«Ոչ մի թիզ հող»՝ նոր հայկական գաղափարախոսությունը
- 09:37 07.09.2025
Հայաստանում կտրուկ փոխվել է ազգային գաղափարախոսությունը, որը առաջին Արցախյան պատերազմից հետո հնչում էր որպես «չենք զիջի ոչ մի թիզ հող»։ Տարբեր կառավարություններ տարբեր վերաբերմունք ունեին այս թեզի նկատմամբ, բայց այն բոլորի կողմից ընկալվում էր որպես կարմիր գիծ, նույնիսկ արտաքին տերերի որոնման և իշխանությունը պահպանելու ձգտման ֆոնին։ Սակայն 2020 թվականի պատերազմից հետո այս թեզը փոխվեց և վերածվեց «մեզ ոչ մի թիզ հող պետք չէ»։ Եվ այս տեսքով այն դարձավ նոր պետական գաղափարախոսություն։
Նման մետամորֆոզը հասարակությանը ներկայացվում է որպես երկար սպասված խաղաղության հաստատում, որտեղ կարևոր չէ՝ հող ունես, թե ոչ։ Ավելին, ակնարկվում է, որ հենց հողն է բոլոր պատերազմների պատճառը։ Իսկ, ինչպես գիտենք, «եթե մորաքույր չունես, նրան չես կորցնի»։
Նման խաղաղասիրական մոտեցումը արդարացված կլիներ, եթե աշխարհի կամ տարածաշրջանի մյուս երկրները նույն կերպ մտածեին։ Սակայն Հայաստանի հարևան երկրները զինվում են ավելի մեծ եռանդով՝ ձգտելով գրավել ավելի շատ տարածքներ և հաստատել իրենց ալֆա-գերիշխանությունը։
Այս ֆոնի վրա, իսկական «ոչմիթիզհող»-ակաները դառնում են ոչ միայն ծաղրի առարկա, այլև նոր պատերազմներ հրահրելու մեղավորներ։
Բոլոր հայկական հեռուստաալիքներով իրականացվում է «խաղաղության» ռազմատենչ քարոզչություն, նոյնիսկ մարդիկ, ովքեր բնակչությանը պատրաստում են գրեթե անխուսափելի ագրեսիայի և ցեղասպանության, խոստովանում են, որ սահմանամերձ գյուղերում աճում է վստահությունը, որ խաղաղությունը եկել է, և անհրաժեշտ չէ դրան խանգարել՝ երկրորդ գծի խրամատներ փորելով։
«Մեզ ոչ մի թիզ հող պետք չէ» գաղափարախոսությունը դառնում է գերիշխող, իսկ գիշատիչները, որոնք աչք են դրել Հայկական լեռնաշխարհի վրա, արդեն բաժանում են այն թիզ հողը, որից հայերը հեշտությամբ հրաժարվում են։
Բաքվի թուրքերը, քարուքանդ անելով Արցախը, պատրաստվում են «յուրացնել» Սյունիքն ու Գեղարքունիքը՝ հաշվարկելով, թե ինչպես օգտագործել Սևանի ջուրը, օսմանյան թուրքերը պատրաստ են կուլ տալ Նախիջևանը, Արմավիրը և Արարատը, իսկ Ռուսաստանը գրել է «занято» Հայաստանի հյուսիսի՝ Շիրակի և Լոռիի վրա։ Երևանի հայերը պատրաստվում են նշել իրենց որդիների հրաժեշտը օտար բանակներ ռեստորաններում, որտեղ արգելվելու են Անդրանիկի և Սասունի մասին երգերը։
Ոչ մի թիզ հող, ոչ մի բանակ, ազգի պատմությունը փոխվում է մեր աչքերի առաջ։