Ամերիկյան Stratfor հետախուզական և վերլուծական ընկերությունն անդրադարձել է ԵՄ-ում Հայաստանի դեսպան Տիգրան Բալայանի վերջերս արած հայտարարությանը, թե կա Հայաստան ադրբեջանական ներխուժման «անմիջական վտանգ», որը կարող է տեղի ունենալ մի քանի շաբաթից։
«Սա տեղի ունեցավ այն բանից հետո, երբ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարեց, որ Ֆրանսիայի որոշումը՝ ռազմական օգնություն ուղարկել Հայաստանին, ավելի հավանական կդարձնի նոր հակամարտությունը:
Բալայանի հայտարարությունը Հայաստանի պաշտոնյաների կողմից տրված ամենակոնկրետ նախազգուշացումն է Ադրբեջանի ռազմական գործողությունների իրականացման ժամկետների վերաբերյալ, և այն մատնանշում է ներխուժումը կանխելու ունակ զինտեխնիկա ձեռք բերելու Երևանի աճող հուսահատությունը:
Միևնույն ժամանակ, Ալիևի մեկնաբանությունները հիշեցնում են ռուսական հռետորաբանությունը Ուկրաինային արևմտյան ռազմական աջակցության մասին ռուսական ներխուժումից առաջ՝ ազդարարելով Բաքվի ցանկությունը դանդաղեցնել կամ կանխել Հայաստանին արևմտյան աջակցությունը՝ կարճաժամկետ և երկարաժամկետ հեռանկարում հնարավոր ներխուժումը կենսունակ պահելու համար»,- նշել է Stratfor-ը:
Բելգիայի Թագավորությունում Հայաստանի դեսպան, Եվրամիությունում Հայաստանի ներկայացուցչության ղեկավար Տիգրան Բալայանը զգուշացրել է՝ «եթե Արևմուտքը կոշտ քայլեր չձեռնարկի, ապա Ադրբեջանի ներխուժումը Հայաստան շաբաթների հարց է»։ Այս մասին դեսպանն ասել է օրերս Brussels Signal պարբերականին տված հարցազրույցում։
«Մենք այժմ Հայաստանի վրա հարձակման անմիջական սպառնալիքի տակ ենք, որովհետև եթե հավաքական Արևմուտքը կոնկրետ քայլերով չարձագանքի Ալիևին, ապա նա պատճառ չունի սահմանափակվել Լեռնային Ղարաբաղով», – հայտարարել է Բալայանը։ «Դուք ասում եք, որ մտավախություն ունենք անմիջական ներխուժման։ Որքա՞ն անմիջական», – այս հարցին դեսպանն արձագանքել է. – «Եթե կոշտ քայլեր չձեռնարկվեն, ապա դա շաբաթների հարց է»։
Ի՞նչ տվյալների հիման վրա է Բելգիայում Հայաստանի դեսպանը զգուշացրել շաբաթների ընթացքում ադրբեջանական հարձակման անմիջական վտանգի մասին. Հայաստանի արտգործնախարարությունից դեռևս չի հաջողվել ստանալ այս հարցի պատասխանը։
Արդյո՞ք Հայաստանի ռազմական գերատեսչությունն ունի օպերատիվ տվյալներ, որ Ադրբեջանը ծրագրում է շաբաթների ընթացքում ներխուժել Հայաստան։
Պաշտպանության նախարարի խոսնակն «Ազատությանը» փոխանցեց, որ այս պահին հայ – ադրբեջանական սահմանին հարաբերական կայուն է։
«Պաշտպանության նախարարությունը հրադադարի խախտումների վերաբերյալ, ինչպես նաև առաջնագծում իրադրության վերաբերյալ հանրությանը պատշաճ իրազեկում է։ Իսկ այս պահին կարող եմ ասել, որ այս պահի դրությամբ իրադրությունն առաջնագծոււմ հարաբերականորեն կայուն է», – ասաց Արամ Թորոսյանը։
Վերջին անգամ իրադրությունը հայ-ադբեջանական սահմանին կտրուկ լարվել էր սեպտեմբերի 1-ին՝ Գեղարքունիքի հատվածում։ Հայկական կողմը երկու զոհ ունեցավ։ Մեկ ամիս անց էլ՝ հոկտեմբերի 2-ին դիրքեր սնունդ մատակարարող անձնակազմի ուղղությամբ արձակված ադրբեջանական կրակոցների հետևանքով մեկ հայ զինծառայող զոհվեց։
Ի՞նչ կարող է անել Արևմուտքը, որպեսզի թույլ չտա, որ Ադրբեջանը ներխուժի Հայաստան. բելգիական պարբերականի լրագրողի այս հարցին ի պատասխան՝ Եվրամիությունում Հայաստանի ներկայացուցչության ղեկավարն առաջարկում է պատժամիջոցներ կիրառել Բաքվի դեմ, նաև՝ անհատական։
«Հավաքական Արևմուտքը կարող է վերջնաժամկետ դնել Ալիևի առջև, որ եթե նա չհանի իր զորքերը Հայաստանի 150 քառակուսի կիլոմետր ինքնիշխան տարածքից, որն օկուպացրել է 2021-ից մինչև 2022 թվականները, ապա Եվրամիությունը կսառեցնի վիզաների ազատականացման համաձայնագիրն Ադրբեջանի հետ, ինչը կարգելի ադրբեջանցի դիվանագետներին ազատորեն ճամփորդել Եվրամիության երկրներ», – հայտարարել է Բալայանը։
Բելգիայում Հայաստանի դեսպանը նշել է, որ ագրեսիան կանխելու գլխավոր գործիքը հավասարակշռությունն է։ Այժմ, ըստ Տիգրան Բալայանի, տարածաշրջանում չկա ռազմական հավասակշռություն։ Ադրբեջանն ունի շատ ավելի մեծ քանակությամբ զինամթերք՝ համապատասխան ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին, որը ստացել է Թուրքիայի միջոցով՝ խախտելով բոլոր հնարավոր էմբարգոները։ Մինչդեռ Հայաստանը չի ստանում զինամթերք իր ավանդական մատակարարներից, չնայած հարյուր միլիոնավոր դոլարներ են վճարվել դրանց համար, խոսքը Ռուսաստանի մասին է, հստակեցրել է դեսպանը։
«Ռուսաստանը վաճառում էր Հայաստանին զինամթերք, բայց արդեն մի քանի տարի է դադարել է դա անել», – ընդգծել է դիվանագետը։
«Այն զգացողությունը, որ Ռուսաստանի անգործության պատճառով մենք հայրենիք ենք կորցնում, մեզ ցավ է պատճառում», – ընդգծել է դեսպանը, լրագրողի դիտարկմանն էլ՝ «հայերը զգում են, որ ռուսներն իրենց մենակ են թողել», արձագանքել է. – « Այո՜, ձեր բառերը կարող են բնութագրել այն զգացողությունը, որն առկա է հայ հասարակության շրջանում»։
Դիվանագետն անդրադարձել է նաև Ֆրանսիայի հետ կնքվելիք ռազմատեխնիկական համագործակցության պայմանագրին՝ շեշտելով, որ Փարիզի կողմից զենքի հնարավոր մատակարարումը Երևանին ամիսներ ու գուցե տարիներ տևի։
