russia-artsakh.ru
Հոկտեմբերի 17-ին տեղի ունեցավ կլոր սեղան «Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի էթնիկ զտում և տեղահանում. Մեկ տարի անց»: Այն կազմակերպել էին Ռուս-Արցախյան բարեկամության ընկերությունը և russia-artsakh.ru կայքի խմբագիրները։
Կլոր սեղանին մասնակցում էին Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի Ռուսաստանի Դաշնությունում ամենահեղինակավոր փորձագետները։ Նրանց թվում էին Վիկտոր Նադեին-Ռաևսկին, Մոդեստ Կոլերովը, Ստանիսլավ Տարասովը, Միխայիլ Ալեքսանդրովը, Արսեն Մելիք-Շախնազարովը, Ալեքսանդր Շիրոկորադը, Ռուբեն Զարգարյանը, Նիկիտա Շանգինը և այլք։
Միջոցառման մասնակիցները մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին 2023 թվականի սեպտեմբերին Ալիևի նացիստական ռեժիմի ավազակախմբերի ձեռքով զոհված ղարաբաղցի հայերի և ռուս խաղաղապահների հիշատակը։
Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարության քաղաքականությունը ենթարկվեց խիստ քննադատության՝ նացիստական ռեժիմի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի հայերի էթնիկ զտումների և բռնի տեղահանման արդարացման ու խրախուսման համար։
Կլոր սեղանի արդյունքում ընդունվել է Հայտարարություն, որը հրապարակում ենք ստորև.
«Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի էթնիկ զտում և տեղահանում. Մեկ տարի անց» Կլոր սեղանի մասնակիցները, որը տեղի ունեցավ 2024 թվականի հոկտեմբերի 17-ին Մոսկվայում՝ համախմբելով Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախի) հիմնախնդրի Ռուսաստանի Դաշնության ամենահեղինակավոր փորձագետներին, ընդունեց հետևյալ կոչը.
Մենք խստորեն դատապարտում ենք 9-ամսյա բարբարոսական տոտալ շրջափակումը, որն իրականացրել է Ադրբեջանի իշխող ռեժիմը Լեռնային Ղարաբաղի հայ ժողովրդի դեմ։
Մենք խստորեն դատապարտում և պահանջում ենք, որ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի դեմ Բաքվի ռեժիմի զինված ագրեսիայի և Լեռնային Ղարաբաղի հայերի ուղեկցող էթնիկ զտումների, որին հաջորդեց երկրամասի ողջ բնակչության լիակատար բռնի տեղահանությունը, նախաձեռնողները և հեղինակները պատասխանատվության ենթարկվեն։
Մենք դատապարտում ենք Ռուսաստանի Դաշնությունում 2023 թվականի սեպտեմբերին Լեռնային Ղարաբաղի հայերի էթնիկ զտումների և բռնի տեղահանման անվիճելի փաստի ժխտումը, անկախ նրանից, թե ում կողմից է դա գալիս։
Պահանջում ենք անհապաղ ազատ արձակել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության բոլոր ղեկավարներին և մյուս հայ պատանդներին Բաքվի ռեժիմի զնդաններից։
Կոչ ենք անում Ռուսաստանի իշխանություններին իրական քայլեր ձեռնարկել՝ բացահայտելու, կալանավորելու և պատասխանատվության ենթարկելու ռուս խաղաղապահներին սպանողներին, ովքեր իրականացրել են Արցախի խաղաղ բնակիչներին պաշտպանելու իրենց առաքելությունը։
Ազատ Արցախի ժողովրդի համար ամեն ինչ կորած չէ. Ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտությունը գլոբալ խնդիր է ողջ մարդկության համար, որը եւ որոշում է դրա զարգացման ուղին։ Այստեղ է որոշվում աշխարհի ճակատագիրը։
Միջազգային իրավական հրամայական փաստ է, որ Արցախի Հանրապետությունը դե յուրե շարունակում է գոյություն ունենալ. Արցախի Հանրապետության բոլոր ներկայացուցչական կառույցների անհապաղ վերածնունդն անհրաժեշտություն է։
Կարգավիճակի որոշումը Արցախի ժողովրդի բացառիկ իրավունքն է. դրսից ոչ ոք իրավունք չունի որոշել Արցախի կարգավիճակը։
Արցախի Հանրապետությանը վերաբերող ցանկացած միջազգային պայմանագիր պետք է համապատասխանի 1969 թվականի մայիսի 23-ի պայմանագրերի իրավունքի մասին Վիեննայի կոնվենցիային և, հետևաբար, ամրագրի ինքնորոշման մասին միջազգային իրավունքի պարտադիր նորմը, այսինքն՝ Արցախի Հանրապետության ինքնորոշման և անկախության իրավունքը։
Արցախի Հանրապետությունը Ադրբեջանին փոխանցող ցանկացած պայմանագիր կամ հայտարարություն լիովին հակասում է միջազգային իրավունքին և իրավաբանորեն անվավեր է՝ համաձայն միջազգային իրավունքի, ներառյալ ՄԱԿ-ի կանոնադրությանը, Միջազգային պայմանագրերի իրավունքի մասին Վիեննայի կոնվենցիան։
ՄԱԿ-ը պարտավոր է անհապաղ մանդատի տակ վերցնել Արցախի տարածքը և հասնել ադրբեջանական օկուպացիոն ուժերի դուրսբերմանը։ Անհրաժեշտ է ապահովել Արդարադատության միջազգային դատարանի 2021 թվականի դեկտեմբերի 7-ի և 2023 թվականի նոյեմբերի 17-ի որոշումների կատարումը։
ՄԱԿ-ը և միջազգային այլ սուբյեկտները պարտավոր են պահանջել և միջոցներ ձեռնարկել, որպեսզի Ադրբեջանը, այսինքն՝ անժամկետ միջազգային պայմանագրերը խախտող պետությունը՝ այդ թվում 1994 թվականի մայիսի 12-ի և 1995 թվականի փետրվարի 4-ի համաձայնագրերը, 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունները, վերականգնի Status quo ante bellum-ը, այսինքն՝ «իրավիճակը, որը կար պատերազմից առաջ»։