Երեկվա խուզարկությունները Երևանի Արցախի ներկայացուցչությունում տեղի ունեցան դեկտեմբերի 10-ին Արցախի խորհրդարանի կողմից 1991 թվականի Հայաստանի անկախության հանրաքվեի օրը նախաձեռնված լսումներից հետո: Լսումների ժամանակ հայտարարություններ արվեցին այն մասին, որ Արցախի հարցը փակված չէ, և որ Արցախի ղեկավարությունն ու հանրությունը պատրաստ են շարունակել պայքարը արցախցիների ինքնորոշման իրավունքի իրականացման համար: Նաև նշվեց, որ արցախցիների դիրքորոշումը՝ պատերազմի հրահրում չէ, այլ կոչ է Հայաստանի ղեկավարությանը և միջնորդներին՝ հարցը վերադարձնել միջազգային օրակարգ և նախապատրաստական աշխատանքներ իրականացնել մինչև հարմար պահի առաջանալը։
Լսումների օրը Նիկոլ Փաշինյանը գտնվում էր Գերմանիայում և, պատասխանելով հայ համայնքի ներկայացուցիչների հարցերին, հայտարարեց, որ Ղարաբաղի հարցը փակված է, և որ հակառակը պնդող յուրաքանչյուր ոք հրահրում է պատերազմի վերսկսում: Նա նաև դատապարտեց Երևանում «ինչ-որ տեղ» հնչած ելույթները՝ առանց հիշատակելու Արցախի ներկայացուցչությունը: Հաջորդ առավոտյան Քննչական կոմիտեի քննիչները ներխուժեցին ներկայացուցչություն և սկսեցին մի քանի ժամ տևողությամբ խուզարկություն: Ըստ փաստաբան Ռոման Երիցյանի՝ խուզարկությունը կատարվել է Արցախի ներդրումային հիմնադրամի հետ կապված ենթադրյալ տնտեսական հանցագործությունների գործի կապակցությամբ։ Արցախի պետնախարար Նժդեհ Իսկանդարյանը նշել է, որ ներդրումային հիմնադրամին վերաբերող բոլոր փաստաթղթերը քննչական կոմիտեին ներկայացվել են դեռևս 2021 թվականին։
Քննիչները կոտրել են սեյֆը, բայց գտել են միայն մի քանի փաստաթուղթ և «Ազատ Արցախ» թերթը։
Այսօրվա հայկական թերթերը հաղորդում են, որ Ներկայացուցչության գրասենյակը կարող է փակվել արդեն այս տարի, չնայած Ներկայացուցչության շենքի կարգավիճակի հետ կապված դատական գործը նախատեսված է հաջորդ գարնանը: Հնարավոր են նաև ձերբակալություններ։
Նիկոլ Փաշինյանը Գերմանիայում «բացատրեց», թե ինչու է հետապնդում Արցախի ղեկավարության ներկայացուցիչներին։
«Նրանք լսում են, որ մեր ընդդիմությունը ասում է՝ Հայաստանում բռնաճնշումներ են, բռնապետություն է, Ադրբեջանը ասում է՝ մի րոպե, եթե այսքան բռնապետություն է, բա ինչի՞ կառավարությունը այդ բաները չի արգելում, ուրեմն իրենք թաքնված օրակարգ ունեն, ուրեմն իրականում որ ասում են՝ Ղարաբաղի շարժումը ավարտել, մի կողմից ասում են ավարտել, մյուս կողմից էլ ասում են՝ գնացեք քննարկումներ արեք, – ասաց Փաշինյանը։
Այլ կերպ ասած, Արցախի ղեկավարության դեմ խուզարկությունները և այլ գործերը պայմանավորված են Փաշինյանի մտադրությամբ՝ ապացուցելու Բաքվին, որ նա լուրջ է մտադրված «Արցախյան հարցը փակել» և որ իր բռնապետությունը իրական է։
Ահա թե ինչու խուզարկություններ են անցկացվում ոչ թե «խռովարար» հայտարարությունների և քաղաքական լսումների, այլ ինչ-որ կոռուպցիոն դեպքերի կապակցությամբ, ինչպես որ բարձրաստիճան հոգևորականների հանդեպ, որոնց Փաշինյանը մեղադրում է օտարերկրյա հետախուզական գործակալությունների համար աշխատելու մեջ, ձերբակալվում են բոլորովին այլ մեղադրանքներով։ Սա արվում է ակամա չբացահայտելու համար, թե հատկապես որ երկրի հետախուզական ծառայությունների հետ են կապված Արցախի բնակիչները, հոգևորականները և նրանք, ովքեր համաձայն չեն Փաշինյանի քաղաքականության հետ։
Արցախին վերաբերող գործերը այդպես էլ դատական լուծում չեն գտել. սա ներառում է ինչպես Արցախում բարձունքներ հանձնելու մեջ մեղադրվող զինծառայողների, այնպես էլ մեծ քանակությամբ զենք հանձնելու մեջ մեղադրվողների գործերին: Ավելին, դատական վճիռներ չկան Արցախում կոռուպցիայի այն գործերով, որոնց մասին իշխանամետ լրատվամիջոցները հրապարակում են պատումներ՝ հյութալի մանրամասներով: Հայկական հետախուզական գործակալությունները զարմանալիորեն մեղմ են այս դեպքերում՝ չհարուցելով վարույթներ հաղորդված փաստերի հիման վրա: Հնարավոր է, որովհետև հետաքննությունը կհանգեցներ սեփական պոչը բռնելուն:
Արցախի իշխանություններն վաղուց վախենում են ավելորդ բառ արտաբերել, հակառակ դեպքում լսումները տեղի կունենային դեկտեմբերի 1-ին՝ 1989 թվականի այն օրը, երբ ընդունվեց Հայաստանի և Արցախի վերամիավորման վերաբերյալ համատեղ բանաձևը: Սակայն նույնիսկ արգելքը այս թեմայի շուրջ, որի մասին ի դեպ Ալիևը ամեն օր խոսում է, չի պաշտպանում Արցախի իշխանություններին խուզարկություններից, ձերբակալություններից և պատերազմ հրահրելու մեղադրանքներից:
