Ադրբեջանի ՊՆ տարածած հերթական հայտարարությունը Հայաստանի Հանրապետության բանակի կողմից Հայաստան-Ադրբեջան պետական սահմանին սադրիչ գործողությունների մասին անհասկանալի են: Այս մասին Հայտարարություն է տարածել ՀՀ ԱԳն-ն:

«Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի աշխատակազմի դիվանագիտական խողովակներով և հրապարակայնորեն արված առաջարկները սահմանային միջադեպերի և/կամ դրանց մասին տեղեկությունների հետաքննության՝ Հայաստան-Ադրբեջան համատեղ մեխանիզմ ստեղծելու մասին՝ շարունակում են անարձագանք մնալ Ադրբեջանի կողմից: Նման մեխանիզմի գործարկումը հնարավորություն կտար պարզաբանել ցանկացած իրավիճակ և կկանխարգելեր իրականությանը չհամապատասխանող տեղեկությունների տարածումը:

Միևնույն ժամանակ, Հայաստանի Հանրապետությանն էսկալացիոն հռետորաբանության մեջ ներքաշելու փորձերն անընդունելի են: ՀՀ կառավարությունը շարունակում է հավատարիմ մնալ խաղաղության օրակարգին և չի շեղվելու այս ռազմավարությունից:

Ինչ վերաբերվում է Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի բարեփոխումներին, սպառազինության և տեխնիկայի ձեռքբերմանը, բազմիցս նշել ենք, որ մարտունակ բանակ ունենալը ցանկացած երկրի ինքնիշխան իրավունքն է, և Հայաստանի Հանրապետությունը պաշտպանության ու անվտանգության ոլորտում իր միջազգայնորեն ճանաչված տարածքի պաշտպանությունից դուրս որևէ այլ նպատակ չունի: Բանակի բարեփոխումների գործընթացում Հայաստանի Հանրապետությունը գործում է բացառապես միջազգային իրավունքի շրջանակներում:

Նաև հիշեցնում ենք, որ Հայաստանի Հանրապետությունը դիվանագիտական խողովակներով և հրապարակային Ադրբեջանին առաջարկել է սպառազինությունների վերահսկման փոխադարձ մեխանիզմ ստեղծել և համապատասխան պայմանագիր կնքել, ինչը նույնպես Ադրբեջանը թողել է անպատասխան: Չնայած սրան, նաև այս առաջարկն է շարունակում մնալ ուժի մեջ»,-ասվում է հայտարարությունում:

Ավելի վաղ Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը հերթական լկտի հայտարարությունն է տարածել՝ մեղադրելով ԱՄՆ-ին և Ֆրանսիային, միաժամանակ սպառնալով նոր պատերազմով Հայաստանին։

«Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների կողմից Հայաստանում անցկացվող զորավարժությունները, Ֆրանսիայի կողմից Հայաստանին մահաբեր զենքի տրամադրումը և Եվրոպական միության կողմից Հայաստանին ռազմական օգնության տրամադրումը Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամի անվան տակ նախնական փուլում 10 միլիոն եվրոյի չափով, ոգեշնչում են օկուպացիոն Հայաստանին նմանատիպ սադրանքներ իրականացնել և մատնանշում են Ադրբեջանի դեմ հերթական պատերազմի նախապատրաստումը»,- ասվում է Ադրբեջանի ՊՆ-ում։

Ինչպես հաղորդում է ԱՊԱ-ն, հայտարարության մեջ ասվում է. «Պաշտպանության նախարարությունը ևս մեկ անգամ զգուշացնում է Հայաստանին և նրա հովանավորներին, որ պետք է ձեռնպահ մնան Հարավային Կովկասում պատերազմի նոր օջախ ստեղծելու մտադրությունից։ Եթե մեր երկրի դեմ նման սադրիչ գործողությունները չդադարեցվեն, ապա Ադրբեջանի զինված ուժերի զինանոցում առկա բոլոր միջոցներով ինքնապաշտպանության նպատակով կձեռնարկվեն համարժեք պատասխան միջոցներ»։

Նշենք, որ հայտարարությանը նախորդել էր ադրբեջանական լրատվամիջոցների հրապարակումը Տավուշի ուղղությամբ, իբր, հետախուզական անօդաչու թռչող սարքի խոցման մասին։ Հենց նման տեղեկատվական ներարկումներով է Բաքուն նախորդում իր ագրեսիվ գործողություններին։

Ջո Բայդենի նախընտրական մրցավազքը լքելուց անմիջապես հետո Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն ժամանեց ԱՄՆ և արդեն ելույթ ունեցավ Կոնգրեսում։

Իսրայելի նկատմամբ վերաբերմունքը ԱՄՆ քաղաքական ուժերի հիմնական ցուցիչն է. Իսրայելն ինքը, աշխարհում ազդեցիկ հրեական շրջանակները և գլոբալ ուժերը, որոնք հանդես են գալիս իսրայելակենտրոն աշխարհակարգի պահպանման կողմ, պատրաստ են ամեն ինչ անել, որպեսզի թույլ չտան մարդուն, ով ունի անբավարար դրական վերաբերմունք Իսրայելի նկատմամբ՝ ԱՄՆ նախագահ դառնալ։

Իլոն Մասկը ԱՄՆ-ի դեմոկրատական ​​կուսակցությունը համարում է հակասեմական՝ ԱՄՆ Սենատի և Ներկայացուցիչների պալատի համատեղ նիստում Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի ելույթում դեմոկրատ շատ օրենսդիրների բացակայության պատճառով։ Նեթանյահուի ելույթի ժամանակ սրահում էին միայն «100 կոնգրեսական Ներկայացուցիչների պալատի 212 դեմոկրատներից և 27-ը՝ Սենատի 51 դեմոկրատներից»:

Հանրապետականներն ավելի «լոյալ» են համարվում Իսրայելին, իսկ Թրամփը, ում դուստրն ամուսնացած է հրեայի հետ և ինքն ընդունել է հուդայականություն, երբեք չի հայտարարել, որ մտադիր է փոխել աշխարհակարգը։ Ի տարբերություն Բայդենի, ով ուղղակիորեն հայտարարեց, որ փոխելու է ներկայիս աշխարհակարգը։

Այժմ Բայդենի տեղը կզբաղեցնի Կամալա Հարիսը, ով ինքն ամուսնացած է հրեայի հետ և դեռևս չի բարձրաձայնել Իսրայելի մասին իր մոտեցումը։

Կոնգրեսի հետ զրույցում Նեթանյահուն ասել է. «Երբ մենք կռվում ենք Իրանի դեմ, մենք կռվում ենք Միացյալ Նահանգների ամենաարմատական ​​և արյունարբու թշնամու դեմ, մեր կռիվը ձեր կռիվն է, և մեր հաղթանակը կլինի ձեր հաղթանակը»:

Այսպիսով, Նեթանյահուն փորձում է Իսրայելը նույնականացնել ԱՄՆ-ի հետ և պատասխանատվությունը Մերձավոր Արևելքի ապագայի համար դնել դրա վրա:

Բայդենը կկարողանա՞ յուրովի լուծել հարցը իրեն մնացած 6 ամիսների ընթացքում։ Reuters-ի փոխանցմամբ՝ Մերձավոր Արևելքի գործարքի շուրջ բանակցությունները վերջին փուլում են. սպասվում է, որ Բայդենը և Նեթանյահուն հինգշաբթի «կքննարկեն մնացած բացերը»: Ասում են, որ հաջորդ շաբաթվա ընթացքում հանդիպումներ կանցկացվեն՝ ուղղված Իսրայելի և ՀԱՄԱՍ-ի միջև համաձայնության հասնելուն:

Հինգշաբթի օրը Նեթանյահուն կհանդիպի Ջո Բայդենի և Քամալա Հարիսի հետ, իսկ ուրբաթ օրը նա կմեկնի Ֆլորիդա՝ հանդիպելու Դոնալդ Թրամփին։

«Գազայի հատվածը պետք է ունենա քաղաքացիական վարչակազմ, որը կղեկավարվի պաղեստինցիների կողմից, ովքեր չեն ձգտում ոչնչացնել Իսրայելը: Սա շատ բան չէ»,- ասել է Նեթանյահուն: Սակայն նա ոչինչ չի ասել Պաղեստին պետության ճանաչման մասին։

Իր հերթին Դոնալդ Թրամփը Իսրայելին կոչ է արել «արագ դադարեցնել ՀԱՄԱՍ-ի դեմ պատերազմը և հասնել պատանդների վերադարձին»։ Նա նաև քննադատել է Իսրայելին «հասարակական կարծիքի վրա ազդելու սխալների» համար, սակայն չի ներկայացրել «կարգավորման» իր ծրագիրը։

Նեթանյահուն նաև կոչ է արել ստեղծել «Մերձավոր Արևելքի ՆԱՏՕ» Իրանի դեմ։ Մերձավոր Արևելքի տարածաշրջանը դժվար թե առճակատման մեխանիզմների կարիք ունենա, անմիջապես հայտարարեց ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։

Նեթանյահուն կոչ է արել այս դաշինքում ընդգրկել նրանց, ովքեր դեմ են Իրանի սպառնալիքին։ Մնացածը, բնականաբար, դառնում են Իսրայելի եւԱՄՆ հակառակորդները։

Ստեղծված իրավիճակում Փաշինյանի կառավարությունը փորձում է փոխել դիրքավորությունը. Հայաստան են ժամանել հուդայա-քրիստոնեական դաշինքի անդամները, որոնց հետ հանդիպել է գրեթե ողջ վերնախավը։ Իր հերթին, Հայ առաքելական եկեղեցու դեմ Փաշինյանի դեմարշները նրան տանում են դեպի բողոքական ճամբար։ Նույնիսկ սփյուռքում նա կապեր է հաստատում բողոքական, ազատական ​​և հրեական շրջանակներին մոտ կանգնած ուժերի հետ։

Հայաստանը  այլընտրանքներ է փնտրում։ Դա չի նշանակում, որ նրա հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ վատանում են։ Մենք շատ ենք ցանկանում հնարավորինս մեծ աջակցություն ցուցաբերել Հայաստանի ջանքերին՝ ուղղված իր հարաբերությունների դիվերսիֆիկացմանը, նրա անվտանգության ամրապնդմանը, տնտեսական բարգավաճմանը և իր հակառակորդի հետ խաղաղության պայմանագրի ստորագրմանը։ Այս մասին հայտարարել է ԱՄՆ դեսպան, ԱՄՆ պետքարտուղարի Եվրոպայի և եվրոպական հարցերով օգնականի առաջին տեղակալ Յուրի Քիմը։

Մինչ Վաշինգտոնը փորձում է կապեր հաստատել Բաքվի և Երևանի միջև, որպեսզի նրանց ուղղի խաղաղության համաձայնագրին, այն նաև դիտարկում է «այլ տարբերակներ» ասել է Քիմը՝ նկատի ունենալով USAID-ի օգնությունը Հայաստանին։

«Ընթացիկ ֆինանսական տարում դա մոտ 77 միլիոն է, ինչը գրեթե երկու անգամ ավելի է, քան ընդամենը երկու տարի առաջ։  Այդ միջոցները կուղղվեն Հայաստանի կայունությանն այնպիսի հարցերում, ինչպիսիք են կլիման և պարենային անվտանգությունը և Հայաստանը մեկուսացումից հանելը», – ասել է Քիմը։

Հիշեցնենք, որ 2023-ի սեպտեմբերի 17-ին նույն Յուրի Քիմը, մասնակցելով ԱՄՆ Կոնգրեսի լսումներին, որոնք հրավիրել է սենատոր Մենենդեսը Արցախի շրջափակման եւ հնարավոր ագրեսիայի հարցով, ասել է, որ ԱՄՆ երբեք թույլ չի տա էթնիկ զտում եւ ագրեսիա Ղարաբաղում։ Բառացիորեն 2 օր անց տեղի է ունեցել ագրեսիա, այնուհետեւ էթնիկ զտում եւ ցեղասպանություն։ Պետդեպն առայսօր կատարվածին գնահատական չի տվել։ Ավելին, ժ/պ Քիմը հաստատվել է իր պաշտոնում եւ այդպես էլ պատասխան չի տվել իր սուտ հայտարարության համար, իսկ ագրեսիայից մի քանի օր անց սենատոր Մենենդեսի դեմ հանկարծ գործ է հարուցվել, նա հեռացվել է պաշտոնից, իսկ օգոստոսին նաեւ կթողնի մանդատը։ 

Նման զարգացումը վստահություն չի առաջացնում դեպի ԱՄՆ։ Հակառակը՝ թույլ է տալիս ԱՄՆ հակառակորդներին ի ցույց դնել Քիմի օրինակը՝ որպես Հայաստանի հանդեպ ԱՄՆ կեղծ վերաբերմունք։