումանիտար հարցերով, հետո ընդդիմությունը էստաֆետը վերցրեց և երկու կեղծ թեզ հորինեց՝ «էթնիկ զտում» և «վերադարձի իրավունք»։ Ինչպես իրավաբաններն են ասում, այդ երկու թեզերը ոչ միայն իրավական պարտավորություն չեն ենթադրում, այլև կոծկում են հայերի հանդեպ կատարված ցեղասպանության, օկուպացիայի և բռնի տեղահանության ծանր մեղքը։

Արդյունքում հանուն Արցախի «կատաղի պայքարը» վերածվել է նրան, որ քաղաքակիրթ արևմտյան երկրների խորհրդարանները կատարվածը «էթնիկ զտում» են անվանում և կոչ անում Բաքվին՝ հայերին վերադառնալու իրավունք տա։ Բաքուն թքած ունի, իսկ ընդդիմությունը խոստովանում՝ դրա լավը միայն այն, որ Արցախի խնդիրը չի «փակվում» և մնում է միջազգային օրակարգում։

«150 հազար մարդու խախտված իրավունքների վրա խաղաղություն կառուցելն անարդյունավետ է, անարդար և անիրագործելի, անիրատեսության շղարշի ներքո սեփական իրավունքներից հրաժարվելն անընդունելի է»: Այս մասին  ԱրցախTV-ի տեսանյութում ասում է Արցախի մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը։

Ոչ միայն Արցախի, այլև հայկական լեռնաշխարհի այլ տարածքների իրավունքների վրաէ կառուցված այս “համաձայնագիրը”։ «Կատաղի պայքարի» դուրս եկած իրական ընդդիմությունը հարցեր կբարձրացներ Կարսի պայմանագրի մասին՝ չէ որ Փաշինյանի թիթեղյա քարտեզի սահմանների մեծ մասը հենց այդ ռուս-թուրքական պայմանագրով է որոշված։ Հիմա պայմանագիրը չեղյալ է արվում, և բազարը միայն այն է, թե ինչ է հասնելու թուրքին, ինչ՝ ռուսին։ Հայաստանը միայն մտքերում կմնա։

Իրանի արտաքին գործերի նախարար Աբբաս Արաղչին այսօր Երեւանում հրավիրած մամուլի ասուլիսի ժամանակ անդրադարձավ հարցին, թե ի՞նչ քայլեր կձեռնարկի Իրանը, եթե Ադրբեջանը փորձի ռազմական ճանապարհով Հայաստանից միջանցք ստանալ։

«Մենք գտնում ենք, որ տարածաշրջանում խնդիրները պետք է լուծվեն երկխոսության ու դիվանագիտության միջոցով եւ դեմ ենք ցանկացած ռազմական քայլի։ Հաղորդակցությունների ուղիների, տրանզիտային ուղիների ձեւավորումը տարածաշրջանում դա ընդունելի հարց է, բայց պետք է լինի երկրների ինքնիշխանության ներքո, պետք է հարգվեն երկրների տարածքային ամբողջականությունը եւ ազգային օրենքները։ Եթե տարածաշրջանի երկրները կուզենան օգտագործել հաղորդակցության ուղիները, Իրանը միանգամայն կողմ է, բայց, կրկնում եմ, երկրների ազգային ինքնիշխանության եւ նաեւ ճանաչված միջազգային սահմանների հարգման շրջանակներում։ Բացի սրանից, ցանկացած ուղի չի համարվում ընդունելի»,- ասաց Իրանի արտգործնախարարը։

Նա հավելեց, որ Իրանը աջակցում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության պայմանագրի ստորագրմանը։ «էսկալյացիայի բարձրացման վտանգ կա տարածաշրջանում, մենք հուսով ենք, որ խաղաղության պայմանագրի ստորագմանը զուգահեռ այդ վտանգները նվազագույնի կհասնեն, եւ մենք տարածաշրջանում կհասնենք կայունության, որը բոլորի շահերից է բխում»,- հավելեց Արաղչին։

«Բազմիցս հայտարարվել է, որ պայմանագրի բոլոր կետերը վերաբերում են երկու կողմին։ Եթե, օրինակ, այնտեղ գրված է, որ հայկական կողմը պետք է կապիտուլացվի, դա նշանակում է, որ ադրբեջանական կողմը նույնպես պետք է կապիտուլացվի»,- այսօր լրագրողներին ասաց ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը։

Հարցին, թե ինչո՞ւ է Ադրբեջանը հրաժարվում ստորագրել ու ագրեսիվ վարք դրսեւորում, արդյոք փակուղո՞ւմ են հայտնվել, Սիմոնյանը պատասխանեց․ «Չեմ կարծում, որ փակուղի է, երեւի թե մի փոքր անսպասելի էր ադրբեջանական կողմի համար մեր կողմից առաջարկը ստորագրելը եւ այդ տրամաբանության մեջ առաջ շարժվելը»։

Ըստ Ալեն Սիմոնյանի՝ Ադրբեջանն անակնկալի է եկել, որ Հայաստանը համաձայնել է ստորագրել, քանի որ ադրբեջանական կողմի մոտ տպավորություն է եղել, որ իրենք կարող են ի սկզբանե ինչ-որ բանի համաձայնել՝ իմանալով, որ, մեկ է, հայերը չեն համաձայնելու։

Ադրբեջանական մամուլը ապատեղեկատվություն է տարածում, թե հայկական զինված ուժերը կրակում են իրենց ուղղությամբ։ Անդրադառնալով այդ հարցին՝ Ալեն Սիմոնյանն ասաց․ «Կարծում եմ, որ կրակոցները, որոնց դուք մատնանշում են, որոնք իրենց մամուլում տեղ են գտել, դրանք առանձին հետաքննության առիթ են եւ կարող են առանձին երկկողմ հետաքննության առիթ հանդիսանալ։ Այդ ուղղությամբ աշխատանքեր են տարվում, որպեսզի թե այս հրապարակումների հետ կապված, թե հետագա հրապարակումների վերաբերյալ որեւէ մեխանիզմ լինի, որ հնարավոր լինի նման բաներից խուսափել»։