Ցեղասպանության «ճանաչումը». Պայքար Երուսաղեմի հայկական թաղամասի համար

«Մենք պետք է հասկանանք, թե արդյոք ցանկանում ենք, որ Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը դառնա աշխարհաքաղաքական գործարքի առարկա նրանց ձեռքում, ովքեր որևէ կապ չունեն մեր իրականության և մեր ժողովրդի շահերի հետ», – նշել է Փաշինյանը: Արդյո՞ք հայ ժողովուրդը ցանկանում է, որ Ցեղասպանության ճանաչման հարցը դառնա շփոթության առարկա հարցազրույցում, հավելել է նա։

Հիշեցնենք, որ նախորդ օրը Իսրայելի օդիժոզ վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն բավականին անպարկեշտ տոնով հայտարարել էր, որ ճանաչում է 110 տարի առաջ տեղի ունեցած Հայոց ցեղասպանությունը: Պատրիկ Բեթ-Դեյվիդի փոդքասթում նրան հարցրել են, թե ինչու իր երկիրը «դեռ չի ճանաչել հայերի, ասորիների և հույների թուրքերի կողմից ցեղասպանությունը»: Նեթանյահուն պատասխանել է. «Ես հենց նոր դա արեցի: Խնդրեմ»:

Դրանով Նեթանյահուն մարտահրավեր է նետում Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանին: Թուրքիան հերքում է, որ Օսմանյան կայսրությունը դիտավորյալ ոչնչացրել է հայերին, գրում է գերմանական «Բիլդը»:

1949 թվականին Ստամբուլը առաջին մուսուլմանական երկիրն էր, որը ճանաչեց Իսրայելը որպես պետություն, գրում է թերթը՝ առանց հիշատակելու հրեաների դերը Օսմանյան կայսրության փլուզումից հետո Թուրքիայի պահպանման գործում: Ռուսաստանը և հայտնի հրեաները մրցում են ժամանակակից Թուրքիայի հայր լինելու հարցում, շատ երիտթուրքերի հրեական ծագումը չի վիճարկվում, ինչպես նաև այն փաստը, որ նրանց շնորհիվ կնքվեց Կարսի ռուս-թուրքական պայմանագիրը, որը բաժանեց Հայաստանը։

Թերթը այնուամենայնիվ գրում է, որ Էրդողանը մեղադրում է հրեական պետությանը պաղեստինցիների «ցեղասպանության» մեջ, իսկ Նեթանյահուի հայտարարությունը հակահարված է: Սա Նեթանյահուի հայտարարության ընդհանուր ընկալումն է արևմտյան մամուլում։

Ինչո՞ւ պետք է Նեթանյահուն փչացնի հարաբերությունները Թուրքիայի հետ, որը բոլոր «գիշատիչներին» ցույց տվեց, թե ինչպես ցեղասպանություն իրականացնել հայերի նկատմամբ, և 100 տարի անց հասնի այն իրավիճակին, երբ Հայաստանը աղաչի բացել Թուրքիայի հետ սահմանը։

Նեթանյահուի ճանաչումը ուղղված չէ Թուրքիային, այլ Հայաստանին՝ հայ հասարակության վերջնական խեղդելուն և նրա բարոյական սպանությանը։

Նեթանյահուն գիտեր, թե ինչպիսին կլինի Փաշինյանի արձագանքը, նա գիտեր, որ նա կրկին կհայտարարի Ցեղասպանության ճանաչման անիմաստության մասին, որ Հայաստանը որևէ պահանջ չունի Թուրքիայի և Ադրբեջանի նկատմամբ, որոնք իրականացրել են ցեղասպանությունը։ Ընդհակառակը, Հայաստանի կառավարությունը Բաքվի և Անկարայի սահմանները բացելու խոստումները մեծ նվաճում է անվանում։

Իսրայելն ու Թուրքիան միասին խեղդում են Հայաստանին, փորձելով «ազատագրել» Երուսաղեմը, որը 400 տարի Օսմանյան կայսրության մաս էր կազմում, իսկ հիմա Իսրայելը ցանկանում է այն դարձնել իրենը, բայց հայերը կրկին խանգարում են։

Պատահական չէ, որ այս օրերին կրկին հայտնվել է տեղեկատվություն Երուսաղեմի հայոց պատրիարք Նուրհան Մանուկյանի կողմից երկրորդ անգամ ստորագրված գործարքի մասին՝ Հայկական թաղամասի մի մասը՝ «Կովերու պարտեզը», իսրայելական ընկերությանը վարձակալության հանձնելու մասին։ Երուսաղեմի հայ համայնքը վրդովված է, բայց Հայաստանի կառավարությունը, Հայ Առաքելական եկեղեցու սեփականության իրավունքները պաշտպանելու փոխարեն, վարկաբեկող արշավ է վարում Գարեգին Բ կաթողիկոսի դեմ։