Հայաստանի ԱԳՆ-ն իսկապես սենսացիոն հայտարարություն է տարածել. Հայաստանը ճանաչում է անկախ Պաղեստինը և պաղեստինա-իսրայելական հակամարտության լուծումը՝ հիմնված երկու պետության սկզբունքի վրա։
Կարծես թե հարց է առաջանում՝ ինչպե՞ս կարող է Հայաստանը ճանաչել Պաղեստինը, եթե չի ճանաչում Արցախը։ Եւ ի՞նչը ստիպեց Հայաստանին ճանաչել Պաղեստինը կոնկրետ այս փուլում, երբ նոր աշխարհակարգ է ձևավորվում, և յուրաքանչյուր երկիր իր տեղն է գրավում քաղաքական փազլում։
Արցախի ճանաչումը փազլի մի մասն է. մի ռուս փորձագետ գրում էր, որ 2020 թվականին ամերիկացիները «դադարեցրել են» պատերազմը՝ սպառնալով ճանաչել Արցախի անկախությունը։ Այս հարցը միշտ սեղանին է և կարող է օգտագործվել ցանկացած պահի:
Փաստորեն, Արցախը որպես Հայաստանի մաս ճանաչում է Բաքուն։ Մշտական պահանջները, որ Հայաստանը պետք է փոխի Սահմանադրությունը, քանի որ այն հղում է պարունակում Անկախության հռչակագրին և 1989թ. դեկտեմբերի 1-ի Հայաստանի և Արցախի վերամիավորման որոշմանը, վկայում են այն մասին, որ Բաքուն որպես ելակետ ընդունում է հենց 1989թ. որոշումը։
Չնայած Հայաստանի վարչապետի բանավոր հայտարարություններին, թե ինքը ճանաչում է Ղարաբաղը որպես Ադրբեջանի մաս, Բաքուն և միջազգային դերակատարները հիանալի հասկանում են, որ նման հարցերը չեն լուծվում ո՛չ բանավոր հայտարարություններով, ո՛չ ուժով կամ եռակողմ թղթի կտորներով։ Վերամիավորման վերաբերյալ կա խորհրդարանների որոշում, և Բաքուն հաստատում է, որ այդ որոշումը ուժի մեջ է։
Ի պատասխան Սահմանադրությունը փոխելու պահանջների՝ Փաշինյանը հանձնարարել է մշակել նոր Սահմանադրության նախագիծ և այն հաստատել մինչև 2026 թվականի վերջ։ Այս որոշումը կայացվել է ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի և, հնարավոր է, այլ դերակատարների հետ խորհրդակցություններից հետո, որոնք հավանաբար բացատրել են, որ Հայաստանի և Արցախի վերամիավորմանը ուղղված ժողովրդի կամքի վրա հիմնված Սահմանադրությունից հրաժարվելը հղի է ամբողջ աշխարհակարգի կործանմամբ։
«Կասեցված Սահմանադրություն» նշանակում է, որ ուժի մեջ է մնում 1989թ. որոշումը։
Նաիրա Հայրումյան