2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հեղաշրջում. ինչի՞ մասին է աղմկում Էդմոն Մարուքյանը
- 17:08 06.07.2024
Չգիտես ինչու, Փաշինյանի նախկին հատուկ հարցերով դեսպան Էդմոն Մարուքյանն այսօր հիշել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի մասին՝ ասելով, որ այդ օրը պետական հեղաշրջում է նախապատրաստվում, որ որոշ ուժեր պատրաստվում են սպանել Նիկոլ Փաշինյանին և զավթել իշխանությունը, բայց չեն կարողացել գտնել նրան, և ծեծի են ենթարկել Արարատ Միրզոյանին։
Մարուքյանը դա հիշեց Ալիևի՝ սահմանազատման կանոնակարգում Ալմա-Աթայի հռչակագրին հղումներ չներառելու և Հայաստանի Սահմանադրությունը փոխելու պահանջի, այսինքն՝ «խաղաղ գործընթացի» լիակատար ձախողման ֆոնին։ Փաշինյանն արդեն հայտարարել է նոր Սահմանադրության անհրաժեշտության մասին՝ ըստ երեւույթին դրանից բացառելով 1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ի Հայաստանի և Արցախի վերամիավորման որոշման մասին հղումը։
Էդմոն Մարուքյանը խոսում է “ձախողված” հեղաշրջման մասին, բայց չի նշում 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին տեղի ունեցած իրական հեղաշրջումը։ Խոսքն այն մասին է, որ Նիկոլ Փաշինյանը փաստաթուղթ է ստորագրել, որն ընդգրկում է Արցախի տարածքները, թույլատրում է օտարերկրյա զորքերի մուտքն այդ տարածքներ, առանց մեկ կրակոց հանձնու, է Աղդամի, Կարաչարի և Քաշաթաղի շրջանները։
Այս փաստաթուղթը չի վավերացվել խորհրդարանի կողմից, և միջազգային իրավունքում այն դիտարկվում է միայն որպես «հրադադարի փաստաթուղթ», այլ ոչ թե «հակամարտության կարգավորման համաձայնագիր»։ Սակայն “գետնի վրա” փաստաթուղթը տակնուվրա արեց ողջ տարածաշրջանային կառուցվածքը. այն ստեղծեց Հայաստանի նոր «սահմանները», փոխեց հաղորդակցությունն Իրանի հետ՝ թույլ տալով իսրայելական կառույցների ներկայությունը Իրանի հետ սահմանին և, փաստորեն, ամբողջությամբ շրջեց տարածաշրջանը, ԵԱՀԿ-ի պատասխանատվության գոտուց վերածելով այն ռուս-ռուսական օկուպացիոն ուժերի «պատասխանատվության գոտու»։
Սա իսկական հեղաշրջում էր՝ տարածաշրջանային իրավիճակի փոփոխություն՝ առանց խորհրդարանում վավերացման, միջազգային փաստաթղթերում արձանագրելու և այլն։
Մարուքյանի հիշողության հանկարծակի «պայծառացումը» կարող է պայմանավորված լինել նրանով, որ «Նոյեմբերի 9-ի» իրողությունները սկսում են վիճարկել։