Վերջին շաբաթներին Երուսաղեմի հայ համայնքում ահազանգ է հնչել՝ իսրայելական Xana Gardens ընկերության ներկայացուցիչները զինված ուժերի ուղեկցությամբ փորձում են Հայոց պատրիարքարանից խլել Երուսաղեմի Հին քաղաքում գտնվող հողատարածքը։ Այս մասին գրում է «Рыбарь» Telegram ալիքը։
Հիշեցնենք, որ 2021 թվականին կնքվել է վարձակալության պայմանագիր, սակայն հոկտեմբերին Հայոց պատրիարքարանը չեղարկել է գործարքը՝ դրա անօրինականության պատճառով, սակայն իսրայելական կողմը համառորեն փորձում է սկսել աշխատանքը։
«Ամբողջ իրավիճակը հստակ ցույց է տալիս Երուսաղեմի հայ համայնքի անմխիթար վիճակը։ Իզուր չէ, որ Հայոց պատրիարքարանը սկսել է խոսել իր գոյությանը սպառնացող էկզիստենցիալ սպառնալիքի մասին։ Նայելով, թե ինչ է կատարվում Անդրկովկասում, որտեղ հայերը վերջնականապես կորցրել են իրենց սուբյեկտիվությունը Ղարաբաղում իրենց հենահարը հանձնելուց հետո, սա միայն սկիզբն է թվում»,- գրում է «Рыбарь»-ը։
Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպանատունը մտահոգություն է հայտնել «Երուսաղեմի Հին քաղաքի հայկական թաղամասում լարվածության առնչությամբ։
Mariam Karapetian-ը գրում է. «Զինված հրեա վերաբնակիչները գոռում էին Երուսաղեմի հայկական թաղամասի բնակիչներին. «Դուք բոլորդ կմեռնեք»։ Տեղի ունեցածի պատճառն այն է, որ հրեա ազգայնականները ցանկանում են գրավել հայկական թաղամասը, սակայն հայերը չեն հանձնվում։
Երուսաղեմի հայկական թաղամասը առաջացել է մոտ 1-ին դարում (2 հազար տարի առաջ) և ավելի զարգացել հազար տարվա ընթացքում։ 5-րդ դարում Երուսաղեմում կար մոտ 40 հայկական եկեղեցի։ Հայկական թաղամասն իր ամենամեծ բարգավաճմանը հասել է 7-8-րդ դարերում, երբ Երուսաղեմում կար շուրջ 75 հայկական եկեղեցի։ Թաղամասը վերջնականապես ստացել է իր ներկայիս տեսքը 10-11-րդ դարերում։ Հին Երուսաղեմը բաժանված է 4 մասի՝ հայկական (1-11-րդ դդ.), հրեական (մ.թ.ա. 1-ին հազարամյակ), մահմեդական (7-16-րդ դդ.), քրիստոնեական (4-11-րդ դարեր)։
7-րդ դարում Երուսաղեմի արաբական խալիֆայության մեջ մտնելուց հետո արաբ խալիֆաները, կատարելով Մուհամմեդի պատգամը, ձեռք չեն տվել հայկական թաղամասին։ Նույն պատճառով Սալահաթդինը և հետագա դարերի մյուս մահմեդական նվաճողները նրան ձեռք չեն տվել:
Հայկական թաղամասը վերապրեց Հռոմեական կայսրությունը, Բյուզանդական կայսրությունը, Արաբական խալիֆայությունը, խաչակրաց բոլոր արշավանքները, Օսմանյան կայսրությունը և Բրիտանական մանդատը:
Հնում հայկական թաղամասը ֆինանսավորել և կառուցել են Մեծ Հայքի թագավորները, Հայոց գավառի իշխանները, Հայոց Անիի թագավորության և Կիլիկիայի Հայոց թագավորության թագավորները։
1948 թվականին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի որոշմամբ Պաղեստինի բրիտանական մանդատը պետք է բաժանվեր երկու պետության՝ հրեական և արաբական։ Միևնույն ժամանակ, Երուսաղեմ քաղաքն ինքը պետք է լիներ առանձին անկախ միավոր, որտեղ մահմեդական թաղամասը (արևելյան Երուսաղեմը) պետք է լիներ Պաղեստինի մայրաքաղաքը, հրեական թաղամասը՝ Իսրայելի տիրապետության տակ, իսկ հայկական և քրիստոնեական թաղամասերը՝ ՄԱԿ-ի միջազգային ուժերի վերահսկողության տակ»:
Այժմ, փաստորեն, Իսրայելը, բացահայտորեն խրախուսվելով ԱՄՆ-ի և լատենտորեն՝ Թուրքիայի, Ռուսաստանի և մնացած մահմեդական աշխարհի կողմից, փորձում է փոխել ՄԱԿ-ի որոշումը և ամբողջությամբ վերցնել Երուսաղեմը իր վերահսկողության տակ։
Արցախում (այժմ՝ ամբողջ Հայաստանում) և Պաղեստինում տեղի ունեցողի զուգահեռները ցույց են տալիս Իսրայելի մտադրությունը թուրքերի և ռուսների հետ միասին արմատախիլ անելու հայկական քաղաքակրթական հետքը Մեծ Մերձավոր Արևելքում։ Անգամ արաբական գարնան ժամանակ ասվում էր, որ գործողության հիմնական նպատակը քրիստոնյաներին Մերձավոր Արևելքից դուրս մղելն է, ընդ որում՝ Արևմուտքի հետ համաձայնությամբ։
ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինկենի՝ Թել Ավիվ ժամանելուն պես իր հրեական ծագման մասին խոսելն ամենամեծ սխալն էր Գազայի հատվածում ստեղծված իրավիճակի ֆոնին, ասել է Էրդողանը։ «Ես եկել եմ այստեղ (Թել Ավիվ) որպես հրեա», – ասել էր Բլինկենը:
Արցախցի քաղաքագետ Դավիթ Կարաբեկյանը, խոսելով հայերին Արցախ վերադարձնելու մտադրության մասին, ասում է, որ նպատակը «Արցախի ժողովրդին վերադարձնել Թալմուդյան Ադրբեջանի տիրապետության տակ, մեզ ստիպելով տեսնել պղծված քրիստոնեական սրբավայրերը, ադրբեջանական բանակի շքերթը Ստեփանակերտում, Բաքվի իշխանությունների ծաղրական հարցերի ներքո, լավ, ինչպե՞ս ձեզ ընդունեցին մայր Հայաստանում»։
Իսրայելը վերջին 10 տարիների ընթացքում ԱՄՆ-ի, Թուրքիայի և Ռուսաստանի լիակատար աջակցությամբ Ադրբեջանը վերածել է Իրանի և Հայաստանի դեմ ուղղված պլացդարմի։ Ադրբեջանը, չնայած մահմեդական համերաշխությանը և Էրդողանի մասկի-շոուին, չդատապարտեց Իսրայելին Պաղեստինում իր բարբարոսական գործողությունների համար։
Ինչպես գրում է Palitra-ն՝ հայտնելով ադրբեջանական բանակի սպայի ինքնասպանության մասին, մահվան պատճառը Իսրայելն է. «Մեկ ամիս առաջ Ադրբեջանը մի խումբ զինվորականներ ուղարկեց Իսրայել՝ Գազայի հատվածի հետ սահմանի մոտ գտնվող ռազմավարական օբյեկտները պաշտպանելու համար, իսկ այժմ՝ Իսրայելի իշխանությունների խնդրանքով Ալիևը ադրբեջանցիների ևս մեկ խումբ է ուղարկում. Սպաներից մեկն ասաց, որ ինքը չի ցանկանում ծառայել մի ռեժիմի, որը սպանում է խաղաղ բնակիչներին և երեխաներին»։
Օրերս Երեւանում սինագոգի հրկիզման փորձ է արվել։ Ինչպես պարզել են իրավապահները, հանցագործության հեղինակը արտերկրից ժամանել է Երևան և հրկիզումից անմիջապես հետո հեռացել Հայաստանից, իսկ հրկիզման մասին տեղեկությունը տեսագրություններով առաջինը Բաքվի մամուլն է տարածել։
