Х պահ. Ում դիակը կբերի գետը՝ Իրանի՞, թե՞ Իսրայելի
- 08:14 13.06.2025
Հունիսի 13-ի գիշերը Իրանի վրա սկսված Իսրայելի հարվածները կարող են հանգեցնել ավելի լայն տարածաշրջանային փոխակերպումների, X պահը հասել է, և Մերձավոր Արևելքում ներկայիս դասավորությունը սկսում է արագ փոխվել։
Իրանի մի շարք միջուկային գիտնականների և ռազմական առաջնորդների, այդ թվում՝ ԻՀՊԿ հրամանատարի մահը արդեն հաստատվել է։ Կան նաև տեղեկություններ իրանական միջուկային օբյեկտների վրա հարվածների մասին։ Այաթոլլահ Խամենեին իրանական բանակին տվել է գործողությունների լիակատար ազատություն, բայց մինչ այժմ պատասխան հարվածներ չեն եղել։
Մեկ օր առաջ Իրանը հրապարակել է Իսրայելի միջուկային օբյեկտների գտնվելու վայրի վերաբերյալ ստացված հետախուզական տվյալները։ Հիշենք, որ պաշտոնապես Իսրայելը միջուկային զենք չունի, բայց ոչ պաշտոնապես բոլորը գիտեն դրա մասին։
Տարածաշրջանում իրավիճակը կարող է զարգանալ տարբեր ուղղություններով, և տարածաշրջանի երկրները վաղուց են պատրաստվում այս X պահին։
Մասնավորապես, Բաքուն պատրաստվում է գրավել Հայաստանի հարավը և Իրանի հյուսիսը։ Վերջերս իրանցի պաշտոնյաները հայտարարեցին, որ միայն իրենց շնորհիվ է հնարավոր եղել պահպանել հայ-իրանական սահմանը և կանխել «Զանգեզուրի միջանցքի» բացումը։ Սա ենթադրում է, որ Իրանի կրիտիկական թուլացման դեպքում հայ-իրանական սահմանի վերացման և Հայաստանի հարավի անեքսիայի համար որևէ խոչընդոտ չի լինի։
Պատահական չէ, որ երեկ Նախիջևանում կրկին սկսվեցին թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունները. Թուրքիան «պատրաստ է» իր կազմում ընդունել Հայաստանի մնացած մասը։
Անկարան չի թաքցնում իր մտադրությունները՝ միացնել նաև իրաքյան, սիրիական և իրանական Քրդստանը՝ Մեծ Քրդստանը հետագայում Թուրքիային ներառելու համար։ Այդ նպատակով Էրդողանը մտադիր է անցկացնել սահմանադրական բարեփոխումներ և երկիրը վերածել Դաշնության, որից հետո այնտեղ կարող են ներառվել նաև Հայաստանն ու Վրաստանը։
ԱՄՆ-ի կողմից Իսրայելի գործողություններին աջակցությունը կհանգեցնի Հայաստանի և Վրաստանի անհետացմանը, Իրանի մասնատմանը և Թուրքիայի՝ որպես տարածաշրջանային գերտերության ի հայտ գալուն։ ԱՄՆ աջակցության դադարեցումը կարող է հանգեցնել Իսրայելի անհետացմանը, Իրանի հզորացմանը և Թուրքիայի թուլացմանը։
Իրանը խոստանում է ոչնչացնել Իսրայելը՝ մեղադրելով ԱՄՆ-ին։ ԱՄՆ-ն ասում է, որ ինքը որևէ կապ չունի Իսրայելի հարվածների հետ, որոնք կարող են «փչացնել» Իրանի հետ գործարքը։ Հայտնի չէ, թե արդյոք Օմանում հունիսի 15-ին նախատեսված ԱՄՆ-Իրան հինգերորդ հանդիպումը կկայանա, թե ոչ, բայց Թրամփը 2020 թվականի պատերազմի ժամանակ ասել է. «Տեսնենք՝ կարո՞ղ է արդյոք Հայաստանը դիմանալ»։ Հիմա Թրամփը կսպասի, թե ում դիակը կբերի գետը՝ Իրանի՞, թե՞ Իսրայելի։
Նեթանյահուն այլընտրանք չուներ, քան հարվածել Իրանին. եվրոպական հանրությունը վերջերս պատժամիջոցներ է ընդունել Իսրայելի արմատական նախարարների դեմ, Քնեսեթը սկսել է խորհրդարանը լուծարելու և նոր ընտրություններ նշանակելու գործընթացը, աշխարհում աճում են հակաիսրայելական տրամադրությունները, որոնք սպառնում են վերածվել նոր ջարդերի, Նեթանյահուն ինքը դատավարության սպառնալիքի տակ է։
Էսկալացիան անխուսափելի է։ Եթե խաղում պարտվում ես, ամենահեշտ ձևը տախտակը շրջելն է։