Արցախը ժամացույցի վրա՝ որպես հիշատակ և վերադարձի հույս

Ասկերանցի Միքայել Բադալյանի ստեղծագործությունը Արցախում հայտնի ու ընդունված էր։ Արցախից բռնի գաղթից հետո նա երկար ժամանակ չէր կարողանում ստեղծագործել։ Հեռանալով Արցախից՝ այդպես էլ չկարողացավ ինչ-որ բան վերցնել իր գործերից։

Օրերս Երևանում Ասկերանի զարգացման կենտրոնի նախաձեռնությամբ տեղի ունեցավ ղարաբաղցի վարպետների փոքրիկ ցուցահանդես-տոնավաճառ։ Միջոցառմանը մասնակցելու հրավեր էր ստացել Միքայել Բադալյանը։ Այնտեղ երիտասարդը ներկայացրել է իր նոր աշխատանքները։ Կավից, խեժից և այլ նյութերից պատրաստված տարբեր կոմպոզիցիաներ։ Դրանք բոլորն էլ հետաքրքիր են և օրիգինալ, ինքնատիպ և ձեռքի աշխատանք սկզբից մինչև վերջ։

Հատկապես աչքի ընկավ պատի ժամացույցների շարքը, որոնք պատկերում էին Արցախի տաճարներն ու պատմական հուշարձանները՝ Ասկերանի տանկը, Հադրութի եկեղեցիները և, իհարկե, Դադիվանքը, Գանձասարը, Ամարասը։

Միքայելի մայրը՝ տիկին Ազգանուշը նկատել է, որ որդին ժամացույցի վրա յուրովի է նկարում Արցախի սրբությունները՝ ընկղմվելով ինչ-որ աուրայի մեջ, ասես ուզում է դրանք հավերժ մտցնել անսահմանության մեջ։ Ուստի, ըստ նրա, դրանք պարզապես հուշանվերներ չեն, այլ հիշողություն և հիշեցում, որ վերադարձի հույսը չպետք է վերանա։

Ադվարդ Գրիգորյան

P.S. Step1-ի խմբագիրները կարող են Միքայել Բադալյանի կոնտակտները տրամադրել նրա ստեղծագործությունները գնել ցանկացողներին։

Լուսանկարները՝ Վիկտորյա Գրիգորյանի

“The Washington Post”. «Ադրբեջանը զզվելի համբավ ունի»

Եւս մեկ կլիմայական խոշոր համաժողովն օգնում է ճնշող ռեժիմին, ասվում է ամերիկյան հրատարակության մեջ

Ադրբեջանը, որը հյուրընկալում է ՄԱԿ-ի կլիմայական հաջորդ համաժողովը, ունի մարդու իրավունքների ոտնահարման սարսափելի պատմություն։

Երբ Միավորված ազգերի կազմակերպությունն ընտրում է երկիր, որը կհյուրընկալի իր տարեկան կլիմայական համաժողովը, չափանիշները ներառում են երկրի ենթակառուցվածքը, կլիմայական պարտավորությունները, քաղաքական կայունությունը և ֆինանսական ռեսուրսները: Բայց ոչ ժողովրդավարությունը, ոչ մարդու իրավունքները հաշվի չեն առնվում, կամ, ըստ երևույթին, հաշվի չի առնվում, թե արդյոք որոշակի ռեժիմի արտոնությունը խայտառակություն կբերի կազմակերպությանը և նրա ժողոված կլիմայի դիվանագետներին: Արդյունքը աշխարհի ամենաճնշող կառավարիչների և հանածո վառելիք արտադրող ամենաակտիվ արտադրողների կրկնակի կանաչ լվացումն է:

Նոյեմբերի 11-ին Ադրբեջանում կմեկնարկի ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության հարցերով առաջիկա համաժողովը՝ COP29: Սա երրորդ անընդմեջ կոնֆերանսն է, որն անցկացվում է բռնապետության մեջ եւ նավթային պետությունում։ Նախորդ երկու համաժողովներն անցկացվել են Արաբական Միացյալ Էմիրություններում և Եգիպտոսում։ Ադրբեջանը հեղինակություն է փնտրում՝ մայրաքաղաք Բաքվում համաժողով կազմակերպելով, որը կկենտրոնանա կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարի ֆինանսական նոր թիրախների սահմանման վրա: Բայց դա չպետք է մթագնի այն փաստը, որ Ադրբեջանը ղեկավարում է դաժան դեսպոտ՝ նախագահ Իլհամ Ալիևը։

Երբ հոկտեմբերի 3-ին ԱՄՆ Կոնգրեսի 60 անդամներ նամակ հղեցին պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենին՝ կոչ անելով «անհապաղ և անվերապահ ազատ արձակել բոլոր քաղբանտարկյալներին, պատանդներին և ռազմագերիներին, այդ թվում՝ էթնիկ հայերին», Ադրբեջանի ղեկավարը դա անվանեց «զզվելի»։ »: Սակայն նամակում բարձրացված հարցերը շատ իրական են։ Ադրբեջանում մարդու իրավունքների ահավոր վիճակն ապահովված է բազմաթիվ ապացույցներով:

Անցյալ տարի ադրբեջանական զինուժը գրավել է Լեռնային Ղարաբաղը՝ տեղահանելով նրա էթնիկ հայ բնակչությանը և քանդելով նրա իրավական, քաղաքական և քաղաքացիական ինստիտուտները: Առնվազն 23 հայտնի հայ քաղաքական գործիչներ դեռևս պահվում են ադրբեջանական բանտերում, այդ թվում՝ ռուսաստանաբնակ հայ միլիարդատեր Ռուբեն Վարդանյանը, ով կառավարական պաշտոններ է զբաղեցրել Ղարաբաղում մինչև ադրբեջանական հարձակումը։ Վարդանյանի ընտանիքն ասում է, որ նա հացադուլ է հայտարարել՝ ի նշան բողոքի կալանքի վատ պայմանների մենախցերում:

Human Rights Watch-ի և Freedom Now-ի վերջերս հրապարակված համատեղ զեկույցը փաստում է Ադրբեջանում մարդկանց նկատմամբ ճնշումների ալիքը, ներառյալ տասնյակ մարդկանց ձերբակալությունները քաղաքական դրդապատճառներով և կեղծ քրեական մեղադրանքներով COP29-ին նախորդող ամիսներին: Բլինքենին ուղղված նամակում ասվում է, որ Ադրբեջանում քաղբանտարկյալների թիվը 2021 թվականի դեկտեմբերի 122-ից մինչև այս տարվա հունիսը հասել է առնվազն 303-ի։

Մանրամասն՝  The Washington post

Միրզոյանն ու Բայրամովը պայմանավորվել են շարունակել ջանքերը

Ստամբուլում կայացած հանդիպմանը Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարները պայմանավորվել են շարունակել ջանքերը խաղաղության պայմանագրի վերջնականացման և սեղմ ժամկետներում կնքման ուղղությամբ, ասված է ԱԳՆ հաղորդագրության մեջ։

Նախարարներն այսօր ավելի վաղ Ստամբուլում մասնակցում էին «3+3» խորհրդակցական հարթակի հանդիպմանը։ Ադրբեջանի արտգործնախարարն այստեղ ևս ներկայացրել էր Բաքվի պահանջը Հայաստանին Սահմանադրությունը փոխելու վերաբերյալ։

Արարատ Միրզոյանն իր ելույթում առավելապես շեշտադրել էր տարածաշրջանի ապաշրջափակման կարևորությունը՝ բոլոր պետությունների ինքնիշխանության և իրավազորության հարգմամբ։

 

 

Ռուս առաջատար փորձագետները դատապարտել են ցեղասպանությունը Լեռնային Ղարաբաղում

russia-artsakh.ru

Հոկտեմբերի 17-ին տեղի ունեցավ կլոր սեղան «Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի էթնիկ զտում և տեղահանում. Մեկ տարի անց»: Այն կազմակերպել էին Ռուս-Արցախյան բարեկամության ընկերությունը և russia-artsakh.ru կայքի խմբագիրները։

Կլոր սեղանին մասնակցում էին Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի Ռուսաստանի Դաշնությունում ամենահեղինակավոր փորձագետները։ Նրանց թվում էին Վիկտոր Նադեին-Ռաևսկին, Մոդեստ Կոլերովը, Ստանիսլավ Տարասովը, Միխայիլ Ալեքսանդրովը, Արսեն Մելիք-Շախնազարովը, Ալեքսանդր Շիրոկորադը, Ռուբեն Զարգարյանը, Նիկիտա Շանգինը և այլք։

Միջոցառման մասնակիցները մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին 2023 թվականի սեպտեմբերին Ալիևի նացիստական ​​ռեժիմի ավազակախմբերի ձեռքով զոհված ղարաբաղցի հայերի և ռուս խաղաղապահների հիշատակը։

Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարության քաղաքականությունը ենթարկվեց խիստ քննադատության՝ նացիստական ​​ռեժիմի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի հայերի էթնիկ զտումների և բռնի տեղահանման արդարացման ու խրախուսման համար։

Կլոր սեղանի արդյունքում ընդունվել է Հայտարարություն, որը հրապարակում ենք ստորև.

«Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի էթնիկ զտում և տեղահանում.  Մեկ տարի անց» Կլոր սեղանի մասնակիցները, որը տեղի ունեցավ 2024 թվականի հոկտեմբերի 17-ին Մոսկվայում՝ համախմբելով Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախի) հիմնախնդրի Ռուսաստանի Դաշնության ամենահեղինակավոր փորձագետներին, ընդունեց հետևյալ կոչը.

Մենք խստորեն դատապարտում ենք 9-ամսյա բարբարոսական տոտալ շրջափակումը, որն իրականացրել է Ադրբեջանի իշխող ռեժիմը Լեռնային Ղարաբաղի հայ ժողովրդի դեմ։

Մենք խստորեն դատապարտում և պահանջում ենք, որ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի դեմ Բաքվի ռեժիմի զինված ագրեսիայի և Լեռնային Ղարաբաղի հայերի ուղեկցող էթնիկ զտումների, որին հաջորդեց երկրամասի ողջ բնակչության լիակատար բռնի տեղահանությունը, նախաձեռնողները և հեղինակները պատասխանատվության ենթարկվեն։

Մենք դատապարտում ենք Ռուսաստանի Դաշնությունում 2023 թվականի սեպտեմբերին Լեռնային Ղարաբաղի հայերի էթնիկ զտումների և բռնի տեղահանման անվիճելի փաստի ժխտումը, անկախ նրանից, թե ում կողմից է դա գալիս։

Պահանջում ենք անհապաղ ազատ արձակել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության բոլոր ղեկավարներին և մյուս հայ պատանդներին Բաքվի ռեժիմի զնդաններից։

Կոչ ենք անում Ռուսաստանի իշխանություններին իրական քայլեր ձեռնարկել՝ բացահայտելու, կալանավորելու և պատասխանատվության ենթարկելու ռուս խաղաղապահներին սպանողներին, ովքեր իրականացրել են Արցախի խաղաղ բնակիչներին պաշտպանելու իրենց առաքելությունը։

Ազատ Արցախի ժողովրդի համար ամեն ինչ կորած չէ. Ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտությունը գլոբալ խնդիր է ողջ մարդկության համար, որը եւ որոշում է դրա զարգացման ուղին։ Այստեղ է որոշվում աշխարհի ճակատագիրը։

Միջազգային իրավական հրամայական փաստ է, որ Արցախի Հանրապետությունը դե յուրե շարունակում է գոյություն ունենալ. Արցախի Հանրապետության բոլոր ներկայացուցչական կառույցների անհապաղ վերածնունդն անհրաժեշտություն է։

Կարգավիճակի որոշումը Արցախի ժողովրդի բացառիկ իրավունքն է. դրսից ոչ ոք իրավունք չունի որոշել Արցախի կարգավիճակը։

Արցախի Հանրապետությանը վերաբերող ցանկացած միջազգային պայմանագիր պետք է համապատասխանի 1969 թվականի մայիսի 23-ի պայմանագրերի իրավունքի մասին Վիեննայի կոնվենցիային և, հետևաբար, ամրագրի ինքնորոշման մասին միջազգային իրավունքի պարտադիր նորմը, այսինքն՝ Արցախի Հանրապետության ինքնորոշման և անկախության իրավունքը։

Արցախի Հանրապետությունը Ադրբեջանին փոխանցող ցանկացած պայմանագիր կամ հայտարարություն լիովին հակասում է միջազգային իրավունքին և իրավաբանորեն անվավեր է՝ համաձայն միջազգային իրավունքի, ներառյալ ՄԱԿ-ի կանոնադրությանը, Միջազգային պայմանագրերի իրավունքի մասին Վիեննայի կոնվենցիան։

ՄԱԿ-ը պարտավոր է անհապաղ մանդատի տակ վերցնել Արցախի տարածքը և հասնել ադրբեջանական օկուպացիոն ուժերի դուրսբերմանը։ Անհրաժեշտ է ապահովել Արդարադատության միջազգային դատարանի 2021 թվականի դեկտեմբերի 7-ի և 2023 թվականի նոյեմբերի 17-ի որոշումների կատարումը։

ՄԱԿ-ը և միջազգային այլ սուբյեկտները պարտավոր են պահանջել և միջոցներ ձեռնարկել, որպեսզի Ադրբեջանը, այսինքն՝ անժամկետ միջազգային պայմանագրերը խախտող պետությունը՝ այդ թվում 1994 թվականի մայիսի 12-ի և 1995 թվականի փետրվարի 4-ի համաձայնագրերը, 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունները, վերականգնի Status quo ante bellum-ը, այսինքն՝ «իրավիճակը, որը կար պատերազմից առաջ»։

Սլավա Սարգսյան․ Դա եւս հայկական հետքը վերացնելու միջոց է

ՀՀ ԱԺ-ում «Արցախում հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացման» թեմայով քննարկման ժամանակ Արցախի էկոնոմիկայի նախարարության հուշարձանների ուսումնասիրության եւ պահպանության բաժնի պետ Սլավա Սարգսյանն ասաց, որ Ադրբեջանը կանխամտածված կերպով է Արցախում վերացնում հայկական հետքը:

Նա որպես օրինակ բերեց Ստեփանակերտի Թումանյան փողոցը, որը բոլորովին վերջերս ավերվել է։

Սարգսյանի խոսքով՝ դա մի փողոց է, որտեղ ամփոփված էր նախկին Ստեփանակերտի կերպարը։ Այսինքն՝ պատահական ոչինչ չի արվում։ «Եվ ադրբեջանցիները հիմնականում վերացնում են այն բնակավայրերը, որոնցից նախկին պատերազմի ժամանակ իրենք շատ դժգոհ են եղել։ Օրինակ՝ Քարին տակի ճակատարամտի մասին այդքան խոսվում էր, եւ նրանք որոշեցին իսպառ վերացնել Քարին տակը։ Հիմա Ստեփանակերտն աղավաղում են, ոնց որ Շուշին են արել, փորձում են ցույց տալ, որ դա իրենց քաղաքն է։ Մեկ տարի առաջ վերանորոգված համալսարանի շենքը փոխել են։ Այսինքն՝ բացի հուշարձաններից նրանք նաեւ վերանցում են բնակավայրերն ու տեղանունները։ Դա եւս հայկական հետքը վերացնելու միջոց է»,- ասաց նա։

Սլավա Սարգսյանը հավելեց, որ պետք է խորացնել ու զարգացնել քարոզչությունն ու հակաքարոզչությունը։ Ադրբեջանը մեծ գումարներ է հատկացնում այդ ուղղությամբ, իսկ հայկական կողմը ոչինչ չի անում։

40+10 աջակցության ծրագրի կրճատումը ծանր կացության առաջ կդնի արցախցիներին

2025-ի հունվարից 40+10 աջակցության ծրագրի մասամբ շարունակելի լինելու հանգամանքը արցախահայության մոտ դժգոհությունների ալիք է բարձրացրել

Արցախցիներին տրամադրվող 40+10 աջակցության ծրագիրը, որ ՀՀ կառավարության կողմից մեկնարկել է 2023-ի հոկտեմբերին, 2025-ի հունվարից կգործի այլ ձևաչափով։ Բռնատեղահանված արցախցիների համար այդ ծրագիրը կենցաղային մինիմալ պայմաններ ապահովելու հնարավորություն էր։

Թեև կառավարության կողմից դեռևս վերջնական որոշում չի կայացվել 2025-ին արցախցիներին տրամադրվող առաջիկա ծրագրի շուրջ, սակայն մարդկանց մոտ արդեն իսկ առաջացել է խուճապային իրավիճակ։ Ըստ շրջանառվող լուրերի՝  2025-ից միայն թոշակառուները, անչափահասներն ու հաշմանդամներն են ինչ- որ ծրագրի շահառուներ դառնալու։

Ասկերանի շրջանի Խնապատ գյուղից տեղահանված Անուշ Ասրյանը չի պատկերացնում, թե ինչպես պետք է արցախահայությունը ամենօրյա իր հոգսերը հոգա, եթե այդ ծրագիրը դադարի կամ գործի ոչ բոլորի համար։ Նա կարծում է, որ անհրաժեշտ են հանրային լայն քննարկումներ, որոնց արդյունքում միայն պետք է որոշումներ կայացվեն։

-Տարբեր հոլովակներով շրջանառվում է, որ 40+10 ծրագիրը չի շարունակվելու բոլորի համար։ Իսկ որոշում կայացնողները պատկերացնո՞ւմ են արդյոք,  թե դրա հետևանքներն ինչպիսին են լինելու տեղահանվածների համար։ Մենք ապրում ենք Արարատի մարզի Նորամարգ գյուղում։ 4 ընտանիքով ենք՝ 13 հոգի։ Ընտանիքում միակ աշխատողը ես եմ, ստանում եմ ընդամենը 65000 դրամ աշխատավարձ։ Ամուսինս ու քեռիս հիմնական աշխատանք չունեն։ Տատիկս 87 տարեկան է, ունի դեղորայքի կարիք։ Երկու մորաքույրերս Արցախյան առաջին պատերազմում զոհվածի այրիներ են, մայրս 62 տարեկան է։ Նրանք դեռևս կենսաթոշակային տարիքի չեն և բնական է՝ տարիքի պատճառով չեն կարողանում աշխատանք գտնել։ Առողջական խնդիրներ ևս ունեն։

Եթե այդ աջակցությունը չլինի, մեր ընտանիքը կկանգնի մեծ խնդրի առաջ։ Մենք չենք կարողանա վճարել տան վարձավճարը, կոմունալ ծախսերը և առհասարակ չենք կարողանա հոգալ դեղորայքի, հագուստի, սննդի հարցերը,- մտքերն է կիսում Անուշ Ասրյանը։

40+10 աջակցության ծրագրի փոփոխության շուրջ մեծ մտահոգություններ են հայտնում գրեթե բոլոր արցախցիները։ Առանձնապես դժվար է 1-3 հոգուց կազմված ընտանիքները, որոնք չեն մտնում վերը նշված խմբերի մեջ, իսկ տարիքային սահմանափակումների պատճառով չեն կարողանում աշխատանք գտնել։ Նույնը կարելի է ասել նաև ուսանողների, միայնակ մարդկանց մասին, որոնք նույնպես կկանգնեն ծանր կացության առաջ։

2025-ի հունվարից աջակցության ծրագրի մասամբ շարունակելի լինելու հանգամանքը արցախահայության մոտ դժգոհությունների ալիք է բարձրացրել։ Հաշվի առնենք նաև այն հանգամանքը, որ բնարականային ապահովման ծրագրի իրագործումը դեռևս լիարժեք չէ։

Կարինե ԲԱԽՇԻՅԱՆ

3+2․ դատելով հայացքներից՝ Երևանը ցանկանում է համատեղել անհամատեղելին

Պոլսում ավարտվեց 3+2 նախարարների հանդիպումը, որի վերջնական հայտարարությունը դեռ չի հրապարակվել։

Հայաստանի և Թուրքիայի ԱԳ նախարարներ Արարատ Միրզոյանը և Հաքան Ֆիդանը 3+2-ի շրջանակում քննարկել են երկրների միջև հարաբերությունների ամբողջական կարգավորմանն ուղղված երկխոսության շարունակականությունը։ Այս մասին հայտնում է Հայաստանի ԱԳՆ մամուլի ծառայությունը։ Միրզոյանն ու Ֆիդանը քննարկել են երկկողմ հարցեր, մտքեր փոխանակել նաև տարածաշրջանային օրակարգի շուրջ։ Հայաստանի նախարարն ընդգծել է ձեռք բերված պայմանավորվածությունների իրականացման կարևորությունը։

Լրատվամիջոցները նկատել են, որ հանդիպման մասնակիցներին հանդիպելիս Ֆիդանը ջերմորեն գրկել է նրանցից երեքին և սահմանափակվել Արարատ Միրզոյանի հետ ձեռքսեղմումով։

Հայաստանը ցանկանում է անմիջականորեն շփվել թուրքական կողմի հետ հարաբերությունները կարգավորելու համար. այս մասին հայտարարել է ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը։ Նրա խոսքով, Ռուսաստանն ակտիվորեն նպաստեց այս գործընթացի մեկնարկին, Իրանը նույնպես միացավ դրան, սակայն ներկայումս հանդիպումներ նախատեսված չեն։

«Հայ գործընկերները ընդմիջում վերցրեցին. նրանք կարծում են, որ այժմ անհրաժեշտ է ուղղակիորեն շփվել թուրքերի հետ և հասկանալ, թե ինչ է պետք անել։ Երևանի և Անկարայի հարաբերությունների կարգավորումն ամեն դեպքում կապված է հայ-ադրբեջանական բանակցությունների հետ, ուստի հանդիպմանն առաջարկվել է համակողմանիորեն քննարկել այդ հարցերը և խրախուսել ներգրավված երկրներին հնարավորինս արագ համաձայնության գալ, ասել է Լավրովը։

Խնդիրները մնում են Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև. այսօր մենք շատ ենք խոսել այդ մասին՝ և՛ մենք՝ թուրքերը, և՛ իրանցիները, ասել է Լավրովը մամուլի ասուլիսի ժամանակ։

«Մենք Երևանին և Բաքվին առաջարկել ենք օգտագործել «3+3» հարթակը, որպեսզի ավարտին հասցնեն խաղաղության պայմանագրի շուրջ աշխատանքները։ Մենք հիշեցրինք նախապատրաստական ​​աշխատանքները, այն հիմքերը, որոնք ստեղծվել էին Ռուսաստանի Դաշնության, Հայաստանի և Ադրբեջանի եռակողմ աշխատանքի շրջանակներում՝ թե՛ նախագահների, թե՛ արտգործնախարարների, փոխվարչապետների մակարդակով և՛ հաղորդակցությունների ապաշրջափակման, և՛ սահմանների սահմանազատման նախապատրաստվելու համար, և մի շարք այլ թեմաների շուրջ»,- ասել է Լավրովը։

Մենք Ադրբեջանին առաջարկել ենք երկաթուղային ենթակառուցվածքի վերագործարկման, սահմանային անցումների և մաքսային ընթացակարգերի պարզեցման, անվտանգության որոշակի լրացուցիչ մեխանիզմներ ապահովելու ուղիներ՝ լիովին հարգելով երկու երկրների ինքնիշխանությունն ու իրավասությունը, իր ելույթում ասաց Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը։ .

Հայաստանը ակտիվ գործնական քայլեր է ձեռնարկում Հյուսիս-Հարավ ավտոմայրուղու կառուցման ուղղությամբ՝ գնահատելով Չաբահար նավահանգստից օգտվելու առավելությունները, ինչպես նաև աշխատում է Հայաստանի և Իրանի միջև վճարների փոխադարձ նվազեցման ուղղությամբ, ասաց Միրոզոյանը։

Նա հավելեց, որ 2025 թվականի հունվարի 1-ից Հայաստան-Իրան սահմանային անցակետում աշխատանքները ամբողջությամբ կստանձնի Հայաստանի սահմանապահ ծառայությունը։

Երևանն արդեն ավարտել է հայ-թուրքական սահմանի Մարգարայի սահմանային անցակետի շինարարական և տեխնիկական արդիականացումը, ասաց Միրզոյանը։

«Բացի այդ, Հայաստանն ու Թուրքիան արդեն պայմանավորվել են համատեղ գնահատել Գյումրի-Կարս երկաթուղով սահմանը հատելու տեխնիկական պահանջները։ Սա լրացնում է Հայաստանի և Թուրքիայի միջև ուղիղ չվերթների հաստատման և օդային բեռնափոխադրումների արգելքների փոխադարձ վերացման մասին որոշումները։

Հայաստանի և Թուրքիայի միջև Գյումրի-Կարս երկաթուղու գործարկումը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև երկաթուղային կապի հետ միասին կապահովի արդյունավետ հաղորդակցություն Պարսից ծոցի, Սև, Կասպից և Միջերկրական ծովերի միջև»,- ասաց Միրզոյանը։

Դատելով ներկաների թերահավատ հայացքներից՝ ոչ ոք չգիտի, թե ինչպես համատեղել Գյումրի-Կարս, Չաբահար, հայ-իրանական Հյուսիս-Հարավ և ռուս-թուրքական միջանցքը։ Ոնց պտտես, «խաչմերուկի» մի հատվածից պետք կլինի հրաժարվել։ Խաչմերուկն իրական չէ, և 3+2-ը դա հաստատում է։

30 երիտասարդներ Հայաստանից, ԼՂ-ից, Վրաստանից, Ուկրաինայից և Ռուսաստանից կներկայացնեն իրենց բեմադրությունը

Երևանում կանցկացվի «Ընդհանուր լեզու գտնել» կարգախոսով նախագիծը։ Այն տեղի կունենա հոկտեմբերի 25-26-ը։ «Ընդհանուր լեզու գտնել» նախագիծն իրականացնում գերմանական High Art Bureau ընկերությունը՝ Գերմանիայի արտաքին գործերի նախարարության ֆինանսական աջակցությամբ։

Փառատոնի շրջանակում  հոկտեմբերի 26-ին, ժամը 17:00 Երևանի Փոքր թատրոնում կկայանա ներկայացման պրեմիերա, որը ստեղծել են 30 երիտասարդներ Հայաստանից, Լեռնային Ղարաբաղից, Վրաստանից, Ուկրաինայից և Ռուսաստանից: 10 օրվա ընթացքում նրանք աշխատել են միջազգային պարուսույցների և երաժիշտների հետ՝ գտնելու ընդհանուր լեզու, որը գերազանցում է մշակույթի, ծագման, լեզվի, սեռի և հաշմանդամության տարբերությունները:

Կատարողների միջազգային թիմում են Ուփսալայի կրկեսի տնօրեն Լարիսա Աֆանասևան, Dobranoch խմբի երաժիշտ Իլյա Գինդինը, Drum Theatre նվագախմբի հիմնադիր Դենիս Վեդմեցկին, դուդուկահար Արտակ Խաչատրյանը, մուլտի ինստրումենտալիստ և կոմպոզիտոր Դիմիտրի Լեկվեիշվիլին, պարուսույց և մոդել Ալիկա Պաեսկեն, պարուհի, Ժամանակակից խորեոգրաֆիայի լաբորատորիայի հիմնադիր Հասմիկ Թանգյանը։

Բացի այդ, կանցկացվի «Դեպի հավասարություն. մշակույթը և կրթությունը երկխոսության մեջ» քննարկման նախագիծ, որը նպատակ ունի հաղթահարել հասանելիության մարտահրավերները Հայաստանի մշակութային և կրթական ոլորտներում՝ երկխոսության և Գերմանիայի և Հայաստանի փորձագետների միջև փորձի փոխանակման միջոցով:

Այն կկայանա հոկտեմբերի 25-ին։ Թեման է՝ մշակույթի և կրթության մեջ մատչելիությունը և ներառականությունը։ Միջոցառմանը մասնակիցները կծանոթանան Գերմանիայի լավագույն փորձի օրինակներին, կմասնակցեն հայտնի փորձագետների հետ քննարկումներին և լուծումներ կմշակեն իրենց կազմակերպության համար:

Քննարկումը կվարեն փորձագետներ դոկտոր Քրիստիանե Շրյուբերսը, որը թանգարանային ոլորտի փորձագետ է և մշակութային հաստատություններում և թանգարաններում ներառման և մատչելիության հարցերով խորհրդատու է, և դոկտոր Քեյթ Բրեհմենը՝ համադրող և արվեստի մանկավարժ:

Ամբողջ միջոցառումը թարգմանվելու է հայերեն։ Այս ծրագիրն իրականացվում է Հայաստանում Գերմանիայի դեսպանատան և Երևանի Գյոթե կենտրոնի աջակցությամբ։

news.am

ՌԴ դեսպանատան ներկայացուցիչը չարձագանքեց արցախցիների խիստ պահանջներին

Ազգային ժողովում «Արցախում հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացման» թեմայով քննարկման ժամանակ հուշարձանների պահպանության մասնագետ Արմինե Հայրապետյանն անդրադարձավ Ռուսաստանից հնչող հայտարարություններին։

«Պետք է արագ արձագանքել այն հայտարարություններին, որոնք շատ հաճախ հնչում են Արցախի Հանրապետության երաշխավորը հանդիսացած Ռուսաստանի կողմից։ Ես չգիտեմ՝ որեւէ մարմին բացատրություն պահանջե՞լ է ռուսական դեսապանատնից՝ նրանց նախագահի եւ ԱԳՆ մամլո խոսնակի՝ վերջերս արված հայտարարությունների վերաբերյալ, որ Լաչինը դառնում է ԱՊՀ մշակութային քաղաք։ Այսինքն՝ նրանց համար ընդունելի՞ է, որ Բերձորում վերացվում է մշակույթ՝ ի դեմս Բերձորի Սուրբ Համբարձման եկեղեցու։ Ստեփանակերտի պատմական Թումանյան փողոցի ավերման հարցին անդրադառնալով ՌԴ ԱԳՆ խոսնակն ասել էր, թե դա ադրբեջանական քաղաք է եւ Ադրբեջանի ներքին գործն է»,- ասաց նա։

Հայ առաքելական եկեղեցու Արցախի թեմի թեմական խորհրդի ատենապետ Լեռնիկ Հովհաննիսյանն էլ քննարկման ժամանակ դիմեց ՌԴ դեսպանատան ներկայացուցչին․ «Քանի որ այստեղ է նաեւ ՌԴ դեսպանատան ներկայացուցիչը, ես ասեմ, որ Արցախում ոչնչացվել է նաեւ Հայրենական մեծ պատերազմի երկու տասնյակից ավելի հուշարձան։ Եվ այն ժամանակ մենք դիմել էինք ռուս խաղաղապահների հրամանատարությանը, ռուսական կողմին, ՌԴ մշակույթի նախարարությանը, բայց որեւէ արձագանք չի եղել։ Հարցնում եմ՝ ինչքանո՞վ է Ռուսաստանի Դաշնության համար ընդունելի, երբ իրենց երկրորդ մայրաքաղաքը պաշտպանած Խորհրդային միութան կրկնակի հերոս Նելսոն Ստեփանյանի կիսանդրիով էսկալատորով ֆուտբոլ են խաղում, տեսանյութը կա»։

Քննարկումը նախագահող պատգամավոր Աննա Գրիգորյանն ասաց, որ ՌԴ դեսպանատան ներկայացուցիչը կարող է արձագանքել, եթե ցանկանում է, բայց որեւէ արձագանք չեղավ։

Արցախում հայկական ժառանգությունը ոչնչացվում է, բայց ո՞ւմ դիմել

ՀՀ Ազգային ժողովում ընդդիմության նախաձեռնությամբ կայացել են լսումներ՝ Արցախում հայկական մշակութային եւ պատմական ժառանգությունը ոչնչացնելու հարցով։ 

«Ադրբեջանն Արցախում ոչնչացնում է ոչ միայն պատմամշակութային ժառանգությունը, այլ նաեւ ամբողջական բնակավայրեր։ Տնտեսական գործունեության անվան տակ ոչնչացվել են Շուշիի շրջանի Քարին տակ, Հադրութի շրջանի Մոխրենես ու Խծաբերդ գյուղերը, մասամբ ոչնչացվել են Ասկերանի շրջանի Սղնախ եւ Հադրութի շրջանի Մեծ Թաղեր գյուղերը։ Իսպառ ոչնչացված է Շուշիի Կանաչ ժամ եկեղեցին»,- այսօր Ազգային ժողովում հրավիրած քննարկման ժամանակ ասաց Հայ առաքելական եկեղեցու Արցախի թեմի թեմական խորհրդի ատենապետ Լեռնիկ Հովհաննիսյանը։

Ադրբեջանի վերահսկողության տակ է անցել Արցախի հայ բնակչության ինքնությունը բնորոշող 5000 հուշարձան, մոտ 400 գերեզման։ Լեռնիկ Հովհաննիսյանն ասաց, որ այս թվերը նախնական են։ «Արդբեջանի այսօրվա քաղաքականությունն է՝ հուշարձանների յուրացում, աղվանականացում։ Սա նոր չէ, մեծ թափ է առել դեռեւս 1950-1960-ական թվականներին, երբ ադրբեջանական պատմագիտության մեջ զարգացավ այսպես կոչված ադրբեջանական ժողովրդի ծագման աղվանական տեսությունը՝ կովկասյան աղվանքը համարելով որպես իրենց ժառանգություն»,- ասաց նա։

Ադրբեջանի իշխանությունները հայկական եկեղեցիների, խաչքարերի վրայից ոչնչացնում են վիմագիր արձանագրությունները։ Եվ դա տեղի է ունենում հենց Ալիեւի հրամանով է։ Հովհաննիսյանը հիշեցրեց՝ երբ Ալիեւն այցելել էր Հադրութի շրջանի Ծակուռի գյուղի Ծաղկավանքի մոտ, հայտարարել էր, թե այդ եկեղեցիների արձանագրությունները հետագայում են ավելացվել հայերի կողմից եւ ենթակա են ոչնչացման։

Արցախում ոչնչացվում են նաեւ 1994 թվականից հետո կառուցված հոգեւոր պաշտամունքային շինությունները եւ մոնումենտալ արվեստի կոթողները։

Ըստ Լեռնիկ Հովհաննիսյանի՝ Ադրբեջանը համարում է, որ 1994 թվականից հետո կառուցված բոլոր շենք-շինությունները ենթակա են ոչնչացման։ «Իրականացվում է հայկական բնակավայրերի իսլամացման գործընթաց, հայկական բնակավայրերում մզկիթներ են կառուցվում։ Այսինքն՝ սկսվել է էթնոկրոնական դիմախեղման եւ իսլամացման գործընթացը»,- հավելեց նա։

Լեռնիկ Հովհաննիսյանն ասաց, որ առաջարկություններ է մշակել՝ ՀՀ կառավարությանը ներկայացնելու համար, սակայն այսօրվա քննարկմանը կառավարությունից ոչ ոք չէր մասնակցում։

Առաջին ձյունը

Անցած գիշեր հանրապետության մի շարք լեռնային բնակավայրերում տեղացել է առաջին ձյունը։ Այս մասին ֆեյսբուքյան էջում հայտնել է «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ–ի տնօրենի տեղակալ Գագիկ Սուրենյանը՝ հրապարակելով լուսանկար:

Արագածոտնի մարզ, գյուղ Գեղարոտ։

Շիրակի մարզի Անիի և Արագածոտնի մարզի Արագածի տարածաշրջաններում տեղում է ձյուն:

Սյունիքի մարզի Գորայք-«Զանգեր», Տաթև-Լծեն, Գորիս-Սիսիան ավտոճանապարհներին, Գորիս և Քաջարան քաղաքներում մառախուղ է։

Այսօր ցերեկվանից սկսած ցիկլոնը կկորցնի իր ուժը և առաջիկա 5 օրերին մեր տարածաշրջանում կպտտվի թուլացած վիճակում։

Առաջիկա 5 օրերին հանրապետության առանձին շրջաններում սպասվում են կարճատև տեղումներ, լեռնային գոտիներում ձյան տեսքով։

Օդի ջերմաստիճանը հատկապես գիշերային ժամերին հոկտեմբերի 19-21-ը աստիճանաբար կնվազի ևս 4-6 աստիճանով։

Հորդառատ տեղումներով պայմանավորված` հոկտեմբերի 17-18-ը hանրապետության գետերում դիտվել է ջրի ելքերի մեծացում, առանձին գետերում՝ զգալի, մասնավորապես հանրապետության հյուսիսային և հյուսիսարևելյան շրջանների գետերում հոկտեմբերի 18-ի առավոտյան դիտված ելքերը կրկնակի, նույնիսկ ավելի անգամներ գերազանցել են հոկտեմբերի 17-ի առավոտյան դիտված ջրի ելքերին։

Այսպես, Դեբեդ-Այրում հիդրոլոգիական դիտակետում հոկտեմբերի 18-ի առավոտյան ջրի ելքը կազմել է 43.3 խմ/վ, իսկ 17-ի առավոտյան եղել էր 21.9 խմ/վ, Փամբակ-Թումանյան դիտակետում ջրի ելքը 8.27 խմ/վ-ից դարձել է 21.0 խմ/վ, Աղստև-Իջևան դիտակետում՝ 6.82 խմ/վ-ից բարձրացել է մինչև 25.3 խմ/վ։

Հայաստանի կառավարությունը հրաժարվել է մասնակցել Արցախում ժառանգության ոչնչացման թեմայով լսումներին

Հայաստանի կառավարական գերատեսչությունները հրաժարվել են մասնակցել Արցախում հայկական մշակութային և կրոնական ժառանգության ոչնչացման խնդրին նվիրված խորհրդարանական լսումներին, որոնք նախաձեռնել էր ընդդիմությունը։

Բացելով հանդիպումը՝ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Թագուի Թովմասյանը նշեց, որ հրավերներ են ուղարկվել արտաքին գործերի նախարարության, արդարադատության նախարարության, ինչպես նաև կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության ներկայացուցիչներին։

Առաջին երկու գերատեսչություններն անմիջապես հրաժարվեցին մասնակցել, իսկ ԿԳՆ ներկայացուցիչները սկզբում համաձայնեցին, սակայն հանդիպման մեկնարկից մեկ ժամ առաջ հայտարարեցին, որ չեն գալու։

Այդուհանդերձ, լսումներին ներկա էին ՄԱԿ-ի երեւանյան գրասենյակի եւ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրների դեսպանությունների ներկայացուցիչներ։