Կարծես, բոլորին համոզել են, բացի իրանցիներից, ովքեր սովոր են հավատալ աչքերին, ոչ թե ականջներին

  • 12:11 15.08.2025

Քարոզչության նպատակներից մեկն է բացարձակապես միանշանակ երևույթը ներկայացնել որպես վիճահարույց և տարբեր գնահատականների ենթակա։ Կոշտ քարոզչության դասական օրինակ է այն, թե ինչպես է Հայաստանում գնահատվում օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում կնքված ամոթալի գործարքը։

Չնայած այն հանգամանքին, որ կողմերը հրապարակել են համաձայնեցված փաստաթղթերի տեքստերը, որոնցում հստակ նշված է, որ Հայաստանը ապահովում է «անխոչընդոտ կապ Ադրբեջանի հիմնական մասի և Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության միջև», Հայաստանում սկսվել է «քննարկում» այն մասին, թե ինչ է դա նշանակում։ Վճարովի կամ ոչ վճարովի վերլուծաբանները վիճում են այն մասին, թե ում սահմանապահները կկանգնեն նոր սահմանին, պետական պաշտոնյաները փորձում են համոզել Իրանին չկարդալ փաստաթղթում գրվածը, իսկ «ընդդիմությունը» պատասխանում է բոլոր հարցերին՝ ասելով, որ դեռևս պարզ չէ, թե ինչպես է կիրականացվի համաձայնագիրը, ուստի ավելի լավ է առայժմ լռել։

Այս պայմաններում միակ հարցը, որի շուրջ իմաստ ունի «վիճել», այն է, թե արդյո՞ք հնարավոր կլինի իրականացնել համաձայնագրերը, թե դրանք իրականում անիրագործելի են։

Սակայն այս հարցի շուրջ բանավեճ չկա. Հայաստանում բոլորը արդեն հաշտվել են այն մտքի հետ, որ Սյունիքի օրերը հաշված են, բայց ոմանք դա բարձրաձայն ասում են, մինչդեռ մյուսները նախընտրում են պահպանել գալիք խաղաղության հեքիաթը՝ պարտվողի համախտանիշը՝ նեոլուրկը, արդարացնելու համար։ Մարդկանց համար դժվար է խոստովանել, որ իրենց վրայով անցել են, և նրանք նախընտրում են ձևացնել, թե հաճույք են ստանում։

Թվում է, թե բոլորին համոզել են, բացի իրանցիներից, ովքեր սովոր են հավատալ իրենց աչքերին, այլ ոչ թե ականջներին: Նույնիսկ ամենահամոզիչ դիվանագետին՝ Վահան Կոստանյանին ուղարկեցին Թեհրան, որը զգուշացրեց իրանցիներին, որ «Հայաստանն ու Ադրբեջանը մտել են խաղաղության դարաշրջան», ակնհայտորեն ակնարկելով, որ չեն հանդուրժի Իրանի փորձերը խանգարելու «խաղաղությանը»:

Կոստանյանն ասաց, որ ճանապարհների ապաշրջափակումը կբացի նոր հնարավորություններ Իրանի և Հայաստանի միջև երկաթուղային համագործակցության համար, ներառյալ Նախիջևան-Ջուլֆա գիծը, որը Իրանին կապահովի դեպի Սև ծով ելք Հայաստանով:

Իսկ ի՞նչ կլինի ներկայումս թափով կառուցվող Հայաստան-Իրան մայրուղու հետ, որի մեջ Թեհրանն այժմ մեծ ներդրումներ է կատարում, քանի որ ստացել է Երևանից երաշխիքներ, որ Իրան-Հայաստան սահմանը և  ճանապարհը երբեք չեն փակվի:

ՀՀ Արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական տեղեկատվությունը նշում է, որ «Թրամփի» նախագիծը քննարկելիս Հայաստանը հաշվի է առել Իրանի մտահոգությունները: Վահան Կոստանյանը վստահեցրեց, որ ԱՄՆ-ն չի ներգրավվի այս ճանապարհի անվտանգության ապահովման գործում: Նա նաև ասաց, որ որևէ խնդիր չի տեսնում հայ-իրանական սահմանի պահպանման և իրանական բեռների անցման հարցում, քանի որ կբացվեն նաև այլ ճանապարհներ։ Ճիշտ է, նա իրանցիներին ցույց չի տվել, թե փաստաթղթերում որտեղ է գրված, որ ճանապարհները կբացվեն։

«Մենք կարևորում ենք հայ-իրանական սահմանը և շնորհակալ ենք Իրանին վերջին տարիներին այս հարցում ցուցաբերած քաղաքական աջակցության համար։ Այս իրավիճակը մեզ համար նույնքան կարևոր է, որքան Իրանի համար, և այն ոչ մի դեպքում չի փոխվի։ Մենք իրանական կողմին տրամադրել ենք անհրաժեշտ երաշխիքները», – ասաց Վահան Կոստանյանը։

Իհարկե, ամեն ինչ լավ է, բայց հայկական կողմը դեռևս չի ներկայացրել այն երթուղին, որով Ադրբեջանը պետք է «անարգել» շփվի Նախիջևանի հետ։ Արդյո՞ք դա կլինի Մեղրիի ճանապարհը հայ-իրանական սահմանի երկայնքով, թե՞ Տիգրանաշենով, Երասխով և մինչև թուրքական սահման տանող ճանապարհը։

Քարոզչությունը խոհեմորեն լռում է այս մասին։