«Հայաստանում թվային փոխակերպման խթանում. հաջորդ սերնդի ցանցային լուծումների օգտագործումը բիզնեսի աճի համար»

Թվային փոխակերպումը բուռն ընթացքի մեջ է, և հայկական շուկան բացառություն չէ: Տարբեր արդյունաբերություններ և ուղղահայաց ոլորտներ ավելի ու ավելի են ընդունում հաջորդ սերնդի ծառայություններն ու լուծումները և արագորեն շարժվում են դեպի ամպ: Բայց ինչու է դա տեղի ունենում: Այս բուռն ժամանակներում բիզնեսներն աննախադեպ օգտագործում են կիբերտարածությունը և չափից շատ ապավինում են նրան: Նրանք փնտրում են ծախսարդյունավետ, ճկուն, անվտանգ և մասշտաբային լուծումներ և ծառայություններ՝ իրենց կարիքները բավարարելու, արտադրության և բիզնես գործընթացների օպտիմալացման համար:

Այնուամենայնիվ, ներկայիս ցանցային ենթակառուցվածքը և հարակից ծառայությունները համարժե՞ք են ընկերությունների կարիքներին: Պատասխանը՝ ոչ։ Ավանդական, լարային և ստատիկ ժառանգական ցանցերը դարձել են արդյունաբերության խոչընդոտներ: Այս ժառանգական համակարգերը չունեն անհրաժեշտ ճկունություն, մասշտաբայնություն և հարմարվողականություն՝ թույլ չտալով ընկերություններին արագ զարգանալ և փոխել իրենց գործունեությունը՝ ի պատասխան փոփոխվող պայմանների:

Հաջորդ սերնդի գործառնությունները, ծառայությունները և լուծումները պահանջում են առաջադեմ ցանցեր, հարթակներ և ենթակառուցվածքներ, որոնք կարող են ապահովել ինտելեկտը, որն անհրաժեշտ է անհանգիստ թվային կիբերտարածությունում նավարկելու և բիզնեսը առաջ տանելու համար:

Հայաստանը պատրաստ է ընդունել մարտահրավերը։ Այսօր շուկայում կան խաղացողներ, որոնք ունեն անհրաժեշտ տեխնոլոգիաներ, հմտություններ և փորձ՝ թվային փոխակերպումն իրականացնելու և բիզնեսի աճին աջակցելու համար: Ընդլայնված SD-WAN և SASE-ի վրա հիմնված ծառայություններն ու լուծումներն այժմ հասանելի են՝ աշխարհի ցանկացած կետում արտադրական կարիքների լայն շրջանակ ծածկելու համար: Այս տեխնոլոգիաները ապահովում են աննախադեպ ճկունություն, միտք և անվտանգություն՝ ապահովելով գործողությունների տեսանելիություն վերևից ներքև և ցանցերը անմիջապես փոխելու հնարավորություն: Նաեւ առանձնահատկություններ, ինչպիսիք են միասնական պանելների կառավարումը, խոշոր տվյալների վերլուծությունը, ավտոմատացված տրամադրումը և զրոյական վստահության ցանցի հասանելիությունը, ինչը ապահովում է համապարփակ վերահսկողություն և անվտանգություն: Անխափան ինտեգրումը հիմնական հանրային ամպերի հետ, ինչպիսիք են AWS-ը, Azure-ը և Google Cloud-ը, և ներկառուցված ամպային հնարավորություններն էլ ավելի են մեծացնում դրանց հնարավորությունները:

AI-ի վրա աշխատող այս լուծումներն ամբողջությամբ ընդգրկում են տարբեր ոլորտներ, ներառյալ կառավարությունը, ֆինանսական ծառայությունները, առողջապահությունը, նավթը և գազը, նավագնացությունը, կրթությունը և հեռահաղորդակցությունը:

AMBEAR Group-Flixiway-ի տնօրեն Իշխան Մարտիրոսյանը նշում է. «Մենք հանձնառու ենք առաջ մղել հայկական շուկան առաջադեմ ցանցային լուծումներով, որոնք աջակցում են թվային բիզնեսի վերափոխմանը»:

Քանի որ մենք ավելի ենք շարժվում դեպի թվային դարաշրջան, հուսալի և ճկուն ցանցային ենթակառուցվածքների կարևորությունը չի կարելի գերագնահատել: Բիզնեսն այլևս չի սահմանափակվում տեղական շուկաներով. նրանք գործում են գլոբալ մասշտաբով, ինչը պահանջում է ցանց, որը կարող է անխափան կերպով իրականացնել տարբեր և բաշխված գործողություններ: Հենց այստեղ է գործում արհեստական ​​ինտելեկտի և մեքենայական ուսուցման ինտեգրումը, ինչը հնարավորություն է տալիս ցանցի ավելի խելացի կառավարում, կանխատեսելի սպասարկում և իրական ժամանակի վերլուծություն:

Բացի այդ, հեռահար աշխատանքի աճը և վիրտուալ համագործակցության գործիքների աճող անհրաժեշտությունը ընդգծում են ցանցերի անհրաժեշտությունը, որոնք ոչ միայն հուսալի են, այլև պաշտպանված են զարգացող կիբեր սպառնալիքներից: Քանի որ կիբերհարձակումները դառնում են ավելի բարդ, անվտանգության ավանդական միջոցները դառնում են անբավարար: Ընդլայնված ցանցային լուծումները, որոնք ներառում են արհեստական ​​բանականության վրա հիմնված անվտանգության միջոցներ, ինչպիսիք են վարքագծային վերլուծությունը և սպառնալիքների ավտոմատ արձագանքը, ապահովում են անվտանգության անհրաժեշտ մեխանիզմներ՝ պաշտպանելու զգայուն տվյալները և պահպանելու բիզնեսի շարունակականությունը:

Բացի այդ, ցանցային ռեսուրսներն արագ տեղակայելու և կառավարելու հնարավորությունը, Zero Touch Provisioning և Software Defined Networking (SDN) օգտագործմամբ, հնարավորություն է տալիս ձեռնարկություններին արդյունավետորեն ընդլայնել իրենց գործողությունները: Այս ճկունությունը չափազանց կարևոր է շուկայի պահանջներին և հնարավորություններին արձագանքելու համար՝ ապահովելով, որ ընկերությունները կարող են նորարարություններ կատարել՝ առանց իրենց ենթակառուցվածքի կողմից կաշկանդվելու:

Հայաստանը պատրաստ է առաջնորդել այս թվային փոխակերպումը` օգտագործելով իր աճող տեխնիկական տաղանդների և նորարարությունը խթանելու ռազմավարական նախաձեռնությունները: Օգտագործելով հաջորդ սերնդի ցանցային տեխնոլոգիաները՝ հայաստանյան բիզնեսները կարող են բարձրացնել իրենց մրցունակությունը, բարելավել գործառնական արդյունավետությունը և ապահովել հաճախորդների բարձրակարգ սպասարկում:

Ցանցային տեխնոլոգիաների ապագան խելացի, հարմարվողական և անվտանգ լուծումների մեջ է, որոնք կարող են համահունչ լինել արագ զարգացմանը: Համապատասխան ենթակառուցվածքի առկայության դեպքում հայկական ընկերությունները լավ դիրք կունենան թվային լանդշաֆտի բարդություններում կողմնորոշվելու և կայուն աճի հասնելու համար:

AMBEAR Group-Flixiway տնօրենը եզրափակեց. «Մեր առաքելությունն է բիզնեսներին զինել այն գործիքներով, որոնք անհրաժեշտ են թվային դարաշրջանում զարգանալու համար: Տրամադրելով ժամանակակից ցանցային լուծումներ՝ մենք նպատակ ունենք խթանել Հայաստանի թվային փոխակերպումը և ապահովել, որ մեր հաճախորդները պատրաստ լինեն ապագայի մարտահրավերներին և հնարավորություններին»:

AMBER Group-Flixiway-ը Versa Networks-ի պաշտոնական գործընկերն է:

Վրաստանի երկրաշարժը զգացվել է նաեւ Հայաստանում

Այսօր, տեղական ժամանակով ժամը 06։09-ին, Վրաստանի Գուրջաանի քաղաքից 30 կմ հարավ, գրանցվել է 4.2 մագնիտուդով երկրաշարժ:

Ըստ Սեյսմիկ պաշտպանության՝ էպիկենտրոնային գոտում ստորգետնյա ցնցման ուժգնությունը կազմել է 5-6 բալ:

Երկրաշարժը զգացվել է Հայաստանի Տավուշի մարզում, Լոռու մարզի Վանաձոր, Սպիտակ, Ալավերդի քաղաքներում՝ 3-4 բալ, Գեղարքունիքի մարզում՝ 3 բալ, Կոտայքի մարզի Հրազդան, Չարենցավան քաղաքներում՝ 3 բալ, Երևան քաղաքում՝ 2 բալ ուժգնությամբ։

Ավերածությունների մասին հաղորդումներ չկան։

Ստեփանակերտի քաղաքապետ Դավիթ Սարգսյանն ազատության մեջ է

Ստեփանակերտի քաղաքապետ Դավիթ Սարգսյանն ազատության մեջ է: Այս մասին իր էջում հայտնում է փաստաբան Ռոման Երիցյանը:

«ՀՀ վերաքննիչ դատարանը բավարարեց Ստեփանակերտի քաղաքապետին տնային կալանքի տակ պահելու որոշման դեմ մեր ներկայացրած վերաքննիչ բողոքը՝ բեկանելով Մասիս Մելքոնյանի կայացրած ապօրինի դատական ակտը և մերժելով քննիչի ներկայացրած միջնորդությունը։

Հիշեցնում եմ, որ իր մեկ այլ որոշմամբ վերաքննիչ դատարանը ոչ իրավաչափ էր ճանաչել նաև քաղաքապետի քսանօրյա կալանավորումը»,- գրել է նա:

Արցախցիների շրջանում արտագաղթի տեմպը մեծանում է

Արցախցիների շրջանում արտագաղթի տեմպը մեծանում է։ Այս մասին step1.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Ազգային ժողովի պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը։

Նրա խոսքով՝ «Արդարություն եւ վերադարձ» ՀԿ-ն երկու ամիսների ընթացքում մարզերում հանդիպումներ է ունեցել արցախցիների հետ՝ անցկացնելով հարցումներ։ «Եվ այդտեղ մենք մի բան պարզեցինք, որ կոնկրետ հիմա անհնար է հստակ որոշել արցախցիների տեղակայման վայրերը, որովհետեւ շարժն անդադար է։ Մենք փորձեցինք ամիսների ընթացքում հասկանալ կայունությունը, բայց հավատացեք, կայուն գրեթե ոչինչ չկա։ Նախ Հայաստանի տարածքով մեկ ներքին շարժն է շատ մեծ, որովհետեւ աշխատանքի եւ բնակվարձերի հետ կապված անընդհատ փոփոխություն է տեղի ունենում։ Եվ նաեւ, այո՛, արտագաղթում են։ Փորձեցինք այլ կերպ ճշտել իրավիճակը եւ դիտարկեցինք արվեստի, մշակույթի, արհեստի ոլորտների այն խմբակները, որոնք վերականգնվել են եւ ՀՀ տարածքում շարունակում են իրենց գործունեությունը։ Եվ ինչ-որ համաչափություն ստացվեց՝ յուրաքանչյուր խմբակի մասնակիցների մոտ 25 տոկոսն արդեն մայիսի վերջերին պատրաստվում էին լքել Հայաստանը։ Այսինքն՝ բռնի տեղահանվելուց հետո մինչեւ մայիս ամիսը Հայաստանը լքած արցախցիներից բացի եւս այդքան մարդ պատրաստվում էր արտագաղթել մայիսից հետո»,- ասաց նա։

Ըստ Մետաքսե Հակոբյանի՝ այս փուլում արցախցիների արտագաղթը մեծացել է՝ պայմանավորված նաեւ ՀՀ կառավարության բնակապահովման անբարենպաստ ծրագրով։ «Մարդիկ հասկանում են, որ այդ ծրագրով այս իշխանությունները փակում են նաեւԱրցախ վերադառնալու հարցը»,- ասաց նա։

Ըստ նրա՝ բնակապահովման ծրագրից բացի, մարդիկ դժգոհում են նաեւ սոցիալական աջակցության ծրագրերի անհասանելիությունից։ Մասնավորապես, վերաբնակիչները, որոնք 2020 թվականի պատերազմից հետո շարունակում էին ապրել Արցախում եւ բռնի տեղահանվել են 2023 թվականի սեպտեմբերին, այդ մարդկանց զրկել են «40+10» հազար աջակցության ծրագրից՝ պատճառաբանելով, որ նրանք բնակարանների գնման սերտիֆիկատների ծրագրի շահառուներ են։ Եվ այդ մարդիկ այսօր դեռ բնակարան ձեռք չեն բերել, զուգահեռ չեն օգտվում աջակցության ծրագրերից։ «Մարդիկ բնակվարձերի պատճառով հայտնվում են փողոցում։ Եվ նաեւ այդպիսի խնդիրներով պայմանավորված՝ արտագաղթի տենդեցն ավելի է մեծանում, ավելի շատ մարդիկ են տրամադրված լքել Հայաստանը»,- հավելեց նա։

Մետաքսե Հակոբյանն ասաց, որ Հայաստանից հեռացող արցախցիները հիմնականում Ռուսաստան են տեղափոխվում։ Բայց կան նաեւ Ֆրանսիա ու ԱՄՆ տեղափոխված ընտանիքներ։

Ռոզա Հովհաննիսյան

Synchron-ը ChatGPT-ն ինտեգրել է մարդու գլխուղեղին

Արհեստական ​բանականությամբ (ԱԲ) աշխատող չատբոտերը հասել են մարդու գլխուղեղ։ Գլխուղեղ-համակարգիչ միջերեսների մշակմամբ զբաղվող Synchron ընկերությունը հայտարարել է, որ իր միջերեսի հարթակին ինտեգրել է գեներատիվ ԱԲ, որը հիմնված է OpenAI ընկերության զարգացումների վրա:

Նման համակարգերն արդեն օգտագործում են ԱԲ, որը պատասխանատու է մարդու որոշակի մտադրություններին ուղեղի որոշակի ազդանշանների համապատասխանությունը որոշելու համար: Այս դեպքում OpenAI ԱԲ-ն միջերեսն ավելի պարզ և հարմար է դարձնում այն օգտագործողի համար։ Generative ԱԲ-ն կարող է ստեղծել ավտոմատացված տեքստային հաղորդագրությունների առաջարկներ՝ դասակարգված ըստ համատեքստային տվյալների, ներառյալ օգտատիրոջ զգացմունքները, իսկ թե ինչպես է այն աշխատում, մշակողները ցույց են տվել տեսանյութում։

Synchron-ը պնդում է, որ GPT-ի միջոցով համակարգն այն կրողին կարող է օգնել ստեղծելու տեքստ կամ նույնիսկ աուդիո մարդու սովորական խոսքի արագությամբ:

Կարևոր է նաև նշել, որ Synchron-ի մշակման ժամանակ դրա չիպը տեղադրվում է գլխուղեղի այն հատվածում, որը պատասխանատու է մարդու շարժումների, վերահսկողության և այլ գործառույթների համար։ Ընդորում, չիպը դրվում է գլխուղեղի մակերեսի վրա՝ պարանոցային երակով՝ օգտագործելով նվազագույն ինվազիվ էնդովասկուլյար պրոցեդուրա:

news.am

Եվրահանձնաժողովը բոյկոտում է Հունգարիայի կազմակերպած հանդիպումները, իսկ Հայաստանը բորբոքվում է Օրբանի հանդեպ սիրով

Եվրահանձնաժողովը (ԵՀ) երկուշաբթի օրը՝ հուլիսի 15-ին, հայտարարեց Հունգարիայի՝ ԵՄ Խորհրդի վեցամսյա նախագահության շրջանակներում ոչ պաշտոնական հանդիպումների բոյկոտի՝ ի պատասխան Հունգարիայի վարչապետ Վիկտոր Օրբանի Մոսկվա և Պեկին վիճահարույց այցերի: ԵՀ-ն եվրոհանձնակատարներին չի ուղարկի Հունգարիայում ԵՄ նախարարների ոչ պաշտոնական համաժողովներին։ Փոխարենը Հանձնաժողովն այս հանդիպումներին կներկայացնեն բարձրաստիճան պաշտոնյաներ: Այս մասին հայտնում է DW-ն

«Հունգարիայի նախագահության մեկնարկի հետ կապված վերջին իրադարձությունների լույսի ներքո՝ նախագահը (Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյեն-Խմբ.) որոշել է, որ Եվրահանձնաժողովը ավագ պետական ​​ծառայողների մակարդակով ներկայացված կլինի միայն Խորհրդի ոչ պաշտոնական հանդիպումներում»,- ասել է ԵՀ խոսնակ Էրիկ Մամերին։ Նա նաեւ հայտարարել է Եվրահանձնաժողովի առաջին պաշտոնական այցը Հունգարիա չեղարկելու մասին։

Մինչ Եվրոպան բոյկոտում է Հունգարիային, Հայաստանը հանկարծ սիրահարվեց Օրբանին, ով հենց նոր էր Շուշի այցելել «թյուրքական պետությունների գագաթնաժողովին»։ Պարզ չէ՝ Երևանը դա անում է ինադու Եվրոպայի՞ն, թե Պուտինին և Էրդողանին հաճոյանալու համար։

Համաշխարհային բանկը Հայաստանում տնտեսական ակտիվացման կտրուկ նվազում է արձանագրել

Համաշխարհային բանկը հրապարակել է Հայաստանի տնտեսական զարգացման ամսական ամփոփագիրը: Ըստ այդմ՝

  • Տնտեսական ակտիվության աճի տեմպը կիսով չափ կրճատվել է մայիսին` հասնելով 5.2 տոկոսի (ՆՏՆԺՀ)՝ ապրիլի 10 տոկոսի համեմատ (ՆՏՆԺՀ):
  • Ոչ առևտրային զուտ դրամական փոխանցումները մայիսին կրճատվել են 44 տոկոսով (ՆՏՆԺՀ):
  • 2023 թ. հոկտեմբերից ի վեր գներն առաջին անգամ բարձրացել են` հունիսին արձանագրելով աննշան գնաճ:
  • Մայիսին շարունակվել է ոսկու և թանկարժեք զարդերի վերաարտահանման ծավալների զգալի աճը:
  • Չնայած մայիսին արձանագրված 46.4 միլիարդ ՀՀ դրամ պակասուրդին` հանրագումարային բյուջեն պահպանել է հավասարակշռությունը:
  • Առևտրային բանկերի ավանդների ու վարկերի աճն աննշան ավելացել է մայիսին, հայտնում է news.am-ը։
  • Իսկ “Հրապարակը” գրում է․
  • “Պարզվում է՝ 2024 թվականի առաջին կիսամյակում Հայաստանի պետական բյուջե է մուտքագրվել նախատեսվածից ավելի քան 100 մլրդ դրամ պակաս հարկ։

    Մեր աղբյուրի փոխանցմամբ, հարկերի հավաքագրման հետ կապված խնդիրը գնալով ավելի է սրվում, կառավարությունը սխալ հաշվարկներ ու ծրագրավորում է արել։ Նախորդ տարի մեծ թվով ավտոմեքենաներ են ներմուծվել Հայաստան՝ ԱՄՆ-ից,

    Եվրոպայից, այլ երկրներից, եւ արտահանվել Ռուսաստան, իսկ այս տարի՝ ոչ։ Իսկ բյուջեում հարկերի հավաքագրման հաշվարկն ավտոմեքենաների վերաարտահանման հաշվարկով են արել ու կանգնել փաստի առաջ։ Հարկահավաքման ցածր ցուցանիշները նաեւ պատճառ են դարձել, որ ՊԵԿ-ը նստել է տարբեր կալիբրի տնտեսվարողների շնչին՝ տուգանքներ են սահմանում անգամ անհեթեթ դրվագներով, որ բյուջե լցնեն։ Գործարարներից ոմանք պատրաստվում են դատի տալ ՊԵԿ-ին»:

Բաքվի սահմանապահներն արդեն Կիրանցի դպրոցի մոտ են

Կիրանց
Ադրբեջանցի սահմանապահներն արդեն Տավուշի մարզի Կիրանց համայնքի հատվածում են։ Ֆեյսբուքյան իր էջում այս մասին գրել է Աճարկուտի բնակիչ Կարեն Ղազարյանը։ «Թշնամու զորքն արդեն Կիրանցի ներսում է, Աճարկուտի շրջանցիկ ճանապարհից լսվում են նրանց ձայները»,- գրել է Ղազարյանը։
Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում գյուղի բնակիչները հայտնեցին, որ ադրբեջանցի սահմանապահներն արդեն կամրջի հատվածում են, նաև նորակառույց դպրոցից ընդամենը մի քանի քայլ հեռավորության վրա են։
«Ամենամեծ խնդիրը դպրոցի հետ է կապված, մարդիկ չեն պատկերացնում, թե ինչպես են երեխաներին դպրոց ուղարկելու»,- նշում են բնակիչները։
Նրանց խոսքով՝ երեկվանից, երբ ադրբեջանցիները գյուղի տարածք մտան, զգուշավոր և «մի գծով էին» քայլում՝ թերևս մտավախություն ունենալով, թե հնարավոր է՝ ականներ լինեն։

Իրանի նոր նախագահի ընտրությունը, ըստ երևույթին, ավելին էր, քան պարզապես ընտրություն

Իրանում տեղի ունեցած նախագահական ընտրությունները թերահավատություն են առաջացրել Հայաստանում (հայ հասարակության մի մասը կարծում է, որ ազգությամբ թուրք Փեզեքշիանը որոշումներ կկայացնի՝ ելնելով իր էթնիկ պատկանելությունից, այսինքն՝ հօգուտ Ադրբեջանի) և էյֆորիա Ադրբեջանում (որտեղ հույս ունեն, որ թուրք Փեզեքշիանի իշխանության գալով Հայաստանում սադրիչ-դեսպան Մեհդի Սոբհանին «վերջապես կհրավիրեն Թեհրան, որպեսզի վերջ տա իր ապակայունացնող գործունեությանը»):

Ֆաշիստական, ահաբեկչական երկրում համաշխարհային աղմուկ բարձրացավ Սոբհանիի հայտարարությունների պատճառով, որ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունը վավերական չէ, «և մենք չենք կարող հղում անել դրան։ Եւ հիմա գործող փաստաթուղթ չկա»։

Սակայն Ադրբեջանում ավելի շատ մարդիկ կատաղեցին Սոբհանիի խոսքերից, թե Իրանի դիրքորոշումը Ղարաբաղի բնակիչների իրավունքների վերաբերյալ պարզ է։ «Ղարաբաղի հայ բնակիչների իրավունքները պետք է հարգվեն։ Այս հարցը վերքի է նման, և այս վերքը բուժելու կարիք ունի։ Եթե ​​այս վերքը չլավանա, այն կարող է նորից արյունահոսել։ Երբ մենք խոսում ենք կայուն խաղաղության մասին, այս վերքը պետք է հաշվի առնել։ Հուսով ենք, որ ինչպես Ղարաբաղի բնակիչները բռնի լքել են իրենց տները, այնպես էլ կստեղծվեն պայմաններ, որպեսզի նրանք կարողանան կամովին վերադառնալ իրենց տները»։

Մենք չենք մանրամասնի Արցախում ցեղասպանություն և էթնիկ զտումներ իրականացրած պետության ներկայացուցիչների «կատաղությունը», բայց փորձենք վերլուծել, թե ինչու է հենց հիմա՝ Իրանի սահմանակից շրջաններում թուրք-ադրբեջանա-իսրայելական զորքերի հայտնվելուց 4 տարի անց, Իրանը նման հայտարարություններ անում։ Իսկ ինչպե՞ս է ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը ճանաչող Իրանը պատկերացնում տարածաշրջանի ապագան, եթե հայտարարում է, որ «հայերի այս տարածաշրջանից հեռացման պատճառն այն էր, որ նրանք իրենց ապահով չեն զգացել»։

Ինչպե՞ս է Իրանը պատկերացնում հայերի կամավոր վերադարձը նախկին բնակության վայրեր, եթե 3 տարի շարունակ՝ 2020-ից 2023 թթ․, Ադրբեջանը անտանելի պայմաններ է ստեղծել նրանց կյանքի համար։ Ինչպե՞ս է Իրանը վերաբերվում այն ​​փաստին, որ հարեւան Հադրութում իրենց տներում ու այգիներում դաժանաբար սպանվել են ծերեր ու կանայք, հոգեկան խնդիրներ ունեցող մարդիկ։ Ինչո՞ւ Իրանը թույլ տվեց իր սահմանի երկայնքով ադրբեջանա-թուրք-սիրիական հրոսակներին թափանցել Արցախի բանակի թիկունք և հասնել Հադրութի բնակավայրեր:

Ինչպե՞ս է Իրանը պատկերացնում արցախահայության կամավոր վերադարձը՝ ադրբեջանի հովանու ներքո՞, որի տարածքային ամբողջականությունը ճանաչում է, թե՞ անվտանգության միջազգային երաշխիքների ներքո, այսինքն՝ «երրորդ» ուժերի երաշխիքներով, որոնց ներկայությունը Իրանն իր համար անընդունելի է համարում տարածաշրջանում։

Եվ կրկին հարց է առաջանում՝ ինչո՞ւ է Իրանը հիմա խոսում Արցախի և տարածաշրջանի խնդիրների մասին։
Քանի որ Հայաստանում չկան ինստիտուտներ, որոնք ուսումնասիրում և վերլուծում են տարածաշրջանի գործընթացները կամ Իրանի մոտեցումներն այդ գործընթացների վերաբերյալ, մենք կարող ենք միայն մեր մտքերը հայտնել։

Ըստ ամենայնի, Իսլամական Հանրապետության նոր ընթացքի դիրիժորը պետք է դառնա Իրանի նոր նախագահը՝ ազգային կոնսենսուսով ընտրված բարեփոխիչ Փեզեքշիանը։ Շատերը մեղադրում են Իրանին 3+3 ֆորմատին մասնակցելու համար, ինչն անընդունելի է հայկական կողմի համար։ Բայց եթե սրան նայեք հենց Իրանի տեսանկյունից, ապա այս ձևաչափը միակն է, որտեղ Իրանը ներկայացված է որպես տարածաշրջանային երկիր։ Այժմ, երբ Իրանը, ըստ երեւույթին, սթափ գնահատելով փոփոխվող աշխարհակարգը, պատրաստ է համագործակցել Արևմուտքի հետ, կարող է դուրս գալ այս ձևաչափից և համագործակցել այլ դերակատարների հետ, ովքեր նույնպես պաշտպանում են Արցախի ժողովրդի իրավունքները։ Առայժմ՝ անվտանգության երաշխիքներով վերադառնալու իրավունքի մասին է խոսքը։ Կարող է՝ վաղը խոսեն ինքնորոշման իրավունքի մասին։ Բայց դա կախված կլինի նրանից, թե Արցախի ժողովուրդն ինքը որքանով կսկսի նման պահանջներ առաջ քաշել, այսինքն՝ կսկսի ոչ թե մարդասիրական, այլ քաղաքական պահանջներ ներկայացնել տարբեր ատյաններ։

Այսօրվա աշխարհն այլևս գոյություն չի ունենա վաղը: Պետք է սովորել աշխատել բոլորի հետ, այլ ոչ թե նայել, թե ինչ է եղել, ասենք, մեկ տարի առաջ։ Մեկ տարի առաջ որոշ իրողություններ էին, վաղը կարող են լինել այլ իրողություններ։

Մենք պետք է սովորենք նայել ապագային փոփոխվող աշխարհակարգի և աշխարհաքաղաքական իրողությունների պրիզմայով: Եվ դա անելու համար մենք պետք է դուրս գանք նեղ մտածողությունից և ավելի լայն նայենք գլոբալ գործընթացներին: Սա նշանակում է, որ մենք պետք է աշխատենք բոլորի հետ, նույնիսկ նրանց հետ, ովքեր երեկ սխալ բան են արել։ Կարևորն այն է, թե ինչ է արվում և ասվում այստեղ և հիմա։

Հավանաբար, Արցախի ժողովուրդն ինքը պետք է հանդիպի Իրանի ներկայացուցիչների հետ, որպեսզի հասկանա, թե ինչպես է Արցախին սահմանակից այս հարեւան երկիրը տեսնում արցախցիների իրավունքների վերականգնումը։

Մարգարիտա Քարամյան

Բարսեղյանները կշարունակեն ապրել Ստեփանավանում, որտեղ շատ արցախցիներ կան

Օրերս Երևանի Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոնի շնորհիվ արցախցի մի խումբ լրագրողների համար հերթական մեդիատուրը կազմակերպվեց․ այս անգամ դեպի Լոռու մարզ՝ Արցախ աշխարհը հիշեցնող մի դրախտավայր․․․

Բնության գլխապտույտ ու անարատ գեղեցկությունը միանգամից գերեց բոլորիս, և Լոռու մարզը անմիջապես սիրելի դարձավ։ Ժամեր հետո հասկացանք, որ լոռեցիները ներդաշնակ են իրենց բնաշխարհին․ մաքուր, ազնիվ, սրտացավ․․․

Արցախից տեղահանված Դավիթ և Ալիսա Բարսեղյանները Ստեփանավան քաղաքում են ժամանակավոր հանգրվան գտել։ Սկզբից մտածում էին՝ երկար չեն մնա այստեղ, սակայն, ապրելով ավելի քան 9 ամիս, այլևս մտադիր չեն հեռանալ այստեղից։ Եթե Արցախ վերադառնալը դեռևս անհնարին է, ապա կշարունակեն ապրել Ստեփանավանում, որտեղ շատ արցախցիներ կան ու մշտական կապ են պահպանում իրար հետ։

Դավթի ու Ալիսայի հետ մեր հանդիպումը սրտառուչ էր, երկար սպասված։ Ալիսան, որ Ասկերանում իմ խմբագրած “Բերդ” թերթի հաշվապահն էր ու նվիրված գործընկերուհի, շատ էր հուզվում։ Արցախի Ջրաղացներ գյուղում է թողել հոր՝ Արցախյան առաջին պատերազմում նահատակված Արամ Քարամյանի շիրիմը։ Կայցե՞լի երբևէ․․․

-Մարտական դիրքերից ամուսինս վերադարձել է սեպտեմբերի 22-ին․ մենք արդեն Ստեփանակերտի օդանավակայանում էինք։ Չեմ մոռանա երեխաներիս ուրախությունը, երբ հայրը եկավ։ Մի քանի օր մնացինք այդտեղ։ Սեպտեմբերի 25-ին լսեցինք, որ Հայկազով կոչվող տեղամասում բենզին են տրամադրում։ Ամուսնուս ծնողների ու մեր երեխաների հետ դուրս եկանք ու շարժվեցինք բենզին ստանալու։ 20 լիտր վերցնելուց հետո մենք հեռացանք այդ տարածքից, իսկ քիչ հետո լսվեց պայթյունի մի հուժկու ձայն, որը հայրյուրավոր կյանքեր խլեց։ Ճակատագիրը մեր հանդեպ բարեհաճ գտնվեց․․․

Երկու օր հետո հասանք Վայք, ապա ճանապարհվեցինք դեպի Վանաձոր։ Բոլոր հյուրանոցներն արդեն զբաղված էին, և մեզ ուղեկցեցին Ստեփանավանի “Էկոլայֆ Լոզ” հյուրատունը։ Այդտեղ մնացինք մեկ ամիս։ Անձնակազմի կողմից տեսանք այնպիսի սրտացավ ու հոգատար վերաբերմունք, որ երբեք չենք կարող մոռանալ։ Նրանք կիսում էին հայրենիք կորցնելու մեր ցավը, աջակցում ամեն մի հարցով։ Մեկ ամիս այդտեղ անվճար մնալուց հետո, բնակարան վարձակալեցինք ու տեղափոխվեցինք։

Ավագ որդիներս հաճախում են Ստեփանավանի Վ․Թեքեյանի անվան միջնակարգ դպրոցը, իսկ փոքրս՝ մանկապարտեզ։ Ես աշխատանքի եմ անցել Տաշիր համայնքի Պրիվոլնոյե գյուղի միջնակարգ դպրոցում՝ որպես կազմակերպիչ, իսկ ամուսինս, անցելով զինվորական թոշակի՝ սեփական մեքենայով տաքսու ծառայություններ է մատուցում,-պատմում է Ալիսան։

Բնակարանային աջակցության ծրագրի առաջին փուլում են ընդգրկվում, սակայն Բարսեղյան ամուսինները դեռևս չեն շտապում ՀՀ քաղաքացիություն ընդունել։ Չգիտեն՝ գուցե կկարողանան կողմնորոշվել, բայց ներկա պահին 070 կոդը համարում են արցախցու ինքնության կոդը։

Ստեփանավանում են տուն ձեռք բերելու, դա արդեն հաստատ են որոշել։ Աշխատանք գտնելու հարցն է այստեղ շատ դժվար, սակայն Դավիթը կարծում է, որ աշխատասեր մարդը միշտ էլ կարող է գործ գտնել ու ապահովել ընտանիքի կարիքները։

Անվերջանալի հիշողություններով ու ապագայի հույսերով լի օրն ավարտին էր մոտենում, որի վերջում Ալիսան մեզ ծանոթացրեց Ստեփանավանի տեսարժան ու գողտրիկ վայրերին, չմոռանալով ծանոթացնել նաև իրենց հյուրընկալած հյուրատան անձնակազմի՝ Կորյունի, Ալլայի, Իրինայի ու Սիլվայի հետ։ Տնօրենությունը՝ Վարդանն ու Մերին այնտեղ չէին, սակայն մեզ համար արդեն պարզ էր, որ բարեգութ և ընդառաջող մարդկանց են հանդիպել Բարսեղյանները։

Կարինե ԲԱԽՇԻՅԱՆ

Գաղտնազերծվել է, որտեղ Պուտինը թաքնվի արդար «հատուցումից»

Խոսակցությունն այն մասին, որ Պուտինը վստահելի «բունկեր» ունի Վալդայում, որտեղ նա թաքնվում է կրիտիկական իրավիճակներում, վաղուց են շրջանառվում։ Ոչ մի ապացույց չկար, որ այստեղ է Կրեմլի ղեկավարը փրկվունմ հերթական «աշխարհի վերջից»։ Պարզվել է, որ Պուտինի ապաստարանից ոչ հեռու՝ Վալդայում կա Pantsir-S1 հակաօդային պաշտպանության համակարգ, ինչը հաստատվում է արբանյակային պատկերներով։ Այստեղից կարելի է եզրակացնել, որ ռուս բռնապետն այս վայրում իսկապես կարող է իրեն ապահով զգալ։ Այս մասին «Ազատություն» ռադիոկայանը հայտնել է իր Telegram ալիքում։

Ըստ աղբյուրի՝ Պուտինի «բունկերը» Վալդայում գտնվում է հուսալի անվտանգության ներքո, որը ներառում է հակաօդային պաշտպանության համակարգեր։

կարդալ «Диалог.UA« կայքում

Երևանն ու Բաքուն պետք է ծանր փոխզիջումների գնան. Պետդեպ

«Հայաստանն ու Ադրբեջանը մեծ առաջընթաց են գրանցել և երկար ճանապարհ անցել՝ խաղաղության պայմանագրի կնքման հարցում»,- հայտարարել է ԱՄՆ պետքարտուղարի խոսնակ Մեթյու Միլերը՝ պատասխանելով ճեպազրույցի ընթացքում լրագրողի հարցին հայ-ադրբեջանական բանակցությունների վերաբերյալ:

Միլերը նշել է, որ Վաշինգտոնը շարունակում է հորդորել կողմերին խաղաղության պայմանագրի կնքման հարցում:

«Երկու երկրների միջև խաղաղության պայմանագիրը շատ մեծ նշանակություն կունենա այդ երկրների համար։ Այն մեծ նշանակություն կունենա տարածաշրջանի, խաղաղության, կայունության, տարածաշրջանի անվտանգության համար։ Մենք, իրոք, կարծում ենք, որ համաձայնությունը հնարավոր է, բայց այն պահանջում է երկու կողմերին կատարել բարդ ընտրություններ և գնալ ծանր փոխզիջումների»,- նշել է Միլերը:

«Մենք դեռ համաձայնություն չունենք և չենք էլ պատրաստվում հանգստանալ մինչև չհասնենք դրան»,- եզրափակեց Միլերը, գրում է Ամերիկայի ձայն-ը։

Ի՞նչն է Պետդեպը դիտարկում որպես Ալիեւի զիջում։ Արդյո՞ք ԱՄՆ չի աջակցում Ալիեւի՝ ՀՀ Սահմանադրությունը փոխելու պահանջին։ Մինչ օրս ԱՄՆ Հայաստանին հրապարակավ չի “հորդորել” ընդունել Ալիեւի պայմանը եւ Սահմանադրությունից հանել հղումը Հայաստանի եւ Արցախի վերամիավորման մասին 1989 թ․ որոշմանը։ Դա կարեւոր արձանագրում է, քանի որ 1989 թվականին ԱՄՆ բուռն հավանություն է տվել հայերի ինքնիշխան որոշմանը եւ դիտարկել է այն որպես սովետական կայսրությունից վեր միջազգային իրավաքաղաքական ակտ։ 

Ալիեւը հասկանում է, որ եթե ԱՄՆ չի պնդում այդ ակտի չեղարկումն, ուրեմն դրա իրավաքաղաքական նշանակությունը պահպանվում է։ Եւ որ “ադրբեջան” հասկացողությունը խիստ պայմանական է դիտարկվում։