ВВС․ Ինչպես են Մոսկվայի զինկոմիսարիատները ռեյդեր անում ժամկետային զինծառայողների հանդեպ
- 09:28 02.12.2023
Մոսկվայում աննախադեպ արշավանքներ են տեղի ունենում ժամկետային զինծառայողների վրա։ Մայրաքաղաքի զինկոմիսարիատները զանգվածաբար կազմակերպում են «մեկօրյա զորակոչ»՝ բանակ ուղարկելով ծանր հիվանդություններ ունեցողներին և այլ մարզերից այցելուներին։ Ռուսաստանից զորակոչիկներին դեռ չեն ուղարկում Ուկրաինա լայնամասշտաբ պատերազմի։ Բայց մոբիլիզացիոն հանձնաժողովների հետ դատական վեճերի թիվը 2022 թվականի համեմատ եռապատկվել է և մոտենում է հազար դեպքի։ BBC-ն պատմում է, թե ինչպես է Ռուսաստանի մայրաքաղաքում տեղի ունենում զինվորական զորակոչ, որը իրավաբաններն անվանում են անօրինություն։
Հոկտեմբերի 23-ի վաղ առավոտյան Մոսկվայի մերձակայքում գտնվող հանրակացարաններից մեկի շենքը բառացիորեն շրջափակվել է ռուսական գվարդիայի ավտոբուսներով։ Շենք են մտել մոտ մեկ տասնյակ մարդ՝ վարչության ու զինկոմիսարիատի աշխատակիցներ։ Նրանք առանց թակելու մտել են սենյակներ և, առանց ներկայանալու, տղամարդկանցից պահանջել են տրամադրել անձնագրեր և զինգրքույկ։
«Ես նույնիսկ չհասցրեցի արթնանալ», – հիշում է 21-ամյա Ռադոմիրը (հերոսների անվտանգության համար ժամկետային զինծառայողների և նրանց հարազատների անունները փոխվել են): -Ոչ ոք չբացատրեց, թե ինչ է կատարվում։ Ինձ ու հարեւանիս հանեցին սենյակիցս, ամբողջ հանրակացարանից՝ յոթ զինվորական տարիքի, դեռ չծառայածներին։ Մեզ ստիպողաբար նստեցրին ավտոբուս ու տարան անհայտ ուղղությամբ»։
Դեպքից ընդամենը մի քանի շաբաթ առաջ Ռադոմիրը Դոնեցկից ժամանել է Մոսկվա՝ ռոտացիոն սկզբունքով աշխատելու։ Նա նախկինում սովորել էր քոլեջում և չէր զորակոչվել զինվորական ծառայության։ Նրա միակ անձնագիրը ռուսական է։
Զորակոչային ամբողջ քարոզարշավն իրականացվում է «զորակոչ մեկ օրում» սկզբունքով. եթե անձը հայտնվում է զինկոմիսարիատում, երեկոյան նա արդեն հավաքակայանում է՝ մինչև զորամաս ուղարկելը, BBC-ին հայտնել են ռազմական իրավունքի փորձագետ Ալենա Սավելևան «Kaloy.ru» փաստաբանական գրասենյակից» և «Կոչ խղճի» իրավապաշտպան կոալիցիայի իրավաբանը, ով խնդրեց անանուն մնալ:
Զինվորական տարիքի տղամարդկանց բռնում են փողոցում, մետրոյում, առևտրի կենտրոններում, նրանց հետեւից գալիս են ակումբներ ու բանվորական հանրակացարաններ։ Մայրաքաղաքում գրանցված են մարդիկ, ովքեր Մոսկվայում չեն ապրում և աշխատում են հերթափոխով։
Հոկտեմբերից ամբողջ Ռուսաստանում ռեյդեր են եղել աշխատանքային միգրանտների նկատմամբ, ովքեր ստացել են ռուսական անձնագրեր: Նրանցից ոմանք դիմել են իրավապաշտպանների օգնությանը, սակայն չեն համարձակվել բողոքարկել կոչը դատարանում։ «Մարդիկ պարզապես գնացին ծառայելու», – ասում է «Խղճի կոչի» փաստաբանը: «Հարձակումների քանակն իր մասշտաբով աննախադեպ է, անցած տարի մենք նման չափի կամայականություն չենք նկատել»։
Տարբեր կազմակերպությունների իրավապաշտպանները, ըստ նրա, արդեն հարյուրավոր հարցումներ են ստացել, և բոլորը, ովքեր կապ են հաստատել, հայտնել են, որ իր կողքին այլ մարդիկ են նույն վիճակում։ Սա նշանակում է, որ խոսքը հազարավոր դեպքերի մասին է։
Շարունակությունը BBC-ում